برابری در فمینیسم: تفاوت میان نسخهها
اصلاح لینک های داخلی و رده ها
(اصلاح لینک های داخلی و رده ها) |
|||
خط ۵: | خط ۵: | ||
اولین جریانات فمینیسم در بستر لیبرالیسم بهوجود آمد. شعار برابری از آموزههای اصلی لیبرالیسم بود. از نظر لیبرالیسم، عقل و خرد بشر، تنها ملاک برتری انسان نسبت به سایر موجودات است . حقوق طبیعی افراد بر مبنای بهرهمندی از عقل پایهریزی میشود. فمینیستها با جمعبندذی این دیدگاه و آموزه دکارت مبنی بر برابری عقل در تمام انسانها قائل به برابری عقلی زنان و مردان و بالتبع خواهان برابری در منزلت و حقوق بین زن و مرد شدند. <ref>رودگر، فمینیسم، 1388، ص 128</ref> | اولین جریانات فمینیسم در بستر لیبرالیسم بهوجود آمد. شعار برابری از آموزههای اصلی لیبرالیسم بود. از نظر لیبرالیسم، عقل و خرد بشر، تنها ملاک برتری انسان نسبت به سایر موجودات است . حقوق طبیعی افراد بر مبنای بهرهمندی از عقل پایهریزی میشود. فمینیستها با جمعبندذی این دیدگاه و آموزه دکارت مبنی بر برابری عقل در تمام انسانها قائل به برابری عقلی زنان و مردان و بالتبع خواهان برابری در منزلت و حقوق بین زن و مرد شدند. <ref>رودگر، فمینیسم، 1388، ص 128</ref> | ||
یکی از بارزترین جلوههای اومانیسم، بحث | یکی از بارزترین جلوههای اومانیسم، بحث برابری است که به شدت با [[فمینیسم]] در دوران مدرنیته گره خورده است. برابری یکی از ارکان اساسی شکلگیری قوانین مدنی کشورهایی همچون فرانسه پس از انقلاب سال ۱۷۹۱ بوده و با معنای گسترده و وسیع خویش، الهام بخش بسیاری از جنبشهای قرن ۱۹ و ۲۰ در اروپا و آمریکا گردیده است. | ||
در همینجا، باید خاطر نشان ساخت که بحث | در همینجا، باید خاطر نشان ساخت که بحث برابری یکی از بحثهای فلسفه سیاسی است که به نحو پیچیدهای با مباحث عدالت، آزادی و لیبرالیسم در هم تنیده است. | ||
در ابتدای بحث | در ابتدای بحث برابری، ارائه تعریفی روشن شاید تا حدی از هرج و مرج شایع درباره واژه برابری بکاهد. تعریف، واژه برابری بر یک ارتباط دو سویه دلالت دارد؛ به این معنا که برابری ناظر به یک رابطه دو جانبه در میان دو گروه از اشیا، افراد، فرایندها و یا محورهایی است که با لحاظ نمودن یک یا چند شاخصه معین، دارای کیفیتی برابر باشند، اگرچه در وجوه دیگر، کیفیت برابری موجود نباشد.<ref>مهدوی و دولتی، نگاهی به اصل برابری فمینیسم و موانع اشتغال زنان، 1385، ص 51</ref> | ||
===اومانیسم و سکولاریسم === | ===اومانیسم و سکولاریسم === | ||
همانگونه که اشاره شد، اومانیسم را میتوان به عنوان | همانگونه که اشاره شد، اومانیسم را میتوان به عنوان مادر تمام تفکرات عصر نوین بر شمرد. اگر چه اومانیسم و سکولاریسم اغلب به عنوان تفکراتی مجزا بررسی میشوند، ولی در واقع، اومانیسم بدون سکولاریسم و سکولاریسم بدون اومانیسم قابل ریشهیابی نیست. کشفیات جدید علمی ابتدا انسان را از بند غل و زنجیرهای تفکر سنتی، که به شدت تحریف شده بود و در مواردی مطلوب اربابان کلیسا به کار گرفته میشد، رهانید و در مقابل، جلوههای مخفی قدرت تفکر و اندیشه مستقل را به انسان ارزانی کرد. | ||
اولین جلوه اجتماعی تفکر اومانیستی را میتوان در نفی فئودالها و قدرت بی چون و چرای روحانیت کلیسا مشاهده کرد. | اولین جلوه اجتماعی تفکر اومانیستی را میتوان در نفی فئودالها و قدرت بی چون و چرای روحانیت کلیسا مشاهده کرد. | ||
اومانیسم و سکولاریسم، که در اروپا متولد شدند، سر منشأ بسیاری از اندیشههای بعدی از جمله آزادی و | اومانیسم و سکولاریسم، که در اروپا متولد شدند، سر منشأ بسیاری از اندیشههای بعدی از جمله آزادی و برابری گردیدند. اومانیسم در جنبههای تأكید بر اصالت فردی خویش، ریشه تفکراتی همانند لیبرالیسم و کاپیتالیسم و در جنبههای اصالت اجتماعی خویش، اساس و بنیان تفکراتی همانند سوسیالیسم و مارکسیسم است.<ref>مهدوی و دولتی، نگاهی به اصل برابری فمینیسم و موانع اشتغال زنان، 1385، ص 50</ref> | ||
==قانون و برابری== | ==قانون و برابری== | ||
خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
چرا تفاوتهای طبیعی نباید تأثیرات خود را در حوزه حقوق و مسئولیتها نشان دهد؟ چرا شیردهی، زایمان و حمل میتواند قوانین متفاوت اما بهسود زنان ایجاد کند، اما دیگر ویژگیهای زنانه یا مردانه نمیتواند چنین اثری داشته باشد؟ اینها سوالاتی است که در نوشتههای فمینیستی بیپاسخ است. <ref>زیبایی نژاد، ملاحظات بر مقاله حقوق فمینیستی، 1382، ص 159</ref> | چرا تفاوتهای طبیعی نباید تأثیرات خود را در حوزه حقوق و مسئولیتها نشان دهد؟ چرا شیردهی، زایمان و حمل میتواند قوانین متفاوت اما بهسود زنان ایجاد کند، اما دیگر ویژگیهای زنانه یا مردانه نمیتواند چنین اثری داشته باشد؟ اینها سوالاتی است که در نوشتههای فمینیستی بیپاسخ است. <ref>زیبایی نژاد، ملاحظات بر مقاله حقوق فمینیستی، 1382، ص 159</ref> | ||
=== اسلام، [[فمینیسم]] و اصل | === اسلام، [[فمینیسم]] و اصل برابری در جایگاه [[اشتغال زنان|اشتغال زن]] و [[مرد]]=== | ||
[[فمینیسم]] با تکیه بر اصل | [[فمینیسم]] با تکیه بر اصل برابری [[زن]] و [[مرد]] و به داعیه دفاع از [[حقوق زن]]، در همه زمینههای اقتصادی، با زمینهها و جریاناتی که سبب نابرابری در مشاغل، ردهبندی شغلی، [[حقوق]] نابرابر و هر نوع تبعیض کاری میشود، مبارزه میکند. | ||
البته اسلام نیز با بسیاری از تبعیضهای کاری و پرداخت [[حقوق]] نابرابر مخالفت میکند و مالکیت اقتصادی را به همان میزان که برای [[مرد]] به رسمیت میشناسد، برای [[زن]] نیز به رسمیت میشناسد. [[زن]] مالک مستقل املاک و اموال خویش است و ثبوت حق فعالیت اقتصادی برای [[زن]]، مسلم است و مورد استثنایی آن در فقه نیز رعایت عدالت و سایر [[حقوق زن]] ذکر گردیده است. | البته اسلام نیز با بسیاری از تبعیضهای کاری و پرداخت [[حقوق]] نابرابر مخالفت میکند و مالکیت اقتصادی را به همان میزان که برای [[مرد]] به رسمیت میشناسد، برای [[زن]] نیز به رسمیت میشناسد. [[زن]] مالک مستقل املاک و اموال خویش است و ثبوت حق فعالیت اقتصادی برای [[زن]]، مسلم است و مورد استثنایی آن در فقه نیز رعایت عدالت و سایر [[حقوق زن]] ذکر گردیده است. | ||
آنچه نظرگاه اسلام و [[فمینیسم]] را در مسئله [[اشتغال زنان از منظر اسلام و فمینیسم|اشتغال]] از یکدیگر جدا میکند این است که [[فمینیسم]] تفاوتهای [[جنس و جنسیت|جنسی]] و فیزیولوژی و نوع علایق و سلایق و توانمندیهای [[مردانه]] و [[زنانه]] را نادیده میگیرد؛ ولی اسلام با توجه به این نوع تفاوتها، اولویتهایی را درباره مشاغل و طبقهبندی مشاغل توصیه مینماید و برای [[زنان]]، شغلهایی را متناسب با شئونات آنها پیشنهاد میدهد و | آنچه نظرگاه اسلام و [[فمینیسم]] را در مسئله [[اشتغال زنان از منظر اسلام و فمینیسم|اشتغال]] از یکدیگر جدا میکند این است که [[فمینیسم]] تفاوتهای [[جنس و جنسیت|جنسی]] و فیزیولوژی و نوع علایق و سلایق و توانمندیهای [[مردانه]] و [[زنانه]] را نادیده میگیرد؛ ولی اسلام با توجه به این نوع تفاوتها، اولویتهایی را درباره مشاغل و طبقهبندی مشاغل توصیه مینماید و برای [[زنان]]، شغلهایی را متناسب با شئونات آنها پیشنهاد میدهد و شوهران را مکلف میکند که در صورت تقاضای [[زنان]]، در مقابل شغل خانهداری و فرزندداری ایشان، دستمزد قرار دهند.<ref>مهدوی و دولتی، نگاهی به اصل برابری فمینیسم و موانع اشتغال زنان، 1385، ص 55</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} |