←کنترل بارداری در ایران
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
==کنترل بارداری در ایران== | ==کنترل بارداری در ایران== | ||
سیاست کنترل بارداری در غرب از حدود صد سال پیش و در جهان اسلام، از شصت سال پیش آغاز شد.<ref>رهايی و رضايی، «بررسی مبانی فقهی مسئولیت حکومت اسلامی در مساله کنترل موالید و جمعیت شهري»، 1394ش، ص294.</ref> امروزه برخی از کشورها با مشکل تراکم جمعیت و برخی دیگر با کمبود یا پیری جمعیت مواجه هستند. در ايران کنترل بارداری، از دهه چهل بهصورت رسمي شروع شد. از دهه هفتاد به بعد سطح باروری در کشور با سرعتي استثنايي، كاهش پیدا کرد. ايران در حال حاضر جزء ده كشوری است كه بهسرعت بهسمت كهنسالي در حركت است و از اين جهت در جايگاه ششم جهان قرار دارد. به همین دلیل، جمهوری اسلامی ایران راهبردهای کلانی برای افزايش هدفمند جمعيت كشور، تعريف کرده و تدابير وسيعي برای تحقق آن انديشيده و اجرا ميکند. <ref>عظیمزاده اردبيلی و جلالي، «آسیبشناسی سیاست کنترل موالید و قانون تنظیم خانواده»، 1397ش، ص128-137.</ref> | سیاست کنترل بارداری در غرب از حدود صد سال پیش و در جهان اسلام، از شصت سال پیش آغاز شد.<ref>رهايی و رضايی، «بررسی مبانی فقهی مسئولیت حکومت اسلامی در مساله کنترل موالید و جمعیت شهري»، 1394ش، ص294.</ref> امروزه برخی از کشورها با مشکل تراکم جمعیت و برخی دیگر با کمبود یا پیری جمعیت مواجه هستند. در ايران کنترل بارداری، از دهه چهل بهصورت رسمي شروع شد. از دهه هفتاد به بعد سطح باروری در کشور با سرعتي استثنايي، كاهش پیدا کرد. ايران در حال حاضر جزء ده كشوری است كه بهسرعت بهسمت كهنسالي در حركت است و از اين جهت در جايگاه ششم جهان قرار دارد. به همین دلیل، جمهوری اسلامی ایران راهبردهای کلانی برای افزايش هدفمند جمعيت كشور، تعريف کرده و تدابير وسيعي برای تحقق آن انديشيده و اجرا ميکند. <ref>عظیمزاده اردبيلی و جلالي، «آسیبشناسی سیاست کنترل موالید و قانون تنظیم خانواده»، 1397ش، ص128-137.</ref> | ||
عوامل مؤثر بر کنترل بارداری== | |||
در گذشته فرزند زیاد، بهویژه داشتن فرزند پسر، بهمنظور کسب درآمد بیشتر و یا دفاع از خانواده در منازعات قبیلهای، ارزش بهشمار میرفت، اما امروزه داشتن فرزند یک تصمیم عاطفی است. در گذشته نقشهای جنسیتی رسمیت داشت و امروزه زنان برای خود نقشهایی قایل هستند که در راستای پیشرفت فردیشان تفسیر میشوند. آنها با کسب آگاهی از شیوههای پیشگیری <ref>عنایت و پرنیان، «مطالعه رابطه جهانی شدن فرهنگی و گرایش به فرزندآوری»، 1392ش، ص118-119.</ref> و با استناد به حق مدیریت بدن، ناچیز شمردن نقشهای جنسیتی و اشتیاق وافر به فعالیتهای اجتماعی، گرایش کمتری به فرزندآوری دارند.<ref>عظیمزاده اردبيلی و جلالي، «آسیبشناسی سیاست کنترل موالید و قانون تنظیم خانواده»، 1397ش، ص134-135.</ref> | در گذشته فرزند زیاد، بهویژه داشتن فرزند پسر، بهمنظور کسب درآمد بیشتر و یا دفاع از خانواده در منازعات قبیلهای، ارزش بهشمار میرفت، اما امروزه داشتن فرزند یک تصمیم عاطفی است. در گذشته نقشهای جنسیتی رسمیت داشت و امروزه زنان برای خود نقشهایی قایل هستند که در راستای پیشرفت فردیشان تفسیر میشوند. آنها با کسب آگاهی از شیوههای پیشگیری <ref>عنایت و پرنیان، «مطالعه رابطه جهانی شدن فرهنگی و گرایش به فرزندآوری»، 1392ش، ص118-119.</ref> و با استناد به حق مدیریت بدن، ناچیز شمردن نقشهای جنسیتی و اشتیاق وافر به فعالیتهای اجتماعی، گرایش کمتری به فرزندآوری دارند.<ref>عظیمزاده اردبيلی و جلالي، «آسیبشناسی سیاست کنترل موالید و قانون تنظیم خانواده»، 1397ش، ص134-135.</ref> | ||
در میان گروههای مذهبی که ازدواج در سنین پایین تشویق شده، داشتن فرزندان زیاد ارزش و استفاده از وسایل کنترل باروری ناشایست دانسته میشوند و تمایل به فرزندآوری بیشتر است. میزان تمایل به فرزندآوری افراد، ارتباط مستقیمی با میزان دینداری آنها دارد، همزمان با بالا رفتن سطح دینداری تمایل به داشتن فرزندان بیشتر، افزایش مییابد و با کاهش دینداری، میزان تمایل به الگوی تکفرزندی برجستهتر میشود. در این میان؛ زنان متدین نسبت به مردان متدین، تمایل بیشتر به فرزندآوری زیاد، دارند.<ref>فروتن و رضاییپاشا، «تأثیرات هویت دینی بر تمایلات فرزندآوری در روستایی و شهری منتخب ایران»، 1397ش، ص80-93.</ref> | در میان گروههای مذهبی که ازدواج در سنین پایین تشویق شده، داشتن فرزندان زیاد ارزش و استفاده از وسایل کنترل باروری ناشایست دانسته میشوند و تمایل به فرزندآوری بیشتر است. میزان تمایل به فرزندآوری افراد، ارتباط مستقیمی با میزان دینداری آنها دارد، همزمان با بالا رفتن سطح دینداری تمایل به داشتن فرزندان بیشتر، افزایش مییابد و با کاهش دینداری، میزان تمایل به الگوی تکفرزندی برجستهتر میشود. در این میان؛ زنان متدین نسبت به مردان متدین، تمایل بیشتر به فرزندآوری زیاد، دارند.<ref>فروتن و رضاییپاشا، «تأثیرات هویت دینی بر تمایلات فرزندآوری در روستایی و شهری منتخب ایران»، 1397ش، ص80-93.</ref> | ||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* قرآن. | *قرآن. | ||
* حسینی، سید غلامحسین، « تفاوتهای بیولوژیک زن و مرد (بدن، روان و هوش)»، در کتاب نقد، شماره 17، 1379ش. | *حسینی، سید غلامحسین، « تفاوتهای بیولوژیک زن و مرد (بدن، روان و هوش)»، در کتاب نقد، شماره 17، 1379ش. | ||
* رهايی، سعید و رضايی، مجید، «بررسی مبانی فقهی مسئولیت حکومت اسلامی در مساله کنترل موالید و جمعیت شهري»، در فصلنامه مدیریت شهری، شماره 41، زمستان 1394ش. | *رهايی، سعید و رضايی، مجید، «بررسی مبانی فقهی مسئولیت حکومت اسلامی در مساله کنترل موالید و جمعیت شهري»، در فصلنامه مدیریت شهری، شماره 41، زمستان 1394ش. | ||
* سگالن، مارتن، جامعهشناسی تاریخی خانواده، ترجمه حمید الیاسی، تهران، مرکز، 1388ش. | *سگالن، مارتن، جامعهشناسی تاریخی خانواده، ترجمه حمید الیاسی، تهران، مرکز، 1388ش. | ||
* عظیمزاده اردبيلی، فائزه و جلالي، زهرا، «آسیبشناسی سیاست کنترل موالید و قانون تنظیم خانواده»، در دوفصلنامه فقه و حقوق خانواده (نداي صادق)، سال بيستوسوم، شماره 68، بهار و تابستان 1397ش. | *عظیمزاده اردبيلی، فائزه و جلالي، زهرا، «آسیبشناسی سیاست کنترل موالید و قانون تنظیم خانواده»، در دوفصلنامه فقه و حقوق خانواده (نداي صادق)، سال بيستوسوم، شماره 68، بهار و تابستان 1397ش. | ||
* علایی نوین، فروزان و آلرسول، سوسن، «بازپژوهی رویکردهای فقهی در مباحث کنترل جمعیت و تنظیم خانواده»، در فصلنامه پژوهشهای فقه و حقوق اسلامی، سال یازدهم، شماره 38، زمستان 1393ش. | *علایی نوین، فروزان و آلرسول، سوسن، «بازپژوهی رویکردهای فقهی در مباحث کنترل جمعیت و تنظیم خانواده»، در فصلنامه پژوهشهای فقه و حقوق اسلامی، سال یازدهم، شماره 38، زمستان 1393ش. | ||
* عنایت، حلیمه و پرنیان، لیلا، «مطالعه رابطه جهانیشدن فرهنگی و گرایش به فرزندآوری»، در فصلنامه زن و جامعه، سال چهارم، شماره 2، تابستان 1392ش. | *عنایت، حلیمه و پرنیان، لیلا، «مطالعه رابطه جهانیشدن فرهنگی و گرایش به فرزندآوری»، در فصلنامه زن و جامعه، سال چهارم، شماره 2، تابستان 1392ش. | ||
* فروتن، یعقوب و رضایی پاشا، صدیقه، «تأثیرات هویت دینی بر تمایلات فرزندآوری در روستایی و شهری منتخب ایران»، در فصلنامه مطالعات ملی، سال نوزدهم، شماره 1، 1397ش. | *فروتن، یعقوب و رضایی پاشا، صدیقه، «تأثیرات هویت دینی بر تمایلات فرزندآوری در روستایی و شهری منتخب ایران»، در فصلنامه مطالعات ملی، سال نوزدهم، شماره 1، 1397ش. | ||
* فلسفى، محمدتقى، الحديث، تهران، فرهنگ اسلامى، 1368ش. | *فلسفى، محمدتقى، الحديث، تهران، فرهنگ اسلامى، 1368ش. | ||
* كبودي، مرضيه و دیگران، «الگوي تصميمگيری فرزندآوري: یك مطالعه كیفي»، در فصلنامه پايش، سال دوازدهم شماره 5، مهر و آبان 1392ش. | *كبودي، مرضيه و دیگران، «الگوي تصميمگيری فرزندآوري: یك مطالعه كیفي»، در فصلنامه پايش، سال دوازدهم شماره 5، مهر و آبان 1392ش. | ||
* نیککار، جمال و امامی نمین، محمود، «بررسی احکام کنترل موالید و پیشگیری از بارداری، با رویکردی بر ضرورت افزایش و بحران پیری جمعیت»، در پژوهشهای فقهی، دوره 15، شماره 2، تابستان 1398ش. | *نیککار، جمال و امامی نمین، محمود، «بررسی احکام کنترل موالید و پیشگیری از بارداری، با رویکردی بر ضرورت افزایش و بحران پیری جمعیت»، در پژوهشهای فقهی، دوره 15، شماره 2، تابستان 1398ش. | ||
* نیکنژاد، جواد، «وضعیت فقهی–حقوقی شروط راجع به فرزندآوری یا عدم فرزندآوری در نکاح»، در پژوهشنامه حقوق اسلامی، سال شانزدهم، شماره 1، بهار و تابستان 1394ش. | *نیکنژاد، جواد، «وضعیت فقهی–حقوقی شروط راجع به فرزندآوری یا عدم فرزندآوری در نکاح»، در پژوهشنامه حقوق اسلامی، سال شانزدهم، شماره 1، بهار و تابستان 1394ش. | ||
[[رده:ویکیزندگی]] | [[رده:ویکیزندگی]] | ||
[[رده:ویکی جنسیت]] | [[رده:ویکی جنسیت]] |