جنسیت از دیدگاه مرتضی مطهری: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
شباهت‌ها و تفاوت‌های زن و مرد از منظر استاد مطهری. | شباهت‌ها و تفاوت‌های زن و مرد از منظر استاد مطهری. | ||
مرتضی مطهری، زن و مرد را از حیث خلقت مستقل دانسته و آنها را در حقوق و تکالیف مبتنی بر اصل انسانیت، مشترک می‌داند. حیات اجتماعی را میدان رقابت تلقی کرده، تفاوت موقعیت‌های اجتماعی زنان و مردان را بر بنیاد ظرفیت‌های متفاوت زن و مرد تبیین می‌کند. زنان و مردان را در دستگاه آفرینش، دارای نقش‌های ویژه برای تولید و پرورش نسل انسانی دانسته و معتقد است؛ تفاوت‌های جسمی، روانی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و نقش‌های جنسیتی در خانواده برای تشدید | مرتضی مطهری، زن و مرد را از حیث خلقت مستقل دانسته و آنها را در حقوق و تکالیف مبتنی بر اصل انسانیت، مشترک می‌داند. حیات اجتماعی را میدان رقابت تلقی کرده، تفاوت موقعیت‌های اجتماعی زنان و مردان را بر بنیاد ظرفیت‌های متفاوت زن و مرد تبیین می‌کند. زنان و مردان را در دستگاه آفرینش، دارای نقش‌های ویژه برای تولید و پرورش نسل انسانی دانسته و معتقد است؛ تفاوت‌های جسمی، روانی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و نقش‌های جنسیتی در خانواده برای تشدید جذابیت‌های متقابل زن و شوهر و تداوم نسل انسانی حیاتی است. او انگاره تشابه جنسیتی را ستم علیه زنان می‌داند و برای تعالی فردی و پیشرفت اجتماعی از تساوی امتیازات و مجازات زن و مرد بر بنیاد اصل عدالت دفاع کرده و برای استحکام نهاد خانواده بر پیوندهای اخلاقی زن و شوهر تأکید می‌کند. | ||
==دیدگاه‌های نظری== | ==دیدگاه‌های نظری== | ||
در ارتباط با جنسیت دو دیدگاه کلی؛ تشابه و تساوی حقوقی وجود دارد. متفکران غربی عمدتا با استناد به اشتراک زن و مرد در حیثیت و شرافت انسانی، بر تشابه حقوقی آنها تأکید می‌کنند، اما شهید مطهری ملازمه میان حیثیت مشترک انسانی و تشابه حقوقی را رد کرده و چنین تلازمی را صرفا در تساوی حقوقی می‌داند.<ref>مطهرى، مجموعه آثار (نظام حقوق زن در اسلام)، 1377ش، ج19، ص128.</ref> وی مسائل مربوط به جنسیت را در یک مجموعه نظام‌مند مورد تحلیل قرار می‌دهد <ref>مطهرى، يادداشت‌ها، 1378ش، ج12، ص567.</ref> و با ارجاع به پیوند عمیق حقوق با ارزش‌های اخلاقی در سبک‌زندگی اسلامی، تشابه حقوقی را خلاف عدالت و حقوق فطری زن و مرد دانسته و معتقد است؛ اسلام بر مبنای پاره‌ای از تفاوت‌های طبیعی میان زن و مرد، تشابه حقوقی را ظلم بر زن می‌داند، لذا از امتیازات حقوقی مساوی اما متناسب با خلقت زنانه و مردانه دفاع می‌کند و آن را منطبق با عدالت و در راستای تأمین آرامش و سعادت فردی، خانوادگی و جامعه انسانی می‌داند.<ref>مطهرى، مجموعه آثار (نظام حقوق زن در اسلام)، 1377ش، ج19، ص139.</ref> | در ارتباط با جنسیت دو دیدگاه کلی؛ تشابه و تساوی حقوقی وجود دارد. متفکران غربی عمدتا با استناد به اشتراک زن و مرد در حیثیت و شرافت انسانی، بر تشابه حقوقی آنها تأکید می‌کنند، اما شهید مطهری ملازمه میان حیثیت مشترک انسانی و تشابه حقوقی را رد کرده و چنین تلازمی را صرفا در تساوی حقوقی می‌داند.<ref>مطهرى، مجموعه آثار (نظام حقوق زن در اسلام)، 1377ش، ج19، ص128.</ref> وی مسائل مربوط به جنسیت را در یک مجموعه نظام‌مند مورد تحلیل قرار می‌دهد <ref>مطهرى، يادداشت‌ها، 1378ش، ج12، ص567.</ref> و با ارجاع به پیوند عمیق حقوق با ارزش‌های اخلاقی در سبک‌زندگی اسلامی، تشابه حقوقی را خلاف عدالت و حقوق فطری زن و مرد دانسته و معتقد است؛ اسلام بر مبنای پاره‌ای از تفاوت‌های طبیعی میان زن و مرد، تشابه حقوقی را ظلم بر زن می‌داند، لذا از امتیازات حقوقی مساوی اما متناسب با خلقت زنانه و مردانه دفاع می‌کند و آن را منطبق با عدالت و در راستای تأمین آرامش و سعادت فردی، خانوادگی و جامعه انسانی می‌داند.<ref>مطهرى، مجموعه آثار (نظام حقوق زن در اسلام)، 1377ش، ج19، ص139.</ref> | ||