جنسیت از دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی: تفاوت میان نسخه‌ها
←پانویس
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←پانویس) |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
آیت‌الله جوادی آملی، روح را حقیقت انسان و فاقد جنسیت دانسته، مردانگی و زنانگی را وصف بدن و بدن را ابزاری در اختیار روح می‌داند. او قایل به اشتراک زنان و مردان در ارزش‌ها، حقوق و تکالیف مبتنی بر فطرت انسانی است و بحث از تفاوت یا تساوی حقوق زن و مرد را بی‌معنا می‌داند و تفاوت‌های جنسیتی را به تفاوت‌های صنفی زن و مرد ارجاع می‌دهد. از منظر وی، زن و مرد دو صنف انسانی هستند که به‌منظور تحقق اهدافی، دوگونه آفریده شده‌اند و بر همین مبنا، در برخی موارد، حقوق، تکالیف و نقش‌های هرکدام نیز تفاوت نسبی می‌یابند. | آیت‌الله جوادی آملی، روح را حقیقت انسان و فاقد جنسیت دانسته، مردانگی و زنانگی را وصف بدن و بدن را ابزاری در اختیار روح می‌داند. او قایل به اشتراک زنان و مردان در ارزش‌ها، حقوق و تکالیف مبتنی بر فطرت انسانی است و بحث از تفاوت یا تساوی حقوق زن و مرد را بی‌معنا می‌داند و تفاوت‌های جنسیتی را به تفاوت‌های صنفی زن و مرد ارجاع می‌دهد. از منظر وی، زن و مرد دو صنف انسانی هستند که به‌منظور تحقق اهدافی، دوگونه آفریده شده‌اند و بر همین مبنا، در برخی موارد، حقوق، تکالیف و نقش‌های هرکدام نیز تفاوت نسبی می‌یابند. | ||
==شباهت‌های زن و مرد== | ==شباهت‌های زن و مرد== | ||
آیت‌الله جوادی آملی، حقيقت انسان را روح مجرد و منزه از پديدههاي ذكورت و انوثت می داند.<ref>جوادی آملی، قرآن در قرآن، 1388ش، ص380.</ref> از این منظر مردانگی و زنانگی وصف تن است، نه وصف روح.<ref>جوادی آملی، حكمت عبادات، 1388ش، ص189.</ref> بدن، ابزار محض برای روح است، تمام كارها را روح انجام ميدهد، رنج‌ها و لذت‌ها همه مربوط به روح مي‌شود. <ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص140.</ref> كمالات انسانی كه به روح مجرّد برميگردد، نه مشروط به ذكورت است و نه ممنوع به انوثت.<ref>جوادی آملی، سروش هدايت بی‌تا، ج2، ص166.</ref> با توجه به اصالت روح در حیات انسانی، بحث از تفاوت تکالیف و مزایای حقوقی زن و مرد سالبه به انتفاع موضوع است چون حقیقت انسانی زن و مرد یگانه بوده و دوگانگی نیست تا گفته شود؛ تکالیف و حقوق آنها متفاوت هستند یا متساوی. زن و مرد باید در چهره انسانيت دیده شوند و در این چهره حقيقت انسان را روح او تشكيل ميدهد، نه بدن او و نه مجموع جسم و جان او. درک، شهود، تقوا، اراده و صبر که از اوصاف عقل نظری و عملی هستند، هیچکدام متصف به مردانگی و زنانگی نمی‌شوند، پس بحث از تفاوت یا تساوی زن و مرد در این امور نیز معنا ندارد.<ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص76-80.</ref> البته در كارهاي عملي كه مربوط به بدن است، مرزها متفاوت و قوانين جدا است.<ref>جوادی آملی، سروش هدايت بی‌تا، ج2، ص166.</ref> | آیت‌الله جوادی آملی، حقيقت انسان را روح مجرد و منزه از پديدههاي ذكورت و انوثت می داند.<ref>جوادی آملی، قرآن در قرآن، 1388ش، ص380.</ref> از این منظر مردانگی و زنانگی وصف تن است، نه وصف روح.<ref>جوادی آملی، حكمت عبادات، 1388ش، ص189.</ref> بدن، ابزار محض برای روح است، تمام كارها را روح انجام ميدهد، رنج‌ها و لذت‌ها همه مربوط به روح مي‌شود.<ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص140.</ref> كمالات انسانی كه به روح مجرّد برميگردد، نه مشروط به ذكورت است و نه ممنوع به انوثت.<ref>جوادی آملی، سروش هدايت بی‌تا، ج2، ص166.</ref> با توجه به اصالت روح در حیات انسانی، بحث از تفاوت تکالیف و مزایای حقوقی زن و مرد سالبه به انتفاع موضوع است چون حقیقت انسانی زن و مرد یگانه بوده و دوگانگی نیست تا گفته شود؛ تکالیف و حقوق آنها متفاوت هستند یا متساوی. زن و مرد باید در چهره انسانيت دیده شوند و در این چهره حقيقت انسان را روح او تشكيل ميدهد، نه بدن او و نه مجموع جسم و جان او. درک، شهود، تقوا، اراده و صبر که از اوصاف عقل نظری و عملی هستند، هیچکدام متصف به مردانگی و زنانگی نمی‌شوند، پس بحث از تفاوت یا تساوی زن و مرد در این امور نیز معنا ندارد.<ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص76-80.</ref> البته در كارهاي عملي كه مربوط به بدن است، مرزها متفاوت و قوانين جدا است.<ref>جوادی آملی، سروش هدايت بی‌تا، ج2، ص166.</ref> | ||
==تفاوت‌های طبیعی زن و مرد== | ==تفاوت‌های طبیعی زن و مرد== | ||
از منظر آیت‌الله جوادی آملی؛ زن مظهر جمال و مرد مظهر جلال الهی هستند؛ زن به ظرافت گل خلق شده و وظایف ظریفانه دارد، اما مرد دارای صلابت جسمی بوده و عهده‌دار کارهای سخت است. تفاوت زن و مرد صرفا در زمختی تن مرد و ظرافت بدنی و عواطف زن نهفته است. <ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص217.</ref> تفاوت آنها صنفی است مانند تفاوت اصناف ديگر که براي برقراري نظام احسن بر اساس تسخير عادلانه متقابل تمهید شده است.<ref>[https://javadi.esra.ir/fa/w/%D8%AD%D9%84-%D8%B4%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%AA-%D9%88-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D8%B6-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B2%D9%86 جوادی آملی، «حل شبهات و روایات معارض در باره زن»، وب‌سایت آیت‌الله جوادی آملی،]</ref> از این‌رو زن انديشه‌های خود را در ظرافت عاطفه، ارائه می‌دهد؛ چنان‌كه مرد، هنر خود را در تفكّر عقلاني خويش متجلّي می‌سازد.<ref>جوادی آملی، سرچشمه انديشه، 1386ش، ج5، ص302.</ref> نقش‌هایی مانند قوامیت یا سکینت در عین عمومیت آنها در هر دو جنس، در یک جنس اصالت می‌یابد. هم‌چنین تفاوت صنفی آنها موجب تفاوت در برخی احکام، حقوق و اخلاق میان دو جنس در بعد فردی، خانوادگی و اجتماعی می‌شود.<ref> [https://journals.atu.ac.ir/article_15250_a3bae33506b5a7e6e4ba770fdd8ffc3d.pdf فخاری و علی‌داد ابهری، «منطق فهم آیت‌االله جوادی آملی در تفسیرآیات زن»، 1401ش، ص106.]</ref> در مناصب اجرايي هر كدام دارای وظيفه خاص هستند.<ref>جوادی آملی، قرآن در قرآن، 1388ش، ص380.</ref> صلابت و قدرت فیزیکی مرد با لطافت جسمی و عاطفی زن نه‌تنها موجب برتری یکی بر دیگری نیست که مکمل همدیگر بوده<ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص217.</ref> و برای عهده‌دار شدن هر يك به كار مناسب خود است.<ref>جوادی آملی، حق و تكليف در اسلام، 1385ش، ص307-306.</ref> | از منظر آیت‌الله جوادی آملی؛ زن مظهر جمال و مرد مظهر جلال الهی هستند؛ زن به ظرافت گل خلق شده و وظایف ظریفانه دارد، اما مرد دارای صلابت جسمی بوده و عهده‌دار کارهای سخت است. تفاوت زن و مرد صرفا در زمختی تن مرد و ظرافت بدنی و عواطف زن نهفته است. <ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص217.</ref> تفاوت آنها صنفی است مانند تفاوت اصناف ديگر که براي برقراري نظام احسن بر اساس تسخير عادلانه متقابل تمهید شده است.<ref>[https://javadi.esra.ir/fa/w/%D8%AD%D9%84-%D8%B4%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%AA-%D9%88-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D8%B6-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B2%D9%86 جوادی آملی، «حل شبهات و روایات معارض در باره زن»، وب‌سایت آیت‌الله جوادی آملی،]</ref> از این‌رو زن انديشه‌های خود را در ظرافت عاطفه، ارائه می‌دهد؛ چنان‌كه مرد، هنر خود را در تفكّر عقلاني خويش متجلّي می‌سازد.<ref>جوادی آملی، سرچشمه انديشه، 1386ش، ج5، ص302.</ref> نقش‌هایی مانند قوامیت یا سکینت در عین عمومیت آنها در هر دو جنس، در یک جنس اصالت می‌یابد. هم‌چنین تفاوت صنفی آنها موجب تفاوت در برخی احکام، حقوق و اخلاق میان دو جنس در بعد فردی، خانوادگی و اجتماعی می‌شود.<ref> [https://journals.atu.ac.ir/article_15250_a3bae33506b5a7e6e4ba770fdd8ffc3d.pdf فخاری و علی‌داد ابهری، «منطق فهم آیت‌االله جوادی آملی در تفسیرآیات زن»، 1401ش، ص106.]</ref> در مناصب اجرايي هر كدام دارای وظيفه خاص هستند.<ref>جوادی آملی، قرآن در قرآن، 1388ش، ص380.</ref> صلابت و قدرت فیزیکی مرد با لطافت جسمی و عاطفی زن نه‌تنها موجب برتری یکی بر دیگری نیست که مکمل همدیگر بوده<ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص217.</ref> و برای عهده‌دار شدن هر يك به كار مناسب خود است.<ref>جوادی آملی، حق و تكليف در اسلام، 1385ش، ص307-306.</ref> | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
از منظر آیت‌الله جوادی آملی؛ انسان از آن جهت كه انسان است داراي حقوق ثابتي است و جنسيت در آن هيچ دخالتي ندارد.<ref>جوادی آملی، حق و تكليف در اسلام، 1385ش، ص307-306.</ref> منتها تفاوت صنفی زن و مرد موجب تفاوت در برخی از احکام، حقوق و اخلاق در بعد فردی، خانوادگی و اجتماعی میان دو جنس می‌شود.<ref>[https://journals.atu.ac.ir/article_15250_a3bae33506b5a7e6e4ba770fdd8ffc3d.pdf فخاری و علی‌داد ابهری، «منطق فهم آیت‌االله جوادی آملی در تفسیرآیات زن»، 1401ش، ص106.]</ref> ایشان با تأکید بر اصالت خانواده، نقش‌های جنسیتی زنان و مردان در این نهاد را متناسب با تفاوت‌های صنفی و معطوف به تعالی وجودی آنها معنا کرده؛ خوب بودن زن و مرد را با حفظ اصالت انسانی‌شان در سیمای سمت‌های شوهری، پدری، همسری و مادری متبلور می‌داند.<ref>[https://javadi.esra.ir/fa/w/%D8%AD%D9%84-%D8%B4%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%AA-%D9%88-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D8%B6-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B2%D9%86 جوادی آملی، «حل شبهات و روایات معارض در باره زن»، وب‌سایت آیت‌الله جوادی آملی،]</ref> از چنین منظر است که اساسا تفاوتی میان زنان و مردان دیده نمی‌شود، آنچه مورد توجه است ایفای نقش زن و مرد در مسیر تعالی خود و دیگران است، تفاوت‌های حقوقی زن و مرد از قبیل قوامیت، تمکین،<ref> [https://javadi.esra.ir/fa/w/%D8%AD%D9%84-%D8%B4%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%AA-%D9%88-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D8%B6-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B2%D9%86 جوادی آملی، «حل شبهات و روایات معارض در باره زن»، وب‌سایت آیت‌الله جوادی آملی،]</ref> مهریه، نقفه، تفاوت در دیه، ارث و شهادت نه‌تنها ناچیز شمرده می‌شوند که با ارجاع به حفظ حرمت زن و متناسب با وظایف زن و مرد در دستگاه خلقت معنا می‌یابند.<ref>[https://javadi.esra.ir/fa/w/%D8%AD%D9%84-%D8%B4%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%AA-%D9%88-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D8%B6-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B2%D9%86 جوادی آملی، «حل شبهات و روایات معارض در باره زن»، وب‌سایت آیت‌الله جوادی آملی،]</ref> خوب شوهرداری کردن زن ارزش عبادی یافته، اشتغال بیرونی زن و تماس با نامحرم موجب پژمردگی او تفسیر می‌شود.<ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص417-414.</ref> | از منظر آیت‌الله جوادی آملی؛ انسان از آن جهت كه انسان است داراي حقوق ثابتي است و جنسيت در آن هيچ دخالتي ندارد.<ref>جوادی آملی، حق و تكليف در اسلام، 1385ش، ص307-306.</ref> منتها تفاوت صنفی زن و مرد موجب تفاوت در برخی از احکام، حقوق و اخلاق در بعد فردی، خانوادگی و اجتماعی میان دو جنس می‌شود.<ref>[https://journals.atu.ac.ir/article_15250_a3bae33506b5a7e6e4ba770fdd8ffc3d.pdf فخاری و علی‌داد ابهری، «منطق فهم آیت‌االله جوادی آملی در تفسیرآیات زن»، 1401ش، ص106.]</ref> ایشان با تأکید بر اصالت خانواده، نقش‌های جنسیتی زنان و مردان در این نهاد را متناسب با تفاوت‌های صنفی و معطوف به تعالی وجودی آنها معنا کرده؛ خوب بودن زن و مرد را با حفظ اصالت انسانی‌شان در سیمای سمت‌های شوهری، پدری، همسری و مادری متبلور می‌داند.<ref>[https://javadi.esra.ir/fa/w/%D8%AD%D9%84-%D8%B4%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%AA-%D9%88-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D8%B6-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B2%D9%86 جوادی آملی، «حل شبهات و روایات معارض در باره زن»، وب‌سایت آیت‌الله جوادی آملی،]</ref> از چنین منظر است که اساسا تفاوتی میان زنان و مردان دیده نمی‌شود، آنچه مورد توجه است ایفای نقش زن و مرد در مسیر تعالی خود و دیگران است، تفاوت‌های حقوقی زن و مرد از قبیل قوامیت، تمکین،<ref> [https://javadi.esra.ir/fa/w/%D8%AD%D9%84-%D8%B4%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%AA-%D9%88-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D8%B6-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B2%D9%86 جوادی آملی، «حل شبهات و روایات معارض در باره زن»، وب‌سایت آیت‌الله جوادی آملی،]</ref> مهریه، نقفه، تفاوت در دیه، ارث و شهادت نه‌تنها ناچیز شمرده می‌شوند که با ارجاع به حفظ حرمت زن و متناسب با وظایف زن و مرد در دستگاه خلقت معنا می‌یابند.<ref>[https://javadi.esra.ir/fa/w/%D8%AD%D9%84-%D8%B4%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%AA-%D9%88-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D8%B6-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B2%D9%86 جوادی آملی، «حل شبهات و روایات معارض در باره زن»، وب‌سایت آیت‌الله جوادی آملی،]</ref> خوب شوهرداری کردن زن ارزش عبادی یافته، اشتغال بیرونی زن و تماس با نامحرم موجب پژمردگی او تفسیر می‌شود.<ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص417-414.</ref> | ||
==سلوک‌های متفاوت زن و مرد== | ==سلوک‌های متفاوت زن و مرد== | ||
آیت‌الله جوادی آملی معتقد است؛ وصول به حيات طيب برای زن و مرد به‌طور مساوي میسر بوده<ref>جوادی آملی، حيات حقيقي انسان در قرآن، 1385ش، ص184.</ref> و تنها شرط آن ایمان و عمل صالح است که ربطی به مؤنث و مذكر بودن بدن ندارد.<ref> جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص91.</ref> صفات ارزشی نیز از قبیل علم و جهل، ايمان و كفر، ذلّت و عزّت، سعادت و شقاوت، فضيلت و رذيلت، حق و باطل، صدق و كذب، تقوا و فجور، اطاعت و عصيان، انقياد و تمرّد، غيبت و عدم غيبت، امانت و خيانت،<ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص78.</ref> خلافت الهی، <ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص115.</ref> عدالت، صلاح، هدايت، هجرت، عبادت، ولايت و ديگر كمالات ملكوتي كه مؤمنان را به اوج عظمت می‌رساند، جنسیت‌بردار نيستند؛<ref>جوادی آملی، حيات حقيقي انسان در قرآن، 1385ش، ص183.</ref> اما بر مبنای تفاوت‌های صنفی، مسیر رسیدن زنان و مردان به سعادت، تفاوت نسبی می‌یابد؛ زنان عمدتا از مسیر عاطفه حرکت می‌کنند و مردها از راه اندیشه و قهر.<ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص217.</ref> تفكر راه فرعي و غیر فراگیر است، اما راه دل راه اصلی است و در این راه زنان نه‌تنها همتای مردها که موفقتر از آنها هستند.<ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص198.</ref> زیرا زن موجود عاطفی و دارای رقت قلب بیشتر است و رقت قلب در این راه نقش مؤثرتری دارد.<ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص204.</ref> زن موعظه‌پذيرتر است و دلي آزموده‌تر از مرد دارد. آیت‌الله جوادی آملی با پیوند دادن نظام ارزشی به نقش‌های جنسیتی معتقد است؛ جهاد اکبر عنصر محوری برای تحقق ملکات اخلاقی است و سلاح مبارزه در این میدان سوز دل است. با توجه به دل آماده زنان برای انتشار محبت و عاطفه، ارزش محوری برای زن همسری و مادری است تا به پرورش انسان بپردازد.<ref>جوادی آملی، فلسفه حقوق بشر، 1386ش، ص235.</ref> زنان هرچند در برخی حالات از قبیل عادت ماهیانه از عبادت محروم هستند، اما شش سال زودتر از مرد مشرف به شرف عبادت الهی می‌شوند.<ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص381.</ref> | آیت‌الله جوادی آملی معتقد است؛ وصول به حيات طيب برای زن و مرد به‌طور مساوي میسر بوده<ref>جوادی آملی، حيات حقيقي انسان در قرآن، 1385ش، ص184.</ref> و تنها شرط آن ایمان و عمل صالح است که ربطی به مؤنث و مذكر بودن بدن ندارد.<ref> جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص91.</ref> صفات ارزشی نیز از قبیل علم و جهل، ايمان و كفر، ذلّت و عزّت، سعادت و شقاوت، فضيلت و رذيلت، حق و باطل، صدق و كذب، تقوا و فجور، اطاعت و عصيان، انقياد و تمرّد، غيبت و عدم غيبت، امانت و خيانت،<ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص78.</ref> خلافت الهی،<ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص115.</ref> عدالت، صلاح، هدايت، هجرت، عبادت، ولايت و ديگر كمالات ملكوتي كه مؤمنان را به اوج عظمت می‌رساند، جنسیت‌بردار نيستند؛<ref>جوادی آملی، حيات حقيقي انسان در قرآن، 1385ش، ص183.</ref> اما بر مبنای تفاوت‌های صنفی، مسیر رسیدن زنان و مردان به سعادت، تفاوت نسبی می‌یابد؛ زنان عمدتا از مسیر عاطفه حرکت می‌کنند و مردها از راه اندیشه و قهر.<ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص217.</ref> تفكر راه فرعي و غیر فراگیر است، اما راه دل راه اصلی است و در این راه زنان نه‌تنها همتای مردها که موفقتر از آنها هستند.<ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص198.</ref> زیرا زن موجود عاطفی و دارای رقت قلب بیشتر است و رقت قلب در این راه نقش مؤثرتری دارد.<ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص204.</ref> زن موعظه‌پذيرتر است و دلي آزموده‌تر از مرد دارد. آیت‌الله جوادی آملی با پیوند دادن نظام ارزشی به نقش‌های جنسیتی معتقد است؛ جهاد اکبر عنصر محوری برای تحقق ملکات اخلاقی است و سلاح مبارزه در این میدان سوز دل است. با توجه به دل آماده زنان برای انتشار محبت و عاطفه، ارزش محوری برای زن همسری و مادری است تا به پرورش انسان بپردازد.<ref>جوادی آملی، فلسفه حقوق بشر، 1386ش، ص235.</ref> زنان هرچند در برخی حالات از قبیل عادت ماهیانه از عبادت محروم هستند، اما شش سال زودتر از مرد مشرف به شرف عبادت الهی می‌شوند.<ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص381.</ref> | ||
==دلیل تفاوت‌های زن و مرد== | ==دلیل تفاوت‌های زن و مرد== | ||
آیت‌الله جوادی آملی با استناد به آیات قرآن تفاوت‌های زن و مرد را لازمه نظام احسن می‌داند که مبتنی بر تسخير متقابل موجودات است.<ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص389.</ref> تفاوت در جنسیت، استعدادها، گرايشها، جذب‌ها و دفعها، هيچ كدام معيار فضيلت نيستند، بلكه ابزار كار برای تسخير متقابل هستند و هيچ كسي حق ندارد ديگري را تحت تسخير خود درآورد، اما خودش مسخَّر نشود، بلكه بايد تسخير متقابل و خدمت متقابل باشد تا نظام به‌صورت بهینه اداره شود. نظام آفرينش، استعدادهاي متقابل و متخالف ميطلبد و اين تفاوت هم براي تسخير متقابل است که هدف نهایی آن تقرب به خدا است.<ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص391-390.</ref> به‌عنوان مثال؛ در تقابل صنف زن و مرد، مرد محکم‌کار و زن ظريفكار است، مرد مظهر قهر و جلال و زن مظهر محبت و جمال حق است، يكي در خشونت و دیگری در عاطفه و رقّت قلب قويتر است.<ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص217.</ref> یا قوامیت و تمکین؛ صنف مرد هرگز قیم صنف زن نیست بلکه قوامیت مربوط به موردي است كه زن در مقابل شوهر و شوهر در مقابل زن باشد. مرد نیز به‌لیل توانمندی برای تأمین معیشت دارای این مسئوليت اجرايي است، در مقابل؛ زن موظف به تمکین است و این دو حکم متقابل صرفا برای بيان وظایف متقابل زن و شوهر است.<ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص393-391.</ref> | آیت‌الله جوادی آملی با استناد به آیات قرآن تفاوت‌های زن و مرد را لازمه نظام احسن می‌داند که مبتنی بر تسخير متقابل موجودات است.<ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص389.</ref> تفاوت در جنسیت، استعدادها، گرايشها، جذب‌ها و دفعها، هيچ كدام معيار فضيلت نيستند، بلكه ابزار كار برای تسخير متقابل هستند و هيچ كسي حق ندارد ديگري را تحت تسخير خود درآورد، اما خودش مسخَّر نشود، بلكه بايد تسخير متقابل و خدمت متقابل باشد تا نظام به‌صورت بهینه اداره شود. نظام آفرينش، استعدادهاي متقابل و متخالف ميطلبد و اين تفاوت هم براي تسخير متقابل است که هدف نهایی آن تقرب به خدا است.<ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص391-390.</ref> به‌عنوان مثال؛ در تقابل صنف زن و مرد، مرد محکم‌کار و زن ظريفكار است، مرد مظهر قهر و جلال و زن مظهر محبت و جمال حق است، يكي در خشونت و دیگری در عاطفه و رقّت قلب قويتر است.<ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص217.</ref> یا قوامیت و تمکین؛ صنف مرد هرگز قیم صنف زن نیست بلکه قوامیت مربوط به موردي است كه زن در مقابل شوهر و شوهر در مقابل زن باشد. مرد نیز به‌لیل توانمندی برای تأمین معیشت دارای این مسئوليت اجرايي است، در مقابل؛ زن موظف به تمکین است و این دو حکم متقابل صرفا برای بيان وظایف متقابل زن و شوهر است.<ref>جوادی آملی، زن در آينه جلال و جمال، 1388ش، ص393-391.</ref> | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
*قرآن | *قرآن | ||
* | *جوادی‌آملی، عبدالله، ادب قضا در اسلام، قم، اسراء، 1391ش. | ||
* | *جوادی‌آملی، عبدالله، قرآن در قرآن، قم، اسراء، 1388ش. | ||
* | *جوادی‌آملی، عبدالله، حق و تکلیف در اسلام، قم، اسراء، 1385ش. | ||
* | *جوادی‌آملی، عبدالله، حکمت عبادات، قم، اسراء، 1388ش. | ||
* | *جوادی‌آملی، عبدالله، «حل شبهات و روایات معارض در باره زن»، وب‌سایت آیت‌الله جوادی آملی، تاریخ درج: 17 مرداد 1395ش. | ||
* | *جوادی‌آملی، عبدالله، زن در آینه جلال و جمال، محقق محمود لطیفی، قم، اسرآء، 1388ش. | ||
* | *جوادی‌آملی، عبدالله، سرچشمه اندیشه، اسرا، قم، 1386ش. | ||
* | *جوادی‌آملی، عبدالله، سروش هدايت، قم، اسراء، بی‌تا. | ||
* | *جوادی‌آملی، عبدالله، فلسفه حقوق بشر، قم، اسراء، 1386ش. | ||
*فخاری، علیرضا و | *فخاری، علیرضا و علی‌داد‌ابهری، مهسا، «منطق فهم آیت‌االله جوادی‌آملی در تفسیر آیات زن»، در پژوهشنامه معارف قرآنی، سال سیزدهم، شماره 51، زمستان 1401ش. | ||
[[رده:ویکی‌جنسیت]] | [[رده:ویکی‌جنسیت]] | ||
[[رده:حدیث و تفسیر]] | [[رده:حدیث و تفسیر]] | ||
[[رده:فلسفه]] | [[رده:فلسفه]] | ||