پرش به محتوا

کنترل بارداری: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷: خط ۷:
بلوغ‌ جنسی‌ در زنان‌ زودتر از مردان رخ‌ می‌دهد. توان‌ باروری‌ مرد بیشتر از زن‌ بوده و تا هشتاد سالگی‌ و پس از آن می‌تواند ادامه‌ یابد، اما باروری‌ زن‌ با یائسگی‌ پایان‌ می‌یابد. عقیمی‌ در زنان‌ شایع‌تر از مردان‌ است. زن‌ در طول دوران‌ باروری‌ حدود 400 تخمک‌ تولید می‌کند، حال‌ آن‌‌که‌ در هر بار انزالِ‌ مرد 400 میلیون‌ اسپرم‌ وجود دارد. سلول‌ تخمک زن‌، کروموزوم‌ جنسی‌ X دارد، ولی‌ اسپرم‌ها دارای‌ دو نوع ‌X و Y هستند، جنسیت‌ جنین‌ بسته‌ به‌ این‌که‌ کدام‌ یک‌ از اسپرم‌ها با تخمک‌ لقاح‌ کند، معین‌ می‌شود و زن‌ در پسر یا دختر شدن‌ نطفه،‌ نقش‌ چندانی‌ ندارد. در دستگاه‌ تولیدمثل‌ زن،‌ تحولات‌ هورمونی‌ و پدیده‌هایی‌ چون‌ قاعدگی‌، آبستنی، زایمان، شیردهی؛ بر جسم، روان و فعالیت‌های‌ زن‌ تأثیر می‌گذارند. بهترین‌ سن‌ برای‌ بارداری زنان‌ هفده تا بیست‌وپنج سالگی‌ است‌، در سی‌سالگی‌، توان‌ باروری‌ زن‌ کاهش‌ یافته و در طول‌ دوران‌ بارداری‌ تغییرات‌ زیادی‌ در بدن‌ زن پدید می‌آید. در حدود سی تا چهل‌سالگی‌ با بی‌نظم‌ شدن‌ قاعدگی‌ و قطع‌ آن‌ و پایان‌ کار تخمدان‌ها یائسگی‌ اتفاق‌ می‌افتد که‌ خود از بحرانی‌ترین‌ مراحل‌ زندگی‌ زن‌ است. مرگ‌ جنین‌ مرد بیش‌ از زن‌ است. با آن‌که‌ عمدتا تولید نوزاد پسر بر دختر پیشی‌ دارد، در پایان‌ عمر تعداد بیوه‌‌زنان‌ بیشتر می‌شود.<ref>حسینی، «تفاوت‌های بیولوژیک زن و مرد (بدن، روان و هوش)»، 1379ش.</ref>  
بلوغ‌ جنسی‌ در زنان‌ زودتر از مردان رخ‌ می‌دهد. توان‌ باروری‌ مرد بیشتر از زن‌ بوده و تا هشتاد سالگی‌ و پس از آن می‌تواند ادامه‌ یابد، اما باروری‌ زن‌ با یائسگی‌ پایان‌ می‌یابد. عقیمی‌ در زنان‌ شایع‌تر از مردان‌ است. زن‌ در طول دوران‌ باروری‌ حدود 400 تخمک‌ تولید می‌کند، حال‌ آن‌‌که‌ در هر بار انزالِ‌ مرد 400 میلیون‌ اسپرم‌ وجود دارد. سلول‌ تخمک زن‌، کروموزوم‌ جنسی‌ X دارد، ولی‌ اسپرم‌ها دارای‌ دو نوع ‌X و Y هستند، جنسیت‌ جنین‌ بسته‌ به‌ این‌که‌ کدام‌ یک‌ از اسپرم‌ها با تخمک‌ لقاح‌ کند، معین‌ می‌شود و زن‌ در پسر یا دختر شدن‌ نطفه،‌ نقش‌ چندانی‌ ندارد. در دستگاه‌ تولیدمثل‌ زن،‌ تحولات‌ هورمونی‌ و پدیده‌هایی‌ چون‌ قاعدگی‌، آبستنی، زایمان، شیردهی؛ بر جسم، روان و فعالیت‌های‌ زن‌ تأثیر می‌گذارند. بهترین‌ سن‌ برای‌ بارداری زنان‌ هفده تا بیست‌وپنج سالگی‌ است‌، در سی‌سالگی‌، توان‌ باروری‌ زن‌ کاهش‌ یافته و در طول‌ دوران‌ بارداری‌ تغییرات‌ زیادی‌ در بدن‌ زن پدید می‌آید. در حدود سی تا چهل‌سالگی‌ با بی‌نظم‌ شدن‌ قاعدگی‌ و قطع‌ آن‌ و پایان‌ کار تخمدان‌ها یائسگی‌ اتفاق‌ می‌افتد که‌ خود از بحرانی‌ترین‌ مراحل‌ زندگی‌ زن‌ است. مرگ‌ جنین‌ مرد بیش‌ از زن‌ است. با آن‌که‌ عمدتا تولید نوزاد پسر بر دختر پیشی‌ دارد، در پایان‌ عمر تعداد بیوه‌‌زنان‌ بیشتر می‌شود.<ref>حسینی، «تفاوت‌های بیولوژیک زن و مرد (بدن، روان و هوش)»، 1379ش.</ref>  
==تاریخچه کنترل بارداری==
==تاریخچه کنترل بارداری==
در گذشته عوامل مختلفی تعداد زايمان‌هاي زنده را محدود ساخته و تعادل جمعیتی را حفظ می‌کرد. زنان در دوران حاملگي و وضع حمل با خطر جدي مرگ مواجه بودند، نوزادان و کودکان زیادی پس از ولادت مي‌مردند. براي کنترل بارداری، مرد‌ها مجبور بودند از شيوه رياضت‌‌‌ جنسي و يا از شيوه‌ عزل استفاده ‌کنند، اما امروزه روش‌هاي جدید، اين امکان را به افراد داده تا ميان تلذذ و بارداری تفکيک کنند.<ref>سگالن، جامعه‌شناسي تاريخي خانواده، 1388ش، ص187-194.</ref>   
در گذشته عوامل مختلفی تعداد زايمان‌هاي زنده را محدود ساخته و تعادل جمعیتی را حفظ می‌کرد. زنان در دوران حاملگي و وضع حمل با خطر جدي مرگ مواجه بودند، نوزادان و کودکان زیادی پس از ولادت مي‌مردند. براي کنترل بارداری، مرد‌ها مجبور بودند از شيوه رياضت‌‌‌ جنسي و يا از شيوه‌ عزل استفاده ‌کنند، اما امروزه روش‌هاي جدید، اين امکان را به مردان و زنان داده تا ميان تلذذ و بارداری تفکيک کنند.<ref>سگالن، جامعه‌شناسي تاريخي خانواده، 1388ش، ص187-194.</ref>   
==کنترل بارداری در ایران==
==کنترل بارداری در ایران==
سیاست کنترل بارداری در غرب از حدود صد سال پیش و در جهان اسلام، از شصت سال پیش آغاز شد.<ref>رهايی و رضايی، «بررسی مبانی فقهی مسئولیت حکومت اسلامی در مساله کنترل موالید و جمعیت شهري»، 1394ش، ص294.</ref>  امروزه برخی از کشورها با مشکل تراکم جمعیت و برخی دیگر با کمبود یا پیری جمعیت مواجه هستند. در ايران کنترل بارداری، از دهه چهل به‌صورت رسمي شروع شد. از دهه هفتاد به بعد سطح باروری در کشور با سرعتي استثنايي، كاهش پیدا کرد. ايران در حال حاضر جزء ده كشوری است كه به‌‌‌سرعت به‌سمت كهنسالي در حركت است و از اين جهت در جايگاه ششم جهان قرار دارد. به همین دلیل، جمهوری اسلامی ایران راهبردهای کلانی برای افزايش هدفمند جمعيت كشور، تعريف کرده و تدابير وسيعي برای تحقق آن انديشيده و اجرا مي‌کند. <ref>عظیم‌زاده اردبيلی و جلالي، «آسیب‌شناسی سیاست کنترل موالید و قانون تنظیم خانواده»، 1397ش، ص128-137.</ref>
سیاست کنترل بارداری در غرب از حدود صد سال پیش و در جهان اسلام، از شصت سال پیش آغاز شد.<ref>رهايی و رضايی، «بررسی مبانی فقهی مسئولیت حکومت اسلامی در مساله کنترل موالید و جمعیت شهري»، 1394ش، ص294.</ref>  امروزه برخی از کشورها با مشکل تراکم جمعیت و برخی دیگر با کمبود یا پیری جمعیت مواجه هستند. در ايران کنترل بارداری، از دهه چهل به‌صورت رسمي شروع شد. از دهه هفتاد به بعد سطح باروری در کشور با سرعتي استثنايي، كاهش پیدا کرد. ايران در حال حاضر جزء ده كشوری است كه به‌‌‌سرعت به‌سمت كهنسالي در حركت است و از اين جهت در جايگاه ششم جهان قرار دارد. به همین دلیل، جمهوری اسلامی ایران راهبردهای کلانی برای افزايش هدفمند جمعيت كشور، تعريف کرده و تدابير وسيعي برای تحقق آن انديشيده و اجرا مي‌کند. <ref>عظیم‌زاده اردبيلی و جلالي، «آسیب‌شناسی سیاست کنترل موالید و قانون تنظیم خانواده»، 1397ش، ص128-137.</ref>
۲۶۱

ویرایش