فرزند صالح: تفاوت میان نسخه‌ها
←انگیزه‌های داشتن فرزند صالح
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
صالح به‌‌معنای شايسته و خوب،<ref>قرشى، قاموس قرآن، 1371ش، ذیل واژه صلح.</ref> نیکوکار، عاری از فساد و مقید به رعایت حقوق خدا و خلق خدا <ref>دهخدا، لغت‌نامه، 1377ش، ذیل واژه صالح.</ref> و كسي است که كارها و وظايف خود را درست انجام دهد.<ref>مهيار، فرهنگ ابجدى عربى- فارسى، بی‌تا، ذیل واژه صالح.</ref> مراد از عمل صالح در فرهنگ اسلامی، كار شايسته، عادلانه، مفيد و مورد رضاى خداوند است.<ref>قرشى، قاموس قرآن، 1371ش، ذیل واژه صلح.</ref> در این چارچوب، فرزند صالح به کسی گفته می‌شود که از تقوا، شایستگی و نیکوکاری نسبت به والدین برخودار باشد.<ref>قرشى، قاموس قرآن، 1371ش، ذیل واژه صلح. </ref> | صالح به‌‌معنای شايسته و خوب،<ref>قرشى، قاموس قرآن، 1371ش، ذیل واژه صلح.</ref> نیکوکار، عاری از فساد و مقید به رعایت حقوق خدا و خلق خدا <ref>دهخدا، لغت‌نامه، 1377ش، ذیل واژه صالح.</ref> و كسي است که كارها و وظايف خود را درست انجام دهد.<ref>مهيار، فرهنگ ابجدى عربى- فارسى، بی‌تا، ذیل واژه صالح.</ref> مراد از عمل صالح در فرهنگ اسلامی، كار شايسته، عادلانه، مفيد و مورد رضاى خداوند است.<ref>قرشى، قاموس قرآن، 1371ش، ذیل واژه صلح.</ref> در این چارچوب، فرزند صالح به کسی گفته می‌شود که از تقوا، شایستگی و نیکوکاری نسبت به والدین برخودار باشد.<ref>قرشى، قاموس قرآن، 1371ش، ذیل واژه صلح. </ref> | ||
==انگیزه‌های داشتن فرزند صالح== | ==انگیزه‌های داشتن فرزند صالح== | ||
داشتن فرزند شایسته، خواسته فطری | داشتن فرزند شایسته، خواسته فطری همه انسان‌ها است. همه آرزو دارند فرزندانی شایسته داشته باشند که روشنی‌بخش دیدة آنها باشد. حتی انسان‌های ناشایست نیز دوست دارند فرزند آنها خوب باشد.<ref>پسندیده، «روایات سبع سنین، در فرزندپروری، گونهها و تحلیل درونی آنها»، 1395ش، ص3.</ref> همچنین فرزند صالح، موجب زنده ماندن نام نیک آدمی است.<ref> صدوق، من لايحضره الفقيه، 1413ق، ج3، ص482.</ref> از سوی دیگر، انسان برای مقابله با سختی‌های زندگی، نیازمند حامی است و فرزند صالح در هنگام نیاز از والدین خود مراقبت می‌کند.<ref>سوره شعرا، آیه 133؛ سوره نوح، آیه 12. </ref> از حیث معنوی نیز بر اساس آموزه‌های اسلام، انسان‌ها در پرتو ایثار و فداکاری برای پرورش فرزندان از پاداش‌های معنوی بهره‌مند می‌شوند.<ref>فلسفى، الحديث، 1368ش، ج3، ص80. </ref> | ||
==ویژگی‌های فرزند صالح در آموزه‌های اسلام== | ==ویژگی‌های فرزند صالح در آموزه‌های اسلام== | ||
بر اساس آموزه‌های اسلامی، فرزند صالح؛ ریحانه بهشتی،<ref>صدوق، من لايحضره الفقيه، 1413ق، ج3، ص481.</ref> هدیه الهی،<ref>كليني، الكافي، 1407ق، ج6، ص2.</ref> نورِ دیده، <ref> سوره فرقان، آیه 74.</ref> زیباترین یادگار <ref>نورى، مستدرك الوسائل، 1408ق، ج15، ص114.</ref> و موجب آرامش انسان است. <ref>سوره مريم، آیه 5. </ref> فرزند صالح شفیع والدین و طلب‌کننده مغفرت برای آنها است.<ref>نورى، مستدرك الوسائل، 1408ق، ج15، ص112. </ref> فرزند صالح، نیکوکار و خداترس بوده، محبت به اولیای خدا و عناد با دشمنان الهی دارد، مطیع و تأمین‌کننده نیازهای والدین خود است.<ref>صحیفه سجادیه، 1415ق، دعای 25. </ref> همچنین دختر صالح برخوردار از عفت، حیا<ref>طبرسى، مكارم الأخلاق، 1412ق، ص219. </ref> و موقعیت‌شناسی است و در صورت نیاز به تأمین معیشت خانواده یاری می‌رساند، به آنها مشورت می‌دهد<ref>سوره قصص، آیه 26-23.</ref> و رازنگهدار و کمک‌حال مادر است.<ref>سوره قصص، آیه 12-11.</ref> | بر اساس آموزه‌های اسلامی، فرزند صالح؛ ریحانه بهشتی،<ref>صدوق، من لايحضره الفقيه، 1413ق، ج3، ص481.</ref> هدیه الهی،<ref>كليني، الكافي، 1407ق، ج6، ص2.</ref> نورِ دیده، <ref> سوره فرقان، آیه 74.</ref> زیباترین یادگار <ref>نورى، مستدرك الوسائل، 1408ق، ج15، ص114.</ref> و موجب آرامش انسان است. <ref>سوره مريم، آیه 5. </ref> فرزند صالح شفیع والدین و طلب‌کننده مغفرت برای آنها است.<ref>نورى، مستدرك الوسائل، 1408ق، ج15، ص112. </ref> فرزند صالح، نیکوکار و خداترس بوده، محبت به اولیای خدا و عناد با دشمنان الهی دارد، مطیع و تأمین‌کننده نیازهای والدین خود است.<ref>صحیفه سجادیه، 1415ق، دعای 25. </ref> همچنین دختر صالح برخوردار از عفت، حیا<ref>طبرسى، مكارم الأخلاق، 1412ق، ص219. </ref> و موقعیت‌شناسی است و در صورت نیاز به تأمین معیشت خانواده یاری می‌رساند، به آنها مشورت می‌دهد<ref>سوره قصص، آیه 26-23.</ref> و رازنگهدار و کمک‌حال مادر است.<ref>سوره قصص، آیه 12-11.</ref> دختران صالح روابط پنهانی ندارند<ref>سوره نساء، آیه 25.</ref> و از عفت خود مراقبت می‌کند تا همسری شایسته برای شوهرانشان باشد.<ref>شريف‌الرضي، نهج‌البلاغه، 1414ق، حکمت 234.</ref> | ||
==پرورش فرزند صالح== | ==پرورش فرزند صالح== | ||
عنصر محوری در فرایند پرورش فرزند صالح، صلاحیت والدین است و در يک سطح‌بندي کلي، به مراحل سه‌گانه؛ صلاحیت نَسَبی، مراقبت‌های بارداری و صلاحیت تربیتی تقسیم می‌شود:<ref> ابراهیمی‌پور و دیگران، شاخص‌های خانواده مطلوب، 1395ش، ص478.</ref> | عنصر محوری در فرایند پرورش فرزند صالح، صلاحیت والدین است و در يک سطح‌بندي کلي، به مراحل سه‌گانه؛ صلاحیت نَسَبی، مراقبت‌های بارداری و صلاحیت تربیتی تقسیم می‌شود:<ref> ابراهیمی‌پور و دیگران، شاخص‌های خانواده مطلوب، 1395ش، ص478.</ref> | ||
===1. صلاحیت نَسبی=== | ===1. صلاحیت نَسبی=== | ||
ویژگی‌های فرزند، جلوه‌ای از صفات ظاهري و باطني والدين است و بر اساس آموزه‌های اسلامی عواملی مانند رحم پاک، <ref>سوره اعراف، آیه 58.</ref> طهارت فكر، <ref>صدوق، علل الشرائع، 1386ق، ج2، ص565.</ref> دوری والدین از انحرافاتی چون شراب‌خواری<ref>كلينى، الكافي، 1407ق، ج5، ص348.</ref> | ویژگی‌های فرزند، جلوه‌ای از صفات ظاهري و باطني والدين است و بر اساس آموزه‌های اسلامی عواملی مانند رحم پاک، <ref>سوره اعراف، آیه 58.</ref> طهارت فكر، <ref>صدوق، علل الشرائع، 1386ق، ج2، ص565.</ref> دوری والدین از انحرافاتی چون شراب‌خواری<ref>كلينى، الكافي، 1407ق، ج5، ص348.</ref> و همسرگزینی از خانوادۀ خوب<ref>طبرسى، مكارم الأخلاق، 1412ق، ص197؛ صدوق، من لايحضره الفقيه، 1413ق، ج3، ص391.</ref> و خاندان خوب،<ref>پاينده، نهج الفصاحه، 1382ش، ص381؛ صدوق، علل الشرائع، 1386ق، ج1، ص95.</ref> زمینهساز صالح شدن فرزند است. <ref>ابراهیمی‌پور و دیگران، شاخص‌های خانواده مطلوب، 1395ش، ص484.</ref> | ||
===2. مراقبت‌های دوره بارداری=== | ===2. مراقبت‌های دوره بارداری=== | ||
غذاي جنين از آنچه مادرش تغذیه می‌کند، تأمين مي‌شود و نوع | غذاي جنين از آنچه مادرش تغذیه می‌کند، تأمين مي‌شود و نوع تغذیه مادر، نقش مهمی در سلامت جسمی و اخلاقی جنین دارد.<ref> برقى، المحاسن، 1371ق، ج2، ص304.</ref> پدر، وظیفه دارد که معیشت خانواده را از درآمد حلال تأمین کند؛ غذای حلال ارتباط مستقیمی با تقوا‌پیشگی افراد،<ref>سوره مائده، آیه 88.</ref> عمل صالح و صالح شدن انسان دارد.<ref> سوره مومنون، آیه 51.</ref> در روایات به خوردن برخی میوه‌ها و خوراک‌ها در دوره‌های مختلف بارداری سفارش شده و پیامدهایی مانند زیبایی، خوش‌اخلاقی،<ref>مستغفرى، طبّ النبي، 1385ق، ص29. </ref> بردباری، پرهيزكاری، <ref>نورى، مستدرك الوسائل، 1408ق، ج16، ص401. </ref> پاكدلی و دليری فرزند، برای آن ذکر شده است. <ref> طبرسى، مكارم الأخلاق، 1412ق، ص194. </ref> همچنین توصیه شده است که مقاربت با زن حامله، همراه با وضو باشد. <ref>صدوق، من لايحضره الفقيه، 1413ق، ج3، ص553. </ref> | ||
===3. صلاحیت تربیتی=== | ===3. صلاحیت تربیتی=== | ||
رابطه والدین با کودک، او را با دنیای اجتماعی آشنا ساخته و نقش تعيين‌کننده در تربيت او دارد. عنصر مبنایی در امر تربیت، خودسازی مربی است.<ref>ابراهیمی‌پور و دیگران، شاخص‌های خانواده مطلوب، 1395ش، ص513-512.</ref> | رابطه والدین با کودک، او را با دنیای اجتماعی آشنا ساخته و نقش تعيين‌کننده در تربيت او دارد. عنصر مبنایی در امر تربیت، خودسازی مربی است.<ref>ابراهیمی‌پور و دیگران، شاخص‌های خانواده مطلوب، 1395ش، ص513-512.</ref> پدر و مادر برای تربیت کودک باید متناسب با سن کودک رفتار کنند.<ref>صدوق، من لا يحضره الفقيه، 1413ق، ج3، ص484-483.</ref> از منظر آموزه‌های اسلام، بهترین ارث پدر برای فرزند، تربیت مناسب است<ref>كلينى، الكافي، 1407ق، ج8، ص150.</ref> و مصونیت کودک از انحرافات در پرتو شایستگی پدر است. <ref>مجلسى، بحار الأنوار، 1403ق، ج68، ص236.</ref> شخصیت مادر نیز از جهات مختلف بر شخصیت کودک اثرگذار است؛ مادر شایسته، دختر صالح پرورش می‌دهد،<ref>سوره آل‌عمران، آیه 36-35.</ref> با تدبیر و مهارت، فرزند را از انواع آسیب‌ها و خطرها حفظ می‌کند <ref> سوره قصص، آیه 11-7.</ref> و ملکات اخلاقی را در وجود فرزند تقویت می‌کند. <ref>مجلسى، بحار الأنوار، 1403ق، ج43، ص82.</ref> | ||
==برکات فرزند صالح== | ==برکات فرزند صالح== | ||
بر اساس آموزه‌های اسلام، داشتن فرزند صالح از نشانه‌های عنایت الهی <ref>طبرسى، مكارم الأخلاق، 1412ق، ص219. </ref> و میراث خدا برای انسان است و اعمال نیک او، موجب آمرزش والدین می‌شود.<ref>كليني، الكافي، 1407ق، ج6، ص4-3. </ref> | بر اساس آموزه‌های اسلام، داشتن فرزند صالح از نشانه‌های عنایت الهی <ref>طبرسى، مكارم الأخلاق، 1412ق، ص219. </ref> و میراث خدا برای انسان است و اعمال نیک او، موجب آمرزش والدین می‌شود.<ref>كليني، الكافي، 1407ق، ج6، ص4-3. </ref> از منظر آموزه‌های دین، دختر صالح موجب جلب بیشترین عنایات الهی می‌شود.<ref>طبرسى، مكارم الأخلاق، 1412ق، ص219. </ref> فرزندان صالح، قوت قلب برای ایام کهن‌سالی، تأمین‌کننده نیازهای عاطفی، ارتباطی و مادی زندگی، مایه آبرومندی در میان مردم و یادگار نیکو برای والدین هستند.<ref>صحیفه سجادیه، 1415ق، دعای 25.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||