ازدواج در فقه: تفاوت میان نسخه‌ها

ازدواج در فقه (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۴ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۳۶

۴٬۰۲۴ بایت اضافه‌شده ، ‏۴ مارس ۲۰۲۳

←‏اسباب بطلان عقد

دیداریویکی‌متن

زهرا زارعی

۷٬۷۵۹

ویرایش

@@ خط ۲۶: / خط ۲۶: @@
 #ارتداد: [[عقد ازدواج]] به مجرّد ارتداد يكى از [[زوجين]] يا هر دو پيش از [[آميزش]] خواه ارتداد فطرى باشد يا ارتداد ملّى باطل مى ‏شود و بطلان آن پس از [[آميزش]]، بر سپرى شدن [[عدّه]] متوقّف است، مگر [[مرد]] به ارتداد فطرى مرتدّ شود كه در اين صورت، [[عقد]] به مجرّد ارتداد باطل مى‏‌شود.
 #اسارت: با اسير شدن [[زوج]]، [[ازدواج]] باطل نمى‌‏شود، مگر امام عليه السّلام او را برده قرار دهد. اگر [[زوج]] نابالغ يا [[زن]] اسير شود، [[نكاح]] باطل مى‏‌شود. با اسير شدن [[زوجين]] با هم، [[ازدواج]] آن دو باطل مى ‏شود، مگر هر دو پيش از اسارت برده باشند. <ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم السلام، ج‏1، ص: 371</ref>
+==ولايت در [[عقد ازدواج]]==
+افراد ذيل در [[عقد ازدواج]] ولايت دارند:
+#پدر و جدّ پدرى: پدر و جدّ پدرى بر دختر و پسر نابالغ ولايت دارند.از اين‌رو، اگر هر يك از اين دو براى كودكى- با وجود مصلحت يا نبود مفسده بنا بر اختلاف در گستره ولايت ولىّ- [[عقد ازدواج]] بسته باشند، دختر و به قول مشهور، پسر نمی‌توانند آن را بعد از [[بلوغ]] برهم بزنند. پدر و جدّ پدرى بر سفيه و ديوانه بالغى كه سفاهت يا ديوانگى‏‌اش پيش از بلوغ بوده نيز ولايت دارند. <ref>بحرانی، الحدائق الناضره، 1405ق، ج23، صص237-240؛ نجفی، جواهر الكلام، بی‌تا، ج26، صص101-105 و ج29، ص186.</ref>و در ثبوت ولايت آن دو بر ديوانه بالغى كه ديوانگی‌اش پس از بلوغ عارض شده، اختلاف است. هم‌چنين به قولى، ولايت پدر و جدّ پدرى بر سفيه بالغ ثابت نيست؛ هر چند پيش از بلوغ سفيه بوده است. در ثبوت ولايت پدر و جدّ پدرى بر دختر بالغ رشيد، اختلاف است. قول به عدم ثبوت، به مشهور منسوب است. <ref>نجفی، جواهر الكلام، بی‌تا، ج29، صص174-183؛ حکیم، مستمسك العروه الوثقی، 1404ق، ج14، ص440.</ref> بنا بر قول به ثبوت، ولايت آن دو در صورت جلوگيرى از ازدواج دختر با همتايى (كفو) كه به او تمايل دارد، ساقط می‌شود. <ref>نجفی، جواهر الكلام، بی‌تا، ج29، صص183-184.</ref> پدر و جدّ پدرى بر پسر بالغ رشيد و نيز بر [[زن]] بالغ رشيد بيوه ولايت ندارند. <ref>حکیم، مستمسك العروه الوثقی، 1404ق، ج14، صص439-440.</ref>
+#مولا: مولا حق [[همسر]] دادن كنيز يا عبد خود را دارد خواه نابالغ باشند يا بالغ، عاقل باشند يا ديوانه و به ازدواج تمايل داشته باشند يا نداشته باشند و در صورت همسر دادن، مولا حق باطل كردن عقد را ندارد. <ref>نجفی، جواهر الكلام، بی‌تا، ج29، ص187.</ref>
+#حاكم: اگر ديوانه، پدر يا جدّ پدرى نداشته باشد، حاكم شرع براى [[همسر]] دادن او ولايت دارد و نيز حاكم شرع بر سفيهى كه سفاهتش پس از [[بلوغ]] حاصل شده، بلكه به قولى بر سفيه به طور مطلق خواه سفاهتش پيش از بلوغ باشد يا پس از آن، ولايت دارد. <ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم السلام، 1426ق، ج‏1، ص369</ref> هم‌چنين بنا بر قول به ولايت نداشتن پدر و جدّ پدرى بر ديوانه‌اى كه پس از بلوغ ديوانه شده است، حاكم بر او ولايت دارد. اگر كودك، پدر يا جدّ پدرى نداشته باشد، به قول مشهور، حاكم شرع چنين ولايتى بر او ندارد.
+#وصىّ: وصىّ براى [[همسر]] دادن كسى كه در حال ديوانگى بالغ شده است با وجود مصلحت يا نبود مفسده، ولايت دارد، امّا در ثبوت چنين ولايتى براى او بر نابالغ اختلاف است. قول به عدم ثبوت، به مشهور منسوب است. ديگران حتى [[مادر]] براى [[عقد ازدواج]] بر كسى ولايت ندارند.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم السلام، 1426ق، ج‏1، ص369</ref>
 ==پانویس==