پرش به محتوا

ازدواج در آیین زرتشت: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۵: خط ۲۵:
بر اساس شواهدی که از متون و کتیبه‌های زرتشتی به دست آمده، ازدواج مردان با نزدیکان خود (مادر، خواهر، دختر و ...) در زمره رسوم پیروان این آیین بوده است؛ از برکات، آثار نیک، دلایل دینی و اجتماعی آن سخن گفته شده است.
بر اساس شواهدی که از متون و کتیبه‌های زرتشتی به دست آمده، ازدواج مردان با نزدیکان خود (مادر، خواهر، دختر و ...) در زمره رسوم پیروان این آیین بوده است؛ از برکات، آثار نیک، دلایل دینی و اجتماعی آن سخن گفته شده است.
در سده‌های اخیر، زرتشتیان سنت ازدواج با نزدیکان در این آیین را به شدت تکذیب و انکار می‌کنند؛ البته عده ای آن را از نظر تاریخی پذیرفته و منحصر در میان پادشاهان دانسته‌اند و برخی دیگر آن را امری رایج در تمدن‌های پیشین و ایزدان و اسطوره‌های دینی می‌دانند و توجیه می‌کنند. حفظ خانواده و پاکی نژاد و سلسله خاندان‌های موبدی، از جمله توجیه‌های چنین ازدواجی عنوان شده است. <ref>غلامی، زن و خانواده در ادیان (با رویکرد تطبیقی)، 1399ش، ص320</ref>
در سده‌های اخیر، زرتشتیان سنت ازدواج با نزدیکان در این آیین را به شدت تکذیب و انکار می‌کنند؛ البته عده ای آن را از نظر تاریخی پذیرفته و منحصر در میان پادشاهان دانسته‌اند و برخی دیگر آن را امری رایج در تمدن‌های پیشین و ایزدان و اسطوره‌های دینی می‌دانند و توجیه می‌کنند. حفظ خانواده و پاکی نژاد و سلسله خاندان‌های موبدی، از جمله توجیه‌های چنین ازدواجی عنوان شده است. <ref>غلامی، زن و خانواده در ادیان (با رویکرد تطبیقی)، 1399ش، ص320</ref>
==سن ازدواج==
==سن [[ازدواج]]==
در دین زرتشت، شایسته است فردی که به حد بلوغ رسیده، برای خود همسری برگزیند. امر ازدواج در ایران باستان آن قدر تقدس داشته که افراد دیگر وظیفه داشتند امکانات ازدواج دیگران را فراهم کنند. <ref>قائم‌مقام فراهانی، «موقعیت زنان در دین زرتشتی بر اساس کتب فقهی و حقوقی» ص114</ref> در برخی متون دینی زرتشتی، از نامزد کردن دختر و پسر در سنین کودکی به شدت انتقاد شده و کمترین سن ازدواج برای دختران، نه سالگی، و در جای دیگر دوازده و پانزده سال عنوان شده است. <ref>غلامی، زن و خانواده در ادیان (با رویکرد تطبیقی)، 1399ش، ص320 به نقل از وندیداد، فرگرد 14، بند1</ref>
در دین زرتشت، شایسته است فردی که به حد بلوغ رسیده، برای خود [[همسری]] برگزیند. امر [[ازدواج]] در ایران باستان آن قدر تقدس داشته که افراد دیگر وظیفه داشتند امکانات [[ازدواج]] دیگران را فراهم کنند.  
<ref>[https://haftasman.urd.ac.ir/article_66704.html قائم‌مقام فراهانی، «موقعیت زنان در دین زرتشتی بر اساس کتب فقهی و حقوقی» ص114]</ref> در برخی متون دینی زرتشتی، از نامزد کردن [[دختر]] و پسر در سنین کودکی به شدت انتقاد شده و کمترین سن [[ازدواج]] برای [[دختران]]، نه سالگی، و در جای دیگر دوازده و پانزده سال عنوان شده است. <ref>غلامی، زن و خانواده در ادیان (با رویکرد تطبیقی)، 1399ش، ص320 به نقل از وندیداد، فرگرد 14، بند1</ref>
 
==رضایت دختر در امر ازدواج==
==رضایت دختر در امر ازدواج==
نظر دختر در امر ازدواج اهمیت زیادی داشت و اگر دخترمایل به ازدواج با فردی نبود، پدر حق نداشت برخلاف میل دخترش او را شوهر دهد. دختر پس از پانزده سالگی می‌توانست به انتخاب شوهر بپردازد. پدر یا بزرگ تر مکلّف به انتخاب همسر مناسب برای دختر خویش‌ هستند. ولی دختر ناگزیر به پذیرفتن کسی که برای همسری به وی پیشنهاد شده نیست. پدر نمی‌تواند وی را به امر ازدواج مجبور سازد یا از ارث محروم کند، یا مجازات دیگری برایش در نظر بگیرد. حتی نباید پولی را که به دخترش به عنوان مخارج روزانه می‌پرداخته است، از وی  قطع کند. پدر باید به تهیه جهیزیه بپردازد و هرگاه دختر شوهر مناسب خود را انتخاب کرد پدر باید وظایف خویش را دربارۀ ازدواج انجام دهد. <ref>ماتیکان، هزار دستان، 1386ش، ص117</ref> اگر دوشیزه‌ای می‌خواست برخلاف میل والدین خود، با پسری ازدواج کند پدر و مادر او نمی‌توانستند از این کار جلوگیری کنند و موبدان بدون رضایت والدین دختر نیز به تقاضای آن‌ها بر طبق قانون ترتیب اثر می‌دادند. <ref>آذرگشسب، مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، 1375ش، ص169</ref>
نظر دختر در امر ازدواج اهمیت زیادی داشت و اگر دخترمایل به ازدواج با فردی نبود، پدر حق نداشت برخلاف میل دخترش او را شوهر دهد. دختر پس از پانزده سالگی می‌توانست به انتخاب شوهر بپردازد. پدر یا بزرگ تر مکلّف به انتخاب همسر مناسب برای دختر خویش‌ هستند. ولی دختر ناگزیر به پذیرفتن کسی که برای همسری به وی پیشنهاد شده نیست. پدر نمی‌تواند وی را به امر ازدواج مجبور سازد یا از ارث محروم کند، یا مجازات دیگری برایش در نظر بگیرد. حتی نباید پولی را که به دخترش به عنوان مخارج روزانه می‌پرداخته است، از وی  قطع کند. پدر باید به تهیه جهیزیه بپردازد و هرگاه دختر شوهر مناسب خود را انتخاب کرد پدر باید وظایف خویش را دربارۀ ازدواج انجام دهد. <ref>ماتیکان، هزار دستان، 1386ش، ص117</ref> اگر دوشیزه‌ای می‌خواست برخلاف میل والدین خود، با پسری ازدواج کند پدر و مادر او نمی‌توانستند از این کار جلوگیری کنند و موبدان بدون رضایت والدین دختر نیز به تقاضای آن‌ها بر طبق قانون ترتیب اثر می‌دادند. <ref>آذرگشسب، مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، 1375ش، ص169</ref>
۷٬۷۵۹

ویرایش