بدون خلاصۀ ویرایش
زهرا زارعی (بحث | مشارکتها) (←منابع) |
زهرا زارعی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''نفقه؛''' هزینه و تأمین مایحتاج زندگی | '''نفقه؛''' هزینه و تأمین مایحتاج زندگی افراد واجب نفقه برای [[مرد]]. | ||
نفقه بر عهده‌ی مرد است و عدم دارا بودن مرد، تأثیری در | نفقه، چیزی است که به طور متعارف برای گذران زندگی به آن نیاز هست. نفقه بر عهده‌ی [[مرد]] است و عدم دارا بودن مرد، تأثیری در پرداخت نفقه ندارد. نفقه [[زن]]، فرزند، پدر و مادر برعهده مرد می‌باشد، که این افراد واجب النفقه برای مرد محسوب می‌شوند. بنابراین زن موظف نیست که از اموال شخصی خود، مخارج زندگی‌اش را تأمین کند. در واقع نفقه از حقوق [[زوجه]] می‌باشد. مبنای تکلیف مرد در دادن نفقه‌ی به زن، [[تمکین]] زن در برابر مرد است. | ||
==نفقه در لغت و اصطلاح== | ==نفقه در لغت و اصطلاح== | ||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
باتوجه به اینکه نفقه‌ای که [[زوج]] برای [[همسر]]ش خرج می‌کند، مال خويش را از ملكش خارج می‌کند و این به معنای خروج و هلاک شدن است.<ref>قرشی، قاموس قرآن، 1412ق، ج7، ص97.</ref> برخی گفته‌اند؛ نفقه از نفوق به معنای هلاکت، مشتق نشده است بلکه اسم اشیایی است که [[مرد]] برای خانواده‌اش خرج می‌کند.<ref>ابن عابدین، الدر المختار وحاشیه ابن عابدین (رد المحتار)، 1412ق، ج3، ص 572.</ref> | باتوجه به اینکه نفقه‌ای که [[زوج]] برای [[همسر]]ش خرج می‌کند، مال خويش را از ملكش خارج می‌کند و این به معنای خروج و هلاک شدن است.<ref>قرشی، قاموس قرآن، 1412ق، ج7، ص97.</ref> برخی گفته‌اند؛ نفقه از نفوق به معنای هلاکت، مشتق نشده است بلکه اسم اشیایی است که [[مرد]] برای خانواده‌اش خرج می‌کند.<ref>ابن عابدین، الدر المختار وحاشیه ابن عابدین (رد المحتار)، 1412ق، ج3، ص 572.</ref> | ||
نفقه در اصطلاح عبارت است از همه‌ی نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، البسه، غذا، اثاث منزل و هزینه‌های درمانی، بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه‌ی نقصان یا مرض. <ref>[http://ensani.ir/fa/article/379887/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7-%D9%86%D9%81%D9%82%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%85%DA%A9%DB%8C%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86-%D9%85%D8%AF%D9%86%DB%8C صادقی،«ارتباط نفقه و تمکین در قانون مدنی»،1397 ش6، ص 110.]</ref> | [[نفقه]] در اصطلاح عبارت است از همه‌ی نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، البسه، غذا، اثاث منزل و هزینه‌های درمانی، بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه‌ی نقصان یا مرض. <ref>[http://ensani.ir/fa/article/379887/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7-%D9%86%D9%81%D9%82%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%85%DA%A9%DB%8C%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86-%D9%85%D8%AF%D9%86%DB%8C صادقی،«ارتباط نفقه و تمکین در قانون مدنی»،1397 ش6، ص 110.]</ref> | ||
اکثر فقها تعریف مشخصی از نفقه بیان نکرده‌اند؛ اما با توجه به عبارت‌هایی که در متون‌شان برای نفقه آورده‌اند به برآوردن نیازهای [[زوجه]] بصورت محدود را نفقه می‌گویند.<ref>شیخ طوسی، المبسوط فی فقه الامامیه، 1387ق، ج6، ص4-5.</ref> ولی به مرور زمان فقها، مصادیق نفقه را گسترش دادند تا جایی که بسیاری بر این عقیده‌اند: ضابطه کلی برای [[نفقه]] چیزی است که، برای زندگی متعارف مورد نیاز است و [[زن]] در زندگی به آن احتیاج دارد.<ref>حلی، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال والحرام، 1419ق، ج2، ص293.</ref> اسباب وجوب نفقه زوجيت، [[قرابت]] و ملك است. <ref>سجادى، فرهنگ معارف اسلامى، 1373ش، ج3، ص2029</ref> | اکثر فقها تعریف مشخصی از نفقه بیان نکرده‌اند؛ اما با توجه به عبارت‌هایی که در متون‌شان برای نفقه آورده‌اند به برآوردن نیازهای [[زوجه]] بصورت محدود را نفقه می‌گویند.<ref>شیخ طوسی، المبسوط فی فقه الامامیه، 1387ق، ج6، ص4-5.</ref> ولی به مرور زمان فقها، مصادیق نفقه را گسترش دادند تا جایی که بسیاری بر این عقیده‌اند: ضابطه کلی برای [[نفقه]] چیزی است که، برای زندگی متعارف مورد نیاز است و [[زن]] در زندگی به آن احتیاج دارد.<ref>حلی، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال والحرام، 1419ق، ج2، ص293.</ref> اسباب وجوب نفقه زوجيت، [[قرابت]] و ملك است. <ref>سجادى، فرهنگ معارف اسلامى، 1373ش، ج3، ص2029</ref> | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
== انواع نفقه == | == انواع نفقه == | ||
* نفقه زوجه | * نفقه [[زوجه]] | ||
* نفقه فرزندان | * نفقه فرزندان | ||
* نفقه خویشان یا اقارب <ref>صفایی؛ امامی؛ مختصر حقوق خانواده، 1386ش، ص 398</ref> | * نفقه خویشان یا اقارب <ref>صفایی؛ امامی؛ مختصر حقوق خانواده، 1386ش، ص 398</ref> | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
#نفقه بر خود شخص | #نفقه بر خود شخص | ||
#نفقه زن | #نفقه [[زن]] | ||
# نفقه نزديكان | # نفقه نزديكان | ||
# نفقه بر خويشاوندى كه فقير است | # نفقه بر خويشاوندى كه فقير است | ||
| خط ۷۸: | خط ۷۸: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* ابن عابدین، الدر المختار | * ابن عابدین، محمد امین بن عمرو بن عبدالعزیز، الدر المختار و حاشیه ابن عابدین (رد المحتار)، بیروت، دارالفکر، چاپ دوم، 1412ق - 1992م. | ||
* ابن منظور، لسان العرب، 1414ق، | * ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دارصادر، چاپ سوم، 1414ق، | ||
* بستان(نجفی)، حسین، خانواده در اسلام، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه،1390ش. | * بستان(نجفی)، حسین، خانواده در اسلام، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه،1390ش. | ||
* جلالى‌زاده، جلال، مبادى و اصطلاحات علم فقه، تهران، احسان، چاپ اول،1387ش. | * جلالى‌زاده، جلال، مبادى و اصطلاحات علم فقه، تهران، احسان، چاپ اول،1387ش. | ||
* جوهری، الصحاح تاج اللغة و صحاح العربية، | * جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح: تاج اللغة و صحاح العربية، بیروت، دارالعلم، للملایین، چاپ اول، 1376ق. | ||
* راغب اصفهانی، المفردات | * راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات الفاظ القرآن، بیروت، دارالقلم، چاپ اول، 1412ق، | ||
* سجادى، جعفر، فرهنگ معارف اسلامى (3جلد)،تهران، كومش، چاپ سوم، 1373ش. | * سجادى، جعفر، فرهنگ معارف اسلامى (3جلد)،تهران، كومش، چاپ سوم، 1373ش. | ||
* شیخ طوسی، المبسوط فی فقه الامامیه، 1387ق، | * شیخ طوسی، محمد بن حسن، المبسوط فی فقه الامامیه، تهران، مکتبة المرتضویة، 1387ق، | ||
* صادقی، محمد مهدی، «ارتباط نفقه و تمکین در قانون مدنی»، علمی تخصصی حقوقی دانشگاه اصفهان، بهار 1397ش. | * صادقی، محمد مهدی، «ارتباط نفقه و تمکین در قانون مدنی»، علمی تخصصی حقوقی دانشگاه اصفهان، بهار 1397ش. | ||
* صفایی، سیدحسین؛ | * صفایی، سیدحسین؛ امامی، اسدالله؛ مختصر حقوق خانواده، تهران، نشر میزان، چاپ چهاردهم، زمستان 1386ش. | ||
* فیومی، احمدبن محمد،المصباح المنیرفی غریب الشرح الکبیر للرافعی، قم، موسسه دارالهجرة، چاپ دوم، 1414ق. | * فیومی، احمدبن محمد،المصباح المنیرفی غریب الشرح الکبیر للرافعی، قم، موسسه دارالهجرة، چاپ دوم، 1414ق. | ||
* قرشى بنابى، على اكبر، قاموس قرآن، تهران، دارالكتب الإسلامية، چاپ ششم، 1371ش. | * قرشى بنابى، على اكبر، قاموس قرآن، تهران، دارالكتب الإسلامية، چاپ ششم، 1371ش. | ||
* لطفی، اسدالله، حقوق خانواده، تهران، خرسندی، چاپ دوم، 1393ش. | * لطفی، اسدالله، حقوق خانواده، تهران، خرسندی، چاپ دوم، 1393ش. | ||
* حلی، | * محقق حلی، جعفر بن حسن، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم، دارالتفسیر، چاپ اول، 1377ش- 1419ق. | ||
* موسوی خمینی، سیدروح الله، تحريرالوسيلة، مؤسسه مطبوعات دارالعلم، قم، بی‌تا. | * موسوی خمینی، سیدروح الله، تحريرالوسيلة، مؤسسه مطبوعات دارالعلم، قم، بی‌تا. | ||
* نجفی، محمدحسن، جواهرالكلام،(43جلدی)، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا. | * نجفی، محمدحسن، جواهرالكلام،(43جلدی)، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا. | ||