اشتغال زنان در اندیشه آیت‌الله خامنه‌ای

از جنسیت دیتا
نسخهٔ تاریخ ‏۲۱ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۷:۱۶ توسط Shiri (بحث | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای تازه حاوی ««از ﺟﻤﻠﻪي ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ، ﺑﺎﻳﺪ دﻧﺒﺎل ﺑﺸﻮد. ﻣﺴﺄﻟﻪي...» ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

«از ﺟﻤﻠﻪي ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ، ﺑﺎﻳﺪ دﻧﺒﺎل ﺑﺸﻮد. ﻣﺴﺄﻟﻪي اﺷﺘﻐﺎل زﻧﺎن، ﺣﺪود اﺷﺘﻐﺎل، ﭼﻪ اﺷﺘﻐﺎﻟﻰ، ﭼﻪ ﺟﻮر ﻛﺎري، ﺑﻪ ﭼﻪ ﻧﺤﻮي - ﻫﻤﺎن اﻧﻌﻄﺎﻓﻰ ﻛﻪ ﻣﺎ ﮔﻔﺘﻴﻢ در زﻣﻴﻨﻪي ﻣﺴﺎﺋﻞ اﺷﺘﻐﺎل - اﻳﻨﻬﺎ ﻫﻤﻪ ﻛﺎرﻫﺎﻳﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد.»<ref>زنان ﻓﺮﻫﻴﺨﺘﻪ و ﺣﻮزوي٢١/٢/٩٢</ref>

اهمیت و ضرورت

زنان نیمی از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند امروزه زنان در تمام عرصه‌های اجتماعی حضور فعال دارند یکی از این عرصه‌ها حضور در مسائل اقتصادی و مشاغل مختلف است. لذا یکی از مسائل مهمی که پیرامون جامعه زنان مطرح می‌شود و نیازمند فهم، تصمیم‌گیری، عمل درست، عدم تقلید و انفعال از غرب است، مسئله اشتغال بانوان است. اهمیت این مسئله به‌خوبی در بیانات رهبری دیده می‌شود. ایشان مسئله اشتغال بانوان، حدود اشتغال، اشتغال به چه نوع کاری، اشتغال متناسب باروحیه و ویژگی‌های زنانه، شرط اشتغال زن، بایسته و لوازم اشتغال زنان را ازجمله مسائل مهمی می‌دانند که نیازمند کار مبنایی و اصولی همراه با نگاه سالم، منطقی و دقیق است. «ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﻬﻢ دﻳﮕﺮي ﻫﻢ وﺟﻮد دارد: مسئله‌ی ازدواج و ﻧﺠﺎت از ﺗﺠﺮد. ﻣﻮاﻧﻊ ازدواج اﺣﺼﺎء ﺑﺸﻮد. ﻫﻤﻴﻦ ﻛﺎرﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ خانم‌ها اﺷﺎره ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ دارﻧﺪ اﻧﺠﺎم می‌دهند و ﻣﻦ واﻗﻌﺎً ﺧﺮﺳﻨﺪ ﺷﺪم ﻛﻪ ﺑﺤﻤﺪاﷲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﭘﺮداﺧﺘﻪ می‌شود. مسئله‌ی ﭘﻮﺷﺶ، مسئله‌ی ﻣﻌﺎﺷﺮت، واﻗﻌﺎً ﻳﻚ ﻛﺎر ﻣﺒﻨﺎﻳﻰاي در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ انجام بگیرد. مسئله‌ی ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﺎﻟﻰ و ﺣﻘﻮﻗﻰ از زﻧﺎن ﻣﺤﺮوم ﻳﺎ ﻣﻈﻠﻮم ﻛﻪ ﺣﺎﻻ مسئله‌ی دادگاه‌ها را ﻛﻪ ﻳﻜﻰ از دغدغه‌های ﻓﻜﺮي ﻣﻦ ﺑﻮد، آن ﺧﺎﻧﻢ ﺧﺮاﺳﺎن رﺿﻮي اﺷﺎره ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر در دادﮔﺴﺘﺮي آﻧﺠﺎ ﺷﺪه؛ اﻣﻴﺪوارﻳﻢ واﻗﻌﺎً ﺗﺤﻘّﻖ ﻋﻴﻨﻰ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ اﻳﻦ ﻛﺎر؛ ﻳﻜﻰ از دغدغه‌ها و از نگرانی‌های ﺑﻨﺪه ﻫﻤﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ خانم‌ها در محیط‌های دادﮔﺎﻫﻰ و محیط‌های ﻗﻀﺎﺋﻰ، ﺗﻮاﻧﺎﻳﻰ دﻓﺎع از ﺧﻮدﺷﺎن را درﺳﺖ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ؛ ﻧﻪ ﭘﻮل داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ وﻛﻴﻞ درست‌وحسابی ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ، ﻧﻪ ﺧﻮدﺷﺎن ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ از ﺧﻮدﺷﺎن دﻓﺎع ﻛﻨﻨﺪ و ﻣﻈﻠﻮم واﻗﻊ ﺑﺸﻮﻧﺪ؛ اﻳﻦ ازجملهي ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ، ﺑﺎﻳﺪ دﻧﺒﺎل ﺑﺸﻮد. مسئله‌ی اﺷﺘﻐﺎل زﻧﺎن، ﺣﺪود اﺷﺘﻐﺎل، ﭼﻪ اﺷﺘﻐﺎﻟﻰ، ﭼﻪ ﺟﻮر ﻛﺎري، ﺑﻪ ﭼﻪ ﻧﺤﻮي - ﻫﻤﺎن اﻧﻌﻄﺎﻓﻰ ﻛﻪ ﻣﺎ ﮔﻔﺘﻴﻢ درزمینه‌ی ﻣﺴﺎﺋﻞ اﺷﺘﻐﺎل - این‌ها ﻫﻤﻪ ﻛﺎرﻫﺎﻳﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد. » مسئله اصلی در اشتغال، مدیریت و برابری جنسیتی خالی گردن ذهن ذهن از تفکر غربی و استخراج نگاه دقیق اسلام در مسئله است. رهبری بزرگ‌ترین خطای غرب در موضوع و مسائل زنان را، طرح مسئله برابری جنسیتی دانسته و تأکید می‌کنند مسئله برابری گاهی حق گاهی باطل است چرا باید انسانی را که ازلحاظ جسمی، طبیعی و عاطفی برای هدفی ویژه خلق‌شده از آن هدف دور کرده و برای رسیدن به مقاصد دیگر -که نیازمند ویژگی‌ها جسمی، عاطفی و روحی دیگری است- تلاش کرده و او را به سمت ارزش‌ها و اهداف دیگری تشویق و ترغیب نمود. «اگر می‌خواهیم نگاه ما نسبت به مسئله‌ی زن، نگاه سالم و منطقی و دقیقی باشد، شرط اوّل آن این است که ذهنمان را از این حرفهایی که غربی‌ها در مورد زن می‌زنند - در مورد اشتغال، در مورد مدیریت، در مورد برابری جنسی - باید بکلّی تخلیه کنیم. یکی از بزرگ‌ترین خطاهای تفکّر غربی در مورد مسئله‌ی زن، همین عنوان «برابری جنسی» است. عدالت یک حق است؛ برابری گاهی حق است، گاهی باطل است؛ چرا باید انسانی را که ازلحاظ ساخت طبیعی - چه ازلحاظ جسمی، چه ازلحاظ عاطفی - برای یک منطقه‌ی ویژه‌ای از زندگی بشر ساخته‌شده، از آن منطقه‌ی ویژه جدا کنیم، به منطقه‌ی ویژه‌ی دیگری که برای یک ساخت دیگر، برای یک ترکیب دیگری خدای متعال آماده کرده بکشانیم؟ چرا؟ این چه منطق عقلایی دارد، چه دلسوزی‌ای در این هست؟ چرا باید کاری که مردانه است به زن داده بشود؟ این چه افتخاری است برای زن که کاری را انجام بدهد که مردانه است؟ من متأسّفم که گاهی خود خانم‌ها، خود بانوان، روی این مسئله حساسیت نشان می‌دهند که ما با مردها چه فرقی داریم؟ خب بله در خیلی از مسائل هیچ تفاوتی نیست. » ایشان تبلیغات و فعالیت‌های افراد با دیدگاه غرب در مسئله اشتغال زن را ادامه همان باوری می‌دانند که غرب درگذشته و در زمان طاغوت تبلیغ و زنان را نسبت به آن تشویق ترغیب می‌نمود. باوری که زن اگر شغل بیرون از خانه نداشته باشد، دچار تحقیر و تبعیض جنسیتی شده است. آنچه درگذشته در مسئله اشتغال مهم بود و پیگیری می‌شد، عنوان شغل اقتصادی داشتن بود نه فعالیت اجتماعی- ازجمله حضور در کارهای خیریه، فعالیت‌های عام‌المنفعه یا حضور در پشت جبهه- بلکه زنان را تشویق می‌کردند که همانند مردان شغل داشته باشند. و این نشات گرفته از همان تفکر برابری جنسیتی بود که غرب ترویج و ترغیب می‌کرد. «ﻳﻜﻰ از ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ در دﻧﻴﺎ در ﺑﺎور ﻓﺮﻫﻨﮕﻬﺎي ﻏﺮﺑﻰ یک‌چیز مسلمی شده ﻛﻪ در دوران ﻃﺎﻏﻮت ﺑﻪ فرهنگ‌های ﻧﻮع فساد انگیز آن‌ها ﻫﻢ ﻛﺸﺎﻧﺪه ﺑﻮد، اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ زن اﮔﺮ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺷﻐﻠﻰ در ﺧﺎرج ﺧﺎﻧﻪ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ از زﻧﻴﺘﺶ ﻛﻢاﺳﺖ، اﻳﻦ ﻏﻴﺮ از فعالیت اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ اﺳﺖ. مسئله‌ی ﺷﻐﻞ داﺷﺘﻦ اﺳﺖ. ﻳﻌﻨﻰ ﺑﻪ ﻳﻚ ماشین‌نویسی ﻗﺎﻧﻊ ﺑﻮد، ﺑﻪ ﻳﻚ ﻛﺎرﻣﻨﺪي یک‌گوشه‌ای از ادارات ﻗﺎﻧﻊ ﺑﻮد، ﺑﺤﺚ اﻳﻦ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ می‌خواست در ﻳﻚ فعالیت اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻛﻨﺪ. ﺑﺤﺚ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ می‌خواست آن‌هم ﻣﺜﻞ ﻣﺮدﻫﺎ ﻳﻚ ﺷﻐﻞ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. اﮔﺮ ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﻰ ﻳﻚ ﻣﻐﺎزه را، ﻳﻚ ﺳﻮﭘﺮﻣﺎرﻛﺖ را ﺑﻪ او می‌دادند ﻫﻢ خوشحال بود؛ در ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻣﺎ اﻳﻦ را ﻳﻚ فعالیت اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ نمی‌دانیم. آﻧﻰ ﻛﻪ ﻣﺎ میگویم اﺳﻼم می‌گوید ﻛﻪ ﻛﺎر اﺻﻠﻰ زن ﺗﻮي ﺧﺎﻧﻪ اﺳﺖ، آن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ اﺳﺖ ﻛﻪﻛﺎر اﺻﻠﻰ زن ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ اﻣﺮش داﺋﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻴﻦ ﺷﻮﻫﺮداري وب چه داری و خانه را جاروپارو ﻛﺮدن ﻳﺎ اداره‌ى ﻳﻚ ﺳﻮﭘﺮﻣﺎرﻛﺖ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻓﻼن قدر پول دربیاورد، آن اولی ﻣﻘﺪّم اﺳﺖ، آن اولی شغل زن اﺳﺖ؛ سوپرمارکت‌ها ﺑﮕﺬارد ﻣﺮد ﺑﺮود اداره ﻛﻨﺪ، ﻛﺎرﻣﻨﺪي ﻓﻼن اداره را ﺑﮕﺬار ﻣﺮد ﺑﺮود ﺑﻜﻨﺪ، ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﻧﺎن درآوردن ﻣﻄﺮح اﺳﺖ. اﻟﺘﻔﺎت ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ؟ ﻧﺎن درآوردن از ﻳﻚ ﻛﺎر ﺗﻮي ﺑﺎزار و ﺗﻮي اداره و ﺗﻮي ﺧﻴﺎﺑﺎن و ﺗﻮي نمی‌دانم ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ گوشه‌ی دﻳﮕﺮ غیرازاین اﺳﺖ ﻛﻪ اﻧﺴﺎن ﻳﻚ ﻛﺎري را به‌عنوان ﺣﺮﻛﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ، ﻳﻚ ﻛﺎر ﻻزم، ﻳﻚ ﻓﺮﻳﻀﻪ اﻧﺠﺎم می‌دهد. اﻳﻦ دومی اﺳﺖﻛﻪ ﻣﺤﺘﺮم اﺳﺖ، اﻳﻦ دومی اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ زن و ﻣﺮد ﻣﺸﺘﺮك اﺳﺖ. آن اولی- ﻳﻌﻨﻰ ﻧﺎن درآوردن زن - ﺟﺰو وﻇﺎﻳﻒ زن ﻣﻄﻠﻘﺎّ ﻧﻴﺴﺖ. آﻧﺠﺎﻳﻰ ﻛﻪ زن می‌خواهد ﺑﺮود ﺑﻴﺮون ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻧﺎن دربیاورد ﻧﻪ، ﻫﻤﺎن ﺗﻮي ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻤﺎﻧﺪ. ﻧﺎن درآوردن ﺟﺰو وﻇﺎﻳﻒ زن ﻧﻴﺴﺖ، ﺑﺮ او ﻻزم ﻫﻢ ﻧﻴﺴﺖ، ﺑﻴﺨﻮد زحمتش را ﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﻮدش ﻧﺪﻫﺪ، ﻛﺎرﻫﺎﻳﻰ دارد ﻛﻪ ﻣﻌﺎدل آن ﻛﺎر ﻫﺴﺖ داﺧﻞ ﺧﺎﻧﻪ، ﺟﻬﺎد درراه ﺧﺪاﺳﺖ، ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺎر ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ اﺳﺖ، ﺻﺤﺒﺖ ﻋﺮض ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺣﻔﻆ ﭘﺸﺖ ﺟﺒﻬﻪ اﺳﺖ، ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺎرﻫﺎي ﺳﻴﺎﺳﻰ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن اﺳﺖ، آﻧﺠﺎ ﺑﻠﻪ زن ﺑﺮود، آﻧﺠﺎ ﺗﻜﻠﻴﻒ اوﺳﺖ، وظیفه‌ی اوﺳﺖ، ﺑﺎﻳﺴﺘﻰ ﻫﺮ ﭼﻰ ﻫﻢ می‌تواند اﮔﺮ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ آن ﻛﺎر، ﻛﺎر واﺟﺒﻰ ﻫﺴﺖ از ﻛﺎر داﺧﻞ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﻢ ﺑﺰﻧﺪ، آن را ﻣﺤﺪود ﻛﻨﺪ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ آن ﻛﺎر اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ و سیاسی‌اش ﺑﺮﺳﺪ. »

دیدگاه اسلام

در باب اشتغال ایشان به تبیین دیدگاه اسلام در مسئله اشتغال زن پرداخته و تأکید می‌کنند که اسلام نه‌تنها موافق کار کردن است بلکه تا جایی که با مسئولیت اصلی زن در مزاحم و تضاد نباشد، شاید اشتغال را برای زنان لازم بداند. هر چند در اسلام نسبت به برخی اشتغالات و مسئولیت‌ها بین زن و مرد تفاوت وجود دارد. ایشان تأکید می‌کنند که کشور نمی‌تواند نسبت به نیرو و توانایی زنان در عرصه‌های مختلف بی‌تفاوت بوده و از این ظرفیت عظیم در عرصه‌های مختلف استفاده نکند. اما باید توجه داشت که شغل و مسئولیت باکرامت و ارزش معنوی و انسانی زن منافات نداشته باشد و زن را مجبور به تذلیل، تواضع و خضوع در مقابل نامحرم ننماید. «اﺳﻼم باکار ﻛﺮدن زﻧﺎن ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻮاﻓﻖ اﺳﺖ، ﺑﻠﻜﻪ ﺗﺎ آﻧﺠﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﻐﻞ اﺳﺎﺳﻰ او ﻛﻪ مهم‌ترین ﺷﻐﻞ اوﺳﺖ، ﻳﻌﻨﻰ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻓﺮزﻧﺪ و ﺣﻔﻆ ﺧﺎﻧﻮاده، ﻣﺰاﺣﻢ ﻧﺒﺎﺷﺪ، ﺷﺎﻳﺪ ﻻزم ﻫﻢ ﻣﻴﺪاﻧﺪ. ﻳﻚ ﻛﺸﻮر نمی‌تواند از ﻧﻴﺮوي ﻛﺎر زﻧﺎن در عرصه‌های ﻣﺨﺘﻠﻒ بی‌نیاز ﺑﺎﺷﺪ؛ اما اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻛﺮاﻣﺖ و باارزش ﻣﻌﻨﻮي و اﻧﺴﺎﻧﻰ زن ﻣﻨﺎﻓﺎت ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺎﻳﺪ زن را ﺗﺬﻟﻴﻞ ﻧﻜﻨﺪ. زن را وادار به ﺗﻮاﺿﻊ و ﺧﻀﻮع ﻧﻜﻨﻨﺪ. اﺳﻼم ﻣﺎﻧﻊ ﻣﺸﺎﻏﻞ و مسؤولیت‌های زﻧﺎن ﻧﻴﺴﺖ ﻣﮕﺮ در ﻣﻮارد اﺳﺘﺜﻨﺎﻳﻰ، ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﻣﻮرد اتفاق ﺑﻴﻦ ﻓﻘﻬﺎﺳﺖ، ﺑﻌﻀﻰ ﻫﻢ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻓﻴﻪ اﺳﺖ و در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪﻫﺎ ﻫﻢ اﻟﺒﺘّﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺎر ﺷﻮد. »

شروط و لوازم

تناسب اشتغال با ویژگی‌های زنانه

یکی از شروط و لوازم اشتغال زن؛ تناسب اشتغال با ویژگیها، احساست و فطریات وجود زن است.کار زن باید با خلقت زنانه، احساسات و عواطفی که در وجود زن به ودیعه نهاده است و ساختمان وجودی او تناسب و هماهنگی داشته باشد و پاسخگوی نیازهای درونی و محبتی که خداوند در وجود زن نهاده است باشد. اﺳﺎﺳﻰﺗﺮﻳﻦ ﻛﺎر زن، ﻛﺎري اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﻠﻘﺖ زﻧﺎﻧﻪي او، ﺑﺎ اﺣﺴﺎﺳﺎت و ﻋﻮاﻃﻒ ﺑﻪ ودﻳﻌﺖ ﻧﻬﺎده‌ي اﻟﻬﻰ در وﺟﻮد او، ﻫﻤﺨﻮان و ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎﺷﺪ.رﺳﻴﺪن و ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﻋﻮاﻃﻒ ﺟﻮﺷﺎن و ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺘﻦ ﺑﻪ آن ﻣﺤﺒﺘﻰ ﻛﻪ ﺧﺪاي ﻣﺘﻌﺎل در ﻫﻤﻪى وﺟﻮد زن ﻧﻬﺎده اﺳﺖ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ. اﻟﺒﺘّﻪ ﺷﻐﻞ ﻫﻢ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در ﻣﻮاردي ﺑﺮاي ﺑﻌﻀﻰ از زﻧﺎن، اﺟﺘﻨﺎبﻧﺎﭘﺬﻳﺮ و ﺑﺮاي ﺑﻌﻀﻰ ﻻزم ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﺷﻐﻞ ﺑﺮاي زن، اﻣﺮي ﻣﺒﺎح و ﺟﺎﻳﺰ اﺳﺖ؛ اما اﺳﻼم، ارزش زن را ﻟﺰوﻣﺎً ﺑﻪ آن ﻧﻤﻴﺪاﻧﺪ.ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل ﮔﻨﺠﻴﻨﻪى ﺑﺎ ارزش ﻟﻄﻒ، آراﻣﺶ و رﺣﻤﺖ را در وﺟﻮد زن ﻗﺮار داده اﺳﺖ و زﻧﺎن در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﺴﺆوﻟﻴﺘﻬﺎ و ﻣﺸﺎﻏﻠﻰ اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺻﻔﺎت و وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي ذاﺗﻰ ﻣﺘﻌﺎرض ﻧﺒﺎﺷﺪ. ﺑﺎﻳﺪ ﻃﺒﻴﻌﺖ و ﻓﻄﺮت زن و ﻃﺒﻴﻌﺖ و ﻓﻄﺮت ﻣﺮد، ﻣﺴﺆوﻟﻴﺘﻬﺎ و ﻣﺸﺎﻏﻞاﺧﺘﺼﺎﺻﻰ زن، ﻣﺴﺆوﻟﻴﺘﻬﺎ و ﻣﺸﺎﻏﻞ اﺧﺘﺼﺎﺻﻰ ﻣﺮد و آﻧﭽﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻣﺸﺘﺮكﺑﻴﻦ اﻳﻨﻬﺎ ﺑﺎﺷﺪ، اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد و از روي اﻧﻔﻌﺎل و ﺗﻘﻠﻴﺪ ﻧﺒﺎﺷﺪ. لذا مساله اشتغال، حدود و ثغور آن نباید از روی انفعال و تقلید از غرب باشد چرا که غرب به اسم آزادی، به اسم اشتغال به اسم مسئولیت فشارهای روحی، روانی، عاطفی، تحقیر و اهانت به شخصیت و شان زن را به بار آورد. از ﻣﻦ ﺳﺆال ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﻏﺮﺑﻴﻬﺎ درﺑﺎره ي ﻣﺴﺄﻟﻪي زن در ﻛﺸﻮر ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ، ﭼﻪ دﻓﺎﻋﻰ دارﻳﺪ؟ ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ: ﻣﺎ دﻓﺎع ﻧﺪارﻳﻢ، ﻣﺎ ﻫﺠﻮم دارﻳﻢ! ﻣﺎ در ﻣﺴﺄﻟﻪي زن، از ﻏﺮب ﻃﻠﺐﻛﺎرﻳﻢ؛ ﻣﺎ ﻣﺪّﻋﻰ ﻏﺮﺑﻴﻢ؛ آﻧﻬﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ دارﻧﺪ ﺑﻪ زن ﻇﻠﻢ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ، زن را ﺗﺤﻘﻴﺮ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ، ﺟﺎﻳﮕﺎه زن را ﭘﺎﻳﻴﻦﻣﻰآورﻧﺪ؛ ﺑﻪ اﺳﻢ آزادي، ﺑﻪ اﺳﻢ اﺷﺘﻐﺎل، ﺑﻪ اﺳﻢ ﻣﺴﺆوﻟﻴﺖ دادن، آﻧﻬﺎ را ﻣﻮردﻓﺸﺎرﻫﺎي روﺣﻰ، رواﻧﻰ، ﻋﺎﻃﻔﻰ و اﻫﺎﻧﺖ ﺷﺨﺼﻴﺘﻰ و ﺷﺄﻧﻰ ﻗﺮار ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ؛آﻧﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺟﻮاب ﺑﺪﻫﻨﺪ. ﻣﻦ ﻳﺎدم ﻧﻤﻴﺮود در ﻫﻨﺪ، ﻣﻨﺰل ﻳﻜﻰ از داﻧﺸﺠﻮﻫﺎ ﻣﻬﻤﺎن ﺑﻮدم؛ ﺑﻌﺪازﻇﻬﺮ ﻣﻴﺨﻮاﺳﺘﻴﻢ اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﻛﻨﻴﻢ، دﻳﺪم از ﺑﻴﺮون ﭘﻨﺠﺮه، ﺻﺪاي ﻛﻮﺑﻴﺪن ﭼﻴﺰيﻣﻰآﻳﺪ. ﻧﮕﺎه ﻛﺮدم، دﻳﺪم ﻣﺤﻮﻃﻪاي اﺳﺖ- ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ- ﭘﺎﻧﺼﺪ ﻣﺘﺮي، ﻛﻪ درآﻧﺠﺎ ﺳﻨﮕﻬﺎﻳﻰ رﻳﺨﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻳﻚ ﺧﺎﻧﻢ ﺣﺪود ﭼﻬﻞ، ﭘﻨﺠﺎه ﺳﺎل، ﻋﻤﻠﻪ اﺳﺖ و ﭘﺘﻜﻰ در دﺳﺘﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ- آن ﺧﺎﻧﻢ، ﭼﺎق و ﺳﻴﺎه ﺑﻮد و از اﻳﻦ ﻟﺒﺎﺳﻬﺎي خاص ﭘﻮﺷﻴﺪه ﺑﻮد، ﻛﻪ وﻗﺘﻰ ﺧﺎﻧﻤﻬﺎ ﻣﻴﭙﻮﺷﻨﺪ، ﻗﺴﻤﺘﻰ از ﺑﺪﻧﺸﺎن را (درﻗﺴﻤﺖ ﺳﻴﻨﻪ) ﺑﺎز ﻣﻴﮕﺬارﻧﺪ. اﻳﻦ ﺑﻪ اﺻﻄﻼح ﭘﺰ آﻧﻬﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺴﻤﺘﻰ از ﺑﺪن را ﺑﺎز ﻣﻴﮕﺬارﻧﺪ- اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻢ ﻋﻤﻠﻪ، اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺪﻧﺶ را ﺑﺎز ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮد! ّاﺗﻔﺎﻗﺎً در ﻫﻤﺎن ﺣﺎل ﻋﻤﻠﮕﻰ ﻫﻢ ﻓﺮاﻣﻮﺷﺶ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﺟﻨﺒﻪي زﻳﻨﺘﻰ را ﺣﻔﻆ ﻛﻨﺪ! ﺑﺎ وﺿﻊ رﻗّﺖﺑﺎري داﺷﺖ ﺳﻨﮓ ﻣﻴﻜﻮﺑﻴﺪ. ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻢ ﭼﺮا اﻳﻦ ﻛﺎر را ﻣﻴﻜﻨﺪ، ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻋﻤﻠﻪ اﺳﺖ. ﮔﻔﺘﻢ روزي ﭼﻘﺪر ﻣﻴﮕﻴﺮد؟ ﮔﻔﺘﻨﺪ روزي ﭼﻬﺎر ﻳﺎ ﭘﻨﺞ روﭘﻴﻪ ﻣﻴﮕﻴﺮد- ﻛﻪ آن وﻗﺖ روﭘﻴﻪ ﺑﺎ ﭘﻮل ﻣﺎ، ﺷﺎﻳﺪ ﭘﺎﻧﺰده رﻳﺎل ﺑﻮد- ﺳﺎل ٥٩، ﺑﻌﺪ از اﻧﻘﻼب، اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻢ روزي ﺣﺪود ده ﺗﻮﻣﺎن ﻣﻴﮕﺮﻓﺖ، ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﭼﻬﺎرده، ﻳﺎ دوازده ﺳﺎﻋﺖ ﺳﻨﮓﺷﻜﻨﻰ ﻛﻨﺪ! ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻴﺮﺳﺪ اﻳﻨﻜﻪ در ﻣﺤﻴﻂ اﺳﻼﻣﻰ، ﺑﻪ زن اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎري ﻧﻤﻴﺪﻫﻨﺪ، اﻓﺘﺨﺎري اﺳﺖ. اﻟﺒﺘّﻪ زن در ﻣﺰارع ﺧﻮدش ﻛﺎر ﻣﻴﻜﻨﺪ، در ﺷﻤﺎل ﺑﺮاي ﺧﻮدش ﻛﺎر ﻣﻴﻜﻨﺪ؛ وﻟﻰ ﺑﺮاي دﻳﮕﺮي ﻋﻤﻠﻪ ﻧﻤﻴﺸﻮد! ﻳﻌﻨﻰ آدم ﺣﺎﻻ ﺑﻴﺎﻳﺪ، ﺗﻼش ﻛﻨﺪ، ﻳﻚ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻰ را ﺑﻪ زن ﺑﺪﻫﺪ! اﻳﻨﻬﺎ ارزﺷﻰ ﻧﺪارد. انﺷﺎءاﷲ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ، ﺗﺎ اﻳﻦ ﻛﺎرﻫﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺨﻮﺑﻰ ﭘﻴﺶ ﺑﺮود. ﺷﻤﺎ ﺧﺎﻧﻤﻬﺎ در ﻣﺠﻠﺲ ﻣﻮﻓّﻖ ﺑﺎﺷﻴﺪ و ﺗﻼش ﻛﻨﻴﺪ، ﺗﺎ انﺷﺎءاﷲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺟﺎﻳﻰ ﺑﺮﺳﻴﻢ.

خانواده محوری

مساله بعدی و شرط لازم دیگر در اشتغال بانوان اولویت داشتن خانواده، خانه داری، همسری و کدبانویی زن در تمام فعالیتهای زنانه میباشد. محورِ کانونِ خانواده زن است، مهم‌تر از همه‌ی مشاغل زن، مادری، همسری و ایجاد آرامش و سکینه است. وَ جَعَلَ مِنها زَوجَها لِیَسکُـنَ اِلَیها؛ مایه‌ی سکونت و آرامش است؛ این خصوصیّت زن در اسلام است و در روزِ زن این چیزها را بایستی انسان توجّه کند. از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺴﺎﺋﻠﻰ ﻛﻪ ﻣﻄﺮح ﻣﻴﺸﻮد، ﻣﺴﺄﻟﻪى اﺷﺘﻐﺎل ﺑﺎﻧﻮان اﺳﺖ. اﺷﺘﻐﺎل ﺑﺎﻧﻮان از ﺟﻤﻠﻪ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺎ آن ﻣﻮاﻓﻘﻴﻢ. ﺑﻨﺪه ﺑﺎ اﻧﻮاع ﻣﺸﺎرﻛﺘﻬﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻣﻮاﻓﻘﻢ؛ ﺣﺎﻻ ﭼﻪ از ﻧﻮع اﺷﺘﻐﺎل اﻗﺘﺼﺎدي ﺑﺎﺷﺪ، ﭼﻪ از ﻧﻮع اﺷﺘﻐﺎﻻت ﺳﻴﺎﺳﻰ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ و فعالیتهای ﺧﻴﺮﺧﻮاﻫﺎﻧﻪ و از اﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﺑﺎﺷﺪ؛ اﻳﻨﻬﺎ ﻫﻢ ﺧﻮب اﺳﺖ. زﻧﻬﺎ ﻧﺼﻒ ﺟﺎﻣﻌﻪاﻧﺪ و ﺧﻴﻠﻰ ﺧﻮب اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ از اﻳﻦ ﻧﻴﻢِ ﺟﺎﻣﻌﻪ در زﻣﻴﻨﻪى اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ؛ ﻣﻨﺘﻬﺎ دو ﺳﻪ ﺗﺎ اﺻﻞ را ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺪﻳﺪه ﻧﮕﺮﻓﺖ. ﻳﻚ اﺻﻞ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر اﺳﺎﺳﻰ را - ﻛﻪ ﻛﺎرِ ﺧﺎﻧﻪ و ﺧﺎﻧﻮاده و ﻫﻤﺴﺮ و ﻛﺪﺑﺎﻧﻮﻳﻰ و ﻣﺎدري اﺳﺖ - ﺗﺤﺖاﻟﺸﻌﺎع ﻗﺮار ﻧﺪﻫﺪ. ﺑﻪ ﻧﻈﺮم ﻣﻴﺮﺳﺪ ﻣﻮاردي داﺷﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺧﺎﻧﻤﻬﺎﻳﻰ اﻳﻨﻄﻮر ﻋﻤﻞ ﻣﻴﻜﺮدﻧﺪ. اﻟﺒﺘّﻪ ﻳﻚ ﻗﺪري ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺳﺨﺖ ﻣﻴﮕﺬرد؛ ﻫﻢ درس ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ، ﻫﻢ درس دادﻧﺪ، ﻫﻢ ﺧﺎﻧﻪداري ﻛﺮدﻧﺪ، بچه آوردﻧﺪ، ﺑﺰرگ ﻛﺮدﻧﺪ، ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻛﺮدﻧﺪ. ﭘﺲ ﻣﺎ ﺑﺎآن اﺷﺘﻐﺎل و ﻣﺸﺎرﻛﺘﻰ ﻛﺎﻣﻼً ﻣﻮاﻓﻖ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪى اﺻﻠﻰ ﺿﺮﺑﻪ وﺻﺪﻣﻪ ﻧﺰﻧﺪ؛ ﭼﻮن اﻳﻦ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻧﺪارد. به عبارت دیگر؛ کار و شغل نباید مسئولیتهای اصلی که ریشه در طبیعت، خلقت و فطرت زن دارد را تحت شعاع یا در درجه دومی قرار دهد. به همین دلیل زنان در جمع بین مسئولیتها و مشاغل خود نیازمند مدیریتی صحیح بر مبنای اولویت ها هستند. هرچند که جمع بین مسئولیتها برای زن مستلزم فشاری مضاعف است.لذا اسلام با مشاغلی موافق است که به آن مسئولیت اصلی زن صدمه وارد نکند. زن محترم است، هیچ‌کس هم نگفته که زن در میدانهای اجتماعی وارد نشود یا مسئولیّت نگیرد یا علم پیدا نکند. امّا درعین‌حال مدیر خانواده زن است، محورِ کانونِ خانواده زن است، مهم‌تر از همه‌ی مشاغل زن، مادری، همسری و ایجاد آرامش و سکینه است وَ جَعَلَ مِنها زَوجَها لِیَسکُـنَ اِلَیها؛ مایه‌ی سکونت و آرامش است؛ این خصوصیّت زن در اسلام است . ﺑﻌﻀﻴﻬﺎ از ﻣﺎ ﻣﻴﭙﺮﺳﻨﺪ: ﺷﻤﺎ ﻣﻮاﻓﻘﻴﺪ زﻧﻬﺎ ﺑﺮوﻧﺪ ﻛﺎر ﻛﻨﻨﺪ؟ ﻣﺎ ﻣﻴﮕﻮﻳﻴﻢ: اﻟﺒﺘّﻪ، ﻣﺎ ﺑﺎ ﺑﻴﻜﺎري ﺧﺎﻧﻤﻬﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻢ؛ زن اﺻﻼً ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺎر ﻛﻨﺪ. اﻟﺒﺘّﻪ ﻛﺎر دو ﺟﻮر اﺳﺖ: ﻳﻜﻰ ﻛﺎر داﺧﻞ ﺧﺎﻧﻪ و ﻳﻜﻰ ﻛﺎر ﺑﻴﺮون ﺧﺎﻧﻪ، ﻫﺮ دو ﻛﺎر اﺳﺖ؛ اﮔﺮ ﻛﺴﻰ اﺳﺘﻌﺪاد دارد در ﻛﺎرﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﻴﺮون ﻣﻨﺰل، ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﺪ، ﺧﻴﻠﻰ ﻫﻢ ﺧﻮب اﺳﺖ. ﻣﻨﺘﻬﺎ ﻳﻚ ﺷﺮط دارد، ﺑﺎﻳﺪ ﺟﻮري ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ اﺷﺘﻐﺎل -ﺣﺘّﻰ در داﺧﻞ ﺧﺎﻧﻪ - ﺑﻪ ﭘﻴﻮﻧﺪ زن و ﺷﻮﻫﺮ ﻟﻄﻤﻪاي ﻧﺰﻧﺪ. ﺑﻌﻀﻰ از ﺧﺎﻧﻤﻬﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﻮدﺷﺎن را از ﺻﺒﺢ ﺗﺎ ﺷﺐ ﻣﻴﻜﺸﻨﺪ ﺑﻌﺪ ﻛﻪ ﻣﺮد ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﻰآﻳﺪ، ﺣﻮﺻﻠﻪ ﻳﻚ ﻟﺒﺨﻨﺪ زدن ﺑﻪ او را ﻫﻢ ﻧﺪارد. اﻳﻦ ﻫﻢ ﺑﺪ اﺳﺖ. ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪ را ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد اما ﻧﻪ آﻧﻘﺪري ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪ اﻧﻬﺪام ﺧﺎﻧﻮاده ﻣﻨﺘﻬﻰ ﺑﺸﻮد. رعایت حجاب و عفاف=== بین زن و مرد در اسلام در مساله معاشرت و اختلاط؛ حجاب و مرزی معین شده است لذا تفاوتی ندارد که این معاشرت در خیابان، اداره، تجارتخانه...باشد. باید حدود و ثغوری که اسلام در مساله معاشرت تعیین کرده از جمله رعایت حجاب و عفاف رعایت شود. زنان و بانوانی که امروز در مشاغل مختلف مشغول به کار هستند نشان دادند که میتوانند حضور اجتماعی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی فعال با رعایت عفاف و حجاب داشته باشند. در ﻋﺮﺻﻪي ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎ اﺳﻼم ﺣﺪودي را ﻣﻌﻴﻦﻛﺮده اﺳﺖﻛﻪ اﻳﻦﺣﺪود، ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ زن و اﺟﺎزه داﺷﺘﻦ او ﺑﺮاي ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻧﻴﺴﺖ؛ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﺧﺘﻼط زن و ﻣﺮد اﺳﺖﻛﻪ اﺳﻼم روي اﻳﻦﻣﺴﺄﻟﻪﺣﺴﺎﺳﻴﺖ دارد. اﺳﻼم ﻣﻌﺘﻘﺪ اﺳﺖﻛﻪﻣﺮد و زن ﺑﺎﻳﺪﻳﻚﻣﺮزﺑﻨﺪي ﻣﻴﺎن ﺧﻮدﺷﺎن در ﻫﻤﻪﺟﺎ در ﺧﻴﺎﺑﺎن، در اداره، در ﺗﺠﺎرﺗﺨﺎﻧﻪ ـ داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﻨﺪ، ﻣﻴﺎن زن و ﻣﺮد ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺣﺠﺎب و ﻣﺮزي ﻣﻌﻴﻦﺷﺪه اﺳﺖ. اﺧﺘﻼط و اﻣﺘﺰاج زن و ﻣﺮد، ﺑﻪﻣﺜﻞ اﺧﺘﻼط و اﻣﺘﺰاج ﻣﺮدان ﺑﺎﻫﻢ و زﻧﺎن ﺑﺎﻫﻢﻧﻴﺴﺖ. اﻳﻦ را ﺑﺎﻳﺪ رﻋﺎﻳﺖﻛﻨﻨﺪ. ﻫﻢﻣﺮد ﺑﺎﻳﺪ رﻋﺎﻳﺖﻛﻨﺪ و ﻫﻢ زن ﺑﺎﻳﺪ رﻋﺎﻳﺖﻛﻨﺪ. اﮔﺮ اﻳﻦﺣﺴﺎﺳﻴﺖ اﺳﻼم ﻧﺴﺒﺖﺑﻪ رواﺑﻂ و ﻧﻮع اﺧﺘﻼط ﻣﺮد و زن رﻋﺎﻳﺖﺑﺸﻮد، ﻫﻤﻪي ﻛﺎرﻫﺎﻳﻰﻛﻪﻣﺮدان ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ در ﻋﺮﺻﻪي اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ اﻧﺠﺎم ﺑﺪﻫﻨﺪ، زﻧﺎن ﻫﻢ اﮔﺮﻗﺪرت ﺟﺴﻤﺎﻧﻰ و ﺷﻮق و ﻓﺮﺻﺘﺶ را داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﻨﺪ ـ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ اﻧﺠﺎم ﺑﺪﻫﻨﺪ . زﻧﺎن اﻣﺮوز، دﺧﺘﺮان ﺟﻮان ﻛﻪ در ﻣﺤﻴﻄﻬﺎي ﭘﺎﻳﺒﻨﺪ ﺑﻪ ارزﺷﻬﺎي اﻟﻬﻰ و اﺳﻼﻣﻰ ﻣﺸﻐﻮل ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﻣﺜﻞ ﻫﻤﻴﻦ ﺷﻤﺎ ﺧﺎﻧﻤﻬﺎي ﻣﺤﺘﺮم ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﺠﺎﻣﻊ ﻣﺸﻐﻮل ﺗﺤﺼﻴﻞ و ﻣﺸﻐﻮل ﻛﺎر و ﺗﻼش ﻫﺴﺘﻴﺪ، ﺷﻤﺎ ﺑﺮاي زﻧﺎن دﻧﻴﺎ، اﻣﺮوز حجتید. ﺷﻤﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻧﻮان ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻴﺪاﻧﻬﺎي ﻋﻠﻢ را و ﻣﻌﺮﻓﺖ را ﺑﭙﻴﻤﺎﻳﻨﺪ و ﭘﻴﺶ ﺑﺮوﻧﺪ، در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ارزﺷﻬﺎي اﺳﻼﻣﻰ را رﻋﺎﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪ، ﭘﺎﻳﺒﻨﺪ ﺑﻪ دﻳﻦ ﺑﺎﺷﻨﺪ، اﻫﻞ ﻋﻔﺎف ﺑﺎﺷﻨﺪ.

رعایت معاشرت با نامحرم

شرط لازم بعدی در اشتغال بانوان مساله معاشرت، ارتباط محرم و نامحرم است.مساله محرم و نامحرم در اسلام جدی است.لذا بر زنان لازم است رفتار صحیح و درست در بر مبنای اسلام در محیط کار داشته باشند.ایشان این حکم اسلام را با توجه به مساله خانواده و تحکیم بنیان خانواده تبیین مینمایند. دومین ﻣﺴﺄﻟﻪ، ﻣﺴﺄﻟﻪى ﻣﺤﺮم و ﻧﺎﻣﺤﺮم اﺳﺖ. ﻣﺴﺄﻟﻪى ﻣﺤﺮم و ﻧﺎﻣﺤﺮم در اﺳﻼم ﺟﺪّي اﺳﺖ.البته ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪه‌اي از اﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪى ﻣﺤﺮم و ﻧﺎﻣﺤﺮم ﺑﺎزﺑﺮﻣﻴﮕﺮدد ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻮاده؛ ﻳﻌﻨﻰ ﭼﺸﻢ ﭘﺎك و دل ﺑﻰوﺳﻮﺳﻪ و رﻳﺐ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻳﻚاز زوﺟﻴﻦ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ﻣﺤﻴﻂ ﺧﺎﻧﻮاده از ﻃﺮف او ﺗﻘﻮﻳﺖ و ﮔﺮم ﺷﻮد؛ﻣﺜﻞ ﻳﻚ ﻛﺎﻧﻮن ﮔﺮﻣﺎﺑﺨﺸﻰ، ﻣﺤﻴﻂ را ﮔﺮم ﻣﻴﻜﻨﺪ. اﮔﺮ آن ﻃﺮف ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻫﻢ ﻫﻤﻴﻦ ﭼﺸﻢ ﭘﺎك و دل ﺧﺎﻟﻰ از وﺳﻮﺳﻪ را داﺷﺖ، ﻃﺒﻌﺎً اﻳﻦ دوﺟﺎﻧﺒﻪ ﺧﻮاﻫﺪﺷﺪ و ﻣﺤﻴﻂ ﻣﻴﺸﻮد ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺎﻧﻮن ﺧﺎﻧﻮادﮔﻰِ ﮔﺮم و ﺑﺎﻣﺤﺒﺖ. اﮔﺮ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻧﻪ، ﭼﺸﻢ ﺧﺎﺋﻦ، دﺳﺖ ﺧﺎﺋﻦ، زﺑﺎن دو وﺟﻪ، دل ﺑﻰﻣﺤﺒﺖ و ﺑﻰاﻋﺘﻘﺎد ﺑﻪ ﻫﻤﺴﺮو ﻫﻤﺴﺮ وﺟﻮد داﺷﺖ، وﻟﻮ ﻇﺎﻫﺮﺳﺎزﻳﻬﺎﻳﻰ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﺪ، ﻣﺤﻴﻂ ﺧﺎﻧﻮاده ﺳﺮد ﻣﻴﺸﻮد.

وادار نشدن زن به تواضع و خضوع در برابر نامحرم

شغلی که زن را وادار به تواضع و خضوع کند برای زن مناسب نیست. چراکه تواضع و خضوع ابزار و کمک‌کار زن دررفتن به سمت گناه است. از این‌رو در قرآن کریم خداوند خطاب به زنان می‌فرمایند: «فلایخضعن بالقول ﻓﻴﻄﻤﻊ الذی ﻗﻠﺒﻪ ﻣﺮض»(احزاب آیه 32)، ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺮدان - ﻛﻪ ﺟﻨﺲ ﻣﺘﺠﺎوز و شروع‌کننده اﺳﺖ - ﻗﺪرت ﭘﻴﺪا ﻧﻜﻨﺪ، زن ﻧﺒﺎﻳﺪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ او ﺧﻀﻮع ﻛﻨﺪ؛ ﺧﻀﻮع در زﺑﺎن و ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ او نباید باشد تا موجبات سوء استفاده و تسلط مردان را فراهم آورد. به همین دلیل صفت تکبر که در اسلام جزء صفات نکوهیده و زشت به شمار می‌رود و اسلام آن را حرام می‌داند برای زن‌صفتی پسندیده قلمداد می‌شود چراکه موجب از بین رفتن ابزار محیا کننده گناه یعنی خضوع و تواضع زن در مقابل نامحرم می‌شود. لذا برخی مشاغل ازجمله منشیگری، ماشین‌نویسی، فروشندگی ...را جزء مشاغلی است که تکبر زنانه را از بین برده و ابزار رفتن به سمت گناه را در زن به وجود می‌آورد. «ﻣﻦ باکسانی ﻛﻪ به‌عنوان به‌کارگیری زن، ﻣﻨﺸﻰ زن اﺳﺘﺨﺪام می‌کنند، ﻣﺨﺎﻟﻔﻢ. ﺧﺐ، زﻧﺎن در دستگاه‌های ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻛﺎرﻫﺎي ﺧﻮب دارﻧﺪ اﻧﺠﺎم می‌دهند و ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻬﺎي ﺧﻴﻠﻰ ﺧﻮب اﻧﺠﺎم می‌دهند. بزرگ‌ترین ﻣﺸﻜﻞ هم آن ﺣﺎﻟﺖ ﺳﻴﻄﺮه‌ى ﻣﺮداﻧﻪ ﺑﺮ زن اﺳﺖ. اﻳﻦ را بخصوص زﻧﻬﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪاﻧﻨﺪ. «فلایخضعن بالقول ﻓﻴﻄﻤﻊ الذی ﻗﻠﺒﻪ ﻣﺮض»(احزاب آیه 32) در ﻗﺮآن می‌گوید، ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺮد - ﻛﻪ ﺟﻨﺲ ﻣﺘﺠﺎوز و شروع‌کننده اﺳﺖ - ﻗﺪرت ﭘﻴﺪا ﻧﻜﻨﺪ، زن ﻧﺒﺎﻳﺪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ او ﺧﻀﻮع ﻛﻨﺪ؛ ﺧﻀﻮع در زﺑﺎن و ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ. می‌بینیم این‌ها اﺳﺮار اﺳﺖ و در این‌ها رازﻫﺎي ﺑﺰرگ ﻫﺴﺖ؛ اما ﻣﺎ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ همین‌طور غافل از این‌ها ﻋﺒﻮر می‌کنیم و نمی‌فهمیم. اﺑﺰار، ﻳﻌﻨﻰ وسیله‌ی ﻣﺮدم ﺑﺮاي رﻓﺘﻦ به سمت ﮔﻨﺎه؛ آن ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺠﺎوزﻃﻠﺒﻰ و افزون‌خواهی و اﻗﺪام و اﺑﺘﻜﺎر اوﺳﺖ؛ ابزارزن و ﻛﻤﻚ زن دررفتن ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﮔﻨﺎه، ﺣﺎﻟﺖ وادادﮔﻰ و ﺧﻀﻮع و تواضع اوﺳﺖ؛ ﻟﺬا ﺗﻜﺒﺮ ﺣﺮام اﺳﺖ؛ اما ﺑﺮاي زﻧﻬﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﺮد ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﺟﺰ و ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻰ ﻣﻤﺪوح اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﻜﺒﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ. اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ در ﺑﻌﻀﻰ از ﻣﺸﺎﻏﻞ به‌کلی از ﺑﻴﻦ می‌رود؛ ﻣﺜﻞ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﺸﻴﮕﺮي و ﻣﺴﺘﺨﺪم ﺑﻮدن زن. ﻏﻴﺮ از تسلط ﻣﺮداﻧﻪ، ﭼﻨﻴﻦ ﺣﺎﻟﺘﻰ وﺟﻮد ﻧﺪارد. در ﻣﻨﺸﻴﮕﺮي، از اﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ وﺟﻮد دارد.١» عدم تحمیل کار سنگین=== شرط لازم دیگر که به صورت خاص به آن اشاره شده مساله عدم تحمیل کار سنگین به زن است. این مساله میتوانست در مساله تناسب شغل با وبژگی‌های زنانه اشراب شود اما تاکید رهبری بر این مساله شاید به علت شرایط زمانی امروز است.امروزه هر روز شاهد ورود زنان به مشاغل سخت، سنگین و پر خطر هستیم که علاوه بر ورود به مشاغل به دنبال تبلیغ و تشویق سایر زنان نیز به مشاغل هستند. مشاغلی که برای مردان با ویژگی های طبیعی وخلقتی نیز سخت است اما زنان امروزه انجام میدهند.رهبری تاکید میکنند: تعبیر اسلام در مورد زن گل و ریحانه است لذا باید کمال دقت و ظرافت در رفتار را با زن داشت. جهت حفظ این ویژگی؛ کارهای طاقت فرسا، کارهای دشوار اقتصادی، اجتماعی یا سیاسی به آنها واگذار نشود. اگر زن شوق، علاقه، فرصت و فراغت، داشت از طرفی شغل منتخب او با توان جسمی و روحیش سازگاری داشت و تزاحمی با نقشها و مسئولیتهای ویژه زن نداشت زنان میتوانند فعالیت اقتصادی، اجتماعی یا سیاسی داشته باشد.یکی از کارهایی که مانع تحمیل کار سنگین به زن میشود سوق ندادن زنان به تحصیل در رشته هایی است که متناسب با ویژگی های جسمی و روحی آنها نیست.« ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﺎر ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺑﻪ زن، ﻇﻠﻢ ﺑﻪ زن اﺳﺖ. اﺳﻼم اﻳﻦ ﺗﻮﺻﻴﻪ را ﻧﻤﻴﻜﻨﺪ؛ اما ﻛﺎر ﻋﻠﻤﻰ و ﺗﻼش اﻗﺘﺼﺎدي و ﺳﻴﺎﺳﻰ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ را ﻫﻢ ﻣﻨﻊ ﻧﻤﻴﻜﻨﺪ. البته رواﻳﺘﻰ از ﻧﺒﻰ ﻣﻜﺮم اﺳﻼم اﺳﺖ و ﻓﺮﻣﻮده اﺳﺖ: »زن ﺷﻤﺎ ﮔﻞ اﺳﺖ،ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﻪ ﻧﻴﺴﺖ«؛ ﻳﻌﻨﻰ زن در ﺧﺎﻧﻪى ﺷﻤﺎ ﻣﺜﻞ ﮔﻠﻰ ﻟﻄﻴﻒ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻛﻤﺎل ﻇﺮاﻓﺖ و دﻗّﺖ رﻓﺘﺎر ﻛﺮد. ﭘﻴﺸﻜﺎر و ﺧﺪﻣﺘﮕﺰار ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺧﻴﺎل ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ ﻛﺎرﻫﺎي ﺳﻨﮕﻴﻦ را ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ او ﻣﺤﻮل ﻛﺮد. اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻌﻀﻰ وﻗﺘﻰ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻨﺪازدواج ﻛﻨﻨﺪ، ﺷﺮط ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ ﻛﻪ زن ﺣﺘﻤﺎً ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺎر ﺑﻜﻨﺪ و ﺷﻐﻞ و درآﻣﺪي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، ﻛﺎﻣﻼ ﺧﻄﺎﺳﺖ. اﺳﻼم ﭼﻨﻴﻦ ﭼﻴﺰي ﻧﮕﻔﺘﻪ اﺳﺖ؛ اما ﻧﻪ آن ﻃﺮف اﻳﻨﻜﻪ زن را ﺑﻪ ﻛﺎرﻫﺎي ﺳﻨﮕﻴﻦ و ﺗﻼﺷﻬﺎي دﺷﻮار اﻗﺘﺼﺎدي و ﻳﺎ اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻳﺎ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﺠﺒﻮر ﻛﻨﻨﺪ، اﻳﻦ را ﻫﻢ اﺳﻼم ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻧﻜﺮده اﺳﺖ؛ ﻧﻈﺮ اﺳﻼم ﻳﻚ ﻧﻈﺮي ﻣﻴﺎﻧﻪ اﺳﺖ؛ ﻳﻌﻨﻰ زن اﮔﺮ ﻓﺮﺻﺖ و ﻓﺮاﻏﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، بچه‌دارى ﻣﺎﻧﻊ او ﻧﺸﻮد، ﺷﻮق و ﻋﻼﻗﻪ و ﺗﻮان ﺟﺴﻤﺎﻧﻰ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺨﻮاﻫﺪ وارد ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎى اﻗﺘﺼﺎدى و ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺷﻮد، ﻣﺎﻧﻌﻰ ﻧﺪارد؛ اما اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺠﺒﻮرش ﻛﻨﻨﺪ، اﺳﻼم اﻳﻦ را ﻧﺨﻮاﺳﺘﻪ اﺳﺖ.»<ref>زنان اروﻣﻴﻪ ٢٨/٦/٧٥</ref> لذا در اهداف بلندمدت باید توجه کرد که چه تحصیل، درس و بحثی مناسب زنان است.نه اینکه سیاسیتهای غلط در زمینه برابری جنسیتی را به کار برده و زن و مرد را در تمام رشته های تحصیلی برابر دانسته به گونه ای که زنان تحصیلاتی را برگزینند که با اهداف عالی و طبیعت زنانه آنها و شغلی که میخواهند انتخاب کنند سازگاری نداشته باشد. ایشان مساله تبعیض در تحصیلات را نه تنها ناعادلانه ندانسته بلکه آن را کاملا منطبق با عدالت میدانند چرا که لازمه تناسب شغل و تحصیل را، تناسب با ویژگی‌های جسمی و روحی نیز میدانند.«مسئله‌ی اشتغال بانوان، جزو مسائل اصلی نیست. البتّه ما با اشتغال بانوان مخالف نیستیم؛ بنده خودم نه با اشتغالشان، نه با مدیریّتهاشان مخالفتی ندارم، مادامی‌که با آن مسائل اصلی معارضه و تنافی پیدا نکند؛ اگر معارضه پیدا کرد، آن مقدّم است. یکی از کارهایی که در این زمینه‌ی سوّم که عرض کردیم باید انجام بگیرد، طبعاً این است که نگاه کنند ببینند آن مشاغلی که متناسب با این خصوصیّت زن است چیست. بعضی از مشاغل هست متناسب با ساخت زن نیست، خب اینها را دنبال نکنند. یکی از کارها این است که آن تحصیلاتی را که به آن مشاغل منتهی میشود، بر زن تحمیل نکنند. این بحث دانشگاه و تحصیلات و مانند اینها که باز بعضی‌ها جنجال میکنند که در تحصیلات تبعیض است، این تبعیض همه‌جا بد نیست. تبعیض آنجایی که ضدّ عدالت باشد بد است. والّا فرض کنید وقتی‌که شما در یک تیم فوتبال، یکی را میگذارید مهاجم، یکی را میگذارید مدافع، یکی را میگذارید دروازه‌بان، خب این تبعیض است دیگر. اگر آن کسی که باید در خط دفاع واایستد، گذاشتند مهاجم، خب تیم خواهد باخت. آن کسی که باید مهاجم باشد اگر گذاشتند دروازه‌بان که بلد نیست این کار را، خب تیم میبازد. این تبعیض است، [امّا] این تبعیض، عین عدالت است؛ یکی را اینجا میگذارند، یکی را آنجا میگذارند، یکی را آنجا میگمارند. [پس باید] ببینیم با توجّه به آن اهداف بلند چه درسی برای بانوان مناسب است، آن درس را در اختیارشان قرار بدهیم؛ نه اینکه مجبورش کنیم که شما چون در کنکور این‌جوری شرکت کردی، و این‌جوری نمره آوردی، حتماً باید بروی فلان درس را بخوانی، که این درس نه با طبیعت زنانه‌ی او سازگار است، نه با اهداف عالی او سازگار است، نه شغلی که به دنبال این درس به او داده میشود، متناسب با او است. این چیزها را به نظر من در زمینه‌ی اشتغال زنان باید در نظر گرفت.»<ref>زنان برگزیده کشور30/1/93</ref> ایشان معنای عدالت در دیدگاه اسلام را شناخت، قدردانی، و پرورش آن چیزی است که خداوند در خلقت و کمون ذات هر موجودی قرار داده است.«یک عدّه‌ای به‌عنوان دفاع از حقوق زن حرفهایی میزنند که نه‌فقط احترام به زن نیست [بلکه] تضعیف زن است؛ داخلی‌های خودمان را میگویم؛ وَالّا در فرهنگ غربی اروپایی که این کارها به احتمال زیاد و به احتمال نزدیک به یقین، توطئه‌ی صهیونیست‌ها است که اصلاً میخواهند جامعه‌ی بشری را به هم بزنند و به هم بریزند؛ زن را به‌صورت یک متاع مایه‌ی التذاذ مرد قرار بدهند؛ این که توطئه‌ی آنها است، آنها را کاری نداریم، مسئله‌ی آنها مسئله‌ی دیگری است، امّا در محیط اسلامی ما -چه در داخل کشور ما، چه در بعضی محیط‌های اسلامی دیگر- برای اینکه از زن حمایت بکنند، یک چیزهایی را، یک وظایفی را، توقّعاتی را برای زن مطرح میکنند که این تحقیر زن است، این کوچک کردن زن است. [مثلاً] میگویند چرا اجازه نمیدهید زن در بیرون از منزل کار کند؛ اوّلاً چه کسی اجازه نمیدهد؟ چه اشکال دارد؟ ثانیاً کار کردن در بیرون منزل، یعنی فرض کنید ماشین‌نویسیِ فلان اداره، یک شأن است برای زن که ما برای او یقه بدرانیم؟ معنای عدالت این است؟ معنای عدالت این است که آنچه را خدای متعال در کُمونِ ذات هر موجودی قرار داده، آن را بشناسیم، قدر بدانیم و آن را پرورش بدهیم؛ عدالت این است.» <ref>ذاکرین اهل بیت علیهم السلام 29/12/95</ref>

دستاوردهای رعایت شروط و لوازم

حفظ و تحکیم بنیان خانواده

ایشان ثمره و میوه لزوم رفتار صحیح و درست در محیط کاری را در تحکیم و حفظ بنیان خانواده میدانند و تاکید میکنند رعایت معاشرت صحیح و بدور از وسوسه و ریبه و حضور توام با حجاب و عفاف زن در محیط اشتغال موجب سلامت و صحت خانواده، وفاداری و مانع ایجاد سوء ظن و حسادت در محیط خانواده نسبت به زن و شوهر میشود.«دومین ﻣﺴﺄﻟﻪ، ﻣﺴﺄﻟﻪى ﻣﺤﺮم و ﻧﺎﻣﺤﺮم اﺳﺖ. ﻣﺴﺄﻟﻪى ﻣﺤﺮم و ﻧﺎﻣﺤﺮم در اﺳﻼم ﺟﺪّي اﺳﺖ.البته ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪه‌اي از اﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪى ﻣﺤﺮم و ﻧﺎﻣﺤﺮم ﺑﺎزﺑﺮﻣﻴﮕﺮدد ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻮاده؛ ﻳﻌﻨﻰ ﭼﺸﻢ ﭘﺎك و دل ﺑﻰوﺳﻮﺳﻪ و رﻳﺐ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻳﻚاز زوﺟﻴﻦ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ﻣﺤﻴﻂ ﺧﺎﻧﻮاده از ﻃﺮف او ﺗﻘﻮﻳﺖ و ﮔﺮم ﺷﻮد؛ﻣﺜﻞ ﻳﻚ ﻛﺎﻧﻮن ﮔﺮﻣﺎﺑﺨﺸﻰ، ﻣﺤﻴﻂ را ﮔﺮم ﻣﻴﻜﻨﺪ. اﮔﺮ آن ﻃﺮف ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻫﻢ ﻫﻤﻴﻦ ﭼﺸﻢ ﭘﺎك و دل ﺧﺎﻟﻰ از وﺳﻮﺳﻪ را داﺷﺖ، ﻃﺒﻌﺎً اﻳﻦ دوﺟﺎﻧﺒﻪ ﺧﻮاﻫﺪﺷﺪ و ﻣﺤﻴﻂ ﻣﻴﺸﻮد ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺎﻧﻮن ﺧﺎﻧﻮادﮔﻰِ ﮔﺮم و ﺑﺎﻣﺤﺒﺖ. اﮔﺮ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻧﻪ، ﭼﺸﻢ ﺧﺎﺋﻦ، دﺳﺖ ﺧﺎﺋﻦ، زﺑﺎن دو وﺟﻪ، دل ﺑﻰﻣﺤﺒﺖ و ﺑﻰاﻋﺘﻘﺎد ﺑﻪ ﻫﻤﺴﺮو ﻫﻤﺴﺮ وﺟﻮد داﺷﺖ، وﻟﻮ ﻇﺎﻫﺮﺳﺎزﻳﻬﺎﻳﻰ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﺪ، ﻣﺤﻴﻂ ﺧﺎﻧﻮاده ﺳﺮد ﻣﻴﺸﻮد.» <ref>ﺳﻮﻣﻴﻦ ﻧﺸﺴﺖ اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎى راﻫﺒﺮدى ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮع زن و ﺧﺎﻧﻮاده ١٤/١٠/٩٠</ref>

مانع سوءظن و حسادت در خانواده

رفتار و معاشرت زنان در سطح اجتماع به خصوص در محیط اشتغال باید بگونه ای باشد که موجب ایجاد حسادت یا سوء ظن نشود.ایجاد سوء ظن و حسادت در خانواده صدمات و خسارات جبران ناپذیری را به محیط خانواده روح و روان اعضای خانواده وارد میکند.ایشان تاکید میکنند که ایجاد سوء ظن -تفاوتی ندارد که منشاء درست یا غلط داشته باشد -همانند رها کردن گلوله از اسلحه است -و تفاوتی ندارد که فرد عامدا یا از روی جهل این کار را کرده باشد - تاثیر خود را در کشتن اعتماد، وفاداری، محبت میگذارد و موجب ایجاد بی اعتمادی، حسادت و تزلزل بنیان خانواده خواهد شد.طوری رفتار کنید که همسرتان را وادار به حسادت نکنید. دختران در رفتارشان، در محیط بیرون خانه - اگر اهل اشتغال یا اهل تحصیلند در محیط کار و تحصیل - یا در محیط¬های معاشرت¬های خانوادگی، طوری نباشد که شوهرشان دچار حسادت یا سوءظن شود.»<ref>مراسم عقد ازدواج 25 زوج28/6/81</ref> «در مقالات دوستان خواندم که همین بیرون رفتن¬ها و همین اشتغالات و اینها موجب می¬شود که گاهی سوءظن¬های بیجا به وجود بیاید. لیکن فرقی نمی¬کند؛ بالاخره اگر سوءظن پیدا شد، چه سوء ظن مستند درستی داشته باشد، چه نداشته باشد، اثر خودش را می¬بخشد؛ مثل گلوله¬ای است که از این لوله بیرون می¬آید؛ اگر توی سینه کسی خورد، می¬کشد؛ چه این شخص عامد باشد، چه اشتباهاً دستش رفته باشد روی ماشه. گلوله فرقی نمی¬گذارد. گلوله نخواهد گفت چون کسی که من را شلیک کرد، عامد نبود، پس من سینه این طرف مقابل را ندرم؛ نه، گلوله می¬درد. این سوء ظن کار خودش را می¬کند؛ چه منشأ درستی داشته باشد، چه ناشی از وسواس و مثلاً تصورات و توهمات بیجا باشد.»<ref>سومین نشست اندیشه های راهبردی با موضوع زن و خانواده 14/10/90</ref>

مشاغل توصیه‌ای

با توجه به تمام آنچه که در کلام رهبری در مساله اشتغال زنان گذشت ایشان برخی مشاغل که متناسب با ویژگی ها، احساسات و پاسخگوی نیازهای زنان است را به صورت توصیه ای برای بانوان مطرح میکنند.استخدام زنان در فعالیتهای دولتی را مجاز و حضور زنان در مجلس، سازمانهای دولتی، سطوح بالای مدیریتی را بلا مانع دانسته اما تاکید میکنند که تمام تلاش و همت مسئولان و مدیران و خود زنان نباید در مساله اشتغال باشد چرا که این نگاه، نگاه غیر منصفانه به زن است.«ﺧﺎﻧﻤﻬﺎ ﻣﺠﺎزﻧﺪ ﻛﻪ اﺳﺘﺨﺪام ﺑﺸﻮﻧﺪ، ﻣﺠﺎزﻧﺪ ﻛﺎر دوﻟﺘﻰ ﻛﻨﻨﺪ، ﻣﺠﺎزﻧﺪ ﺗﻮي ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺮوﻧﺪ، ﻣﺠﺎزﻧﺪ در ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي دوﻟﺘﻰ ﺗﺎ ﺳﻄﻮح ﺑﺎﻻي دوﻟﺘﻰ ﻫﻢ ﺑﺮوﻧﺪ، ﻫﻴﭻ اﺷﻜﺎﻟﻰ ﻧﺪارد. اما ﻣﻦ ﻳﻚ ﻧﻜﺘﻪاي را ﻣﻦ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺧﻮاﻫﺮي ﻛﻪ اﻳﻦ ﺳﺆال را ﻛﺮده ﺑﮕﻮﻳﻢ و آن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺎﻻ اﮔﺮ ﻓﺮض ﻛﺮدﻳﻢ ﺧﻮاﻫﺮﻫﺎ ﻧﺸﺪ اﺳﺘﺨﺪام دوﻟﺘﻰ ﺑﺸﻮﻧﺪ، آﻳﺎ اﻳﻦ دﻟﻴﻞ اﻳﻦ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ آن دوﻟﺘﻰ ﻛﻪ زﻧﻬﺎ را وارد ادارات ﻧﻤﻴﻜﻨﺪ؛ اﻳﻦ ﺑﺎ زﻧﻬﺎ ﺑﺪ اﺳﺖ؟ اﻳﻦ اﺳﺖ واﻗﻌﺎً ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ؟ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﺑﺎﻧﻮان در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﻤﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ آﻧﻬﺎ را ادارات دﺳﺘﺸﺎن را ﺑﻨﺪ ﻛﻨﻨﺪ ﻳﻚ ﺷﺎﻫﻰ ﺻﻨﺎر ﺣﻘﻮﻗﻰ ﻣﺜﻼً ﺑﻬﺸﺎن ﺑﺪﻫﻨﺪ؟ اﻳﻦ اﺳﺖ؟ ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻢ ﺧﻴﻠﻰ ﺑﻴﻨﺶ ﻏﻴﺮﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪاي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ زن ﺑﺎﺷﺪ.» <ref>ﭘﺮﺳﺶ و ﭘﺎﺳﺦ ﺑﺎ داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ٢٢/١٠/٦٧</ref>

حضور در مسئولیت‌های فرهنگی و آموزشی

ایشان حضور زنان در مسئولیتهای فرهنگی و آموزشی را یکی از مشاغل مناسب برای زنان میدانند. و تاکید میکنند که زنان به دلیل دارا بودن ویژگی های فطری، احساسات و اخلاق متناسب با این مسئولیتها میتوانند در تربیت شاگردان مومن بسیار موفق باشند.امروز دشمن با ابزرا فساد فرهنگی سعی در انحراف فرزندان این مرز و بوم دارد از آنجا که بعد از خانواده اولین نهاد جامعه پذیری و تربیت کودک مدارس و نهادهای آموزشی هستند لذا اهمیت قرار داشتن این نهادها در دست افراد دلسوز و متعهد و معتقد به اسلام بر کسی پوشیده نیست از این رو در طبقه بندی ارزشی مشاغل معلمین در درجه اول قرار دارند چرا که آنها تربیت کننده نسلهای آینده بعد از مادران هستند. در اهمیت و اعتبار آموزش رسمی میتوان گفت که فرزندان ما بخش مهمی از عمر خود را در فضای مدرسه سپری می‌کنند و تنها در مقطع دوازده ساله آموزش عمومی، بیش از ده‌هزار ساعت را در مدرسه می‌گذرانند.مدرسه در تغییر مناسبات خانوادگی، از جمله روابط والدین و فرزندان، سن ازدواج، ملاک‌های همسر گزینی، مناسبات زناشویی، و همچنین در شکل گیری هویت اجتماعی و مطالبات اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی، نقش پررنگ ایفا می‌کند.حال که نظام مدرسه‌ای، هم از نظر ادعا و هم از نظر واقعیت، تاثیر انکارناپذیر در هویت یابی، جامعه‌پذیری و مناسبات خانوادگی و اجتماعی دارد باید توجه داشت که معلمان و مربیان چه آموزشهایی را به کودکان القا میکنند. «از ﻣﺴﺆوﻟﻴﺘﻬﺎي ﻣﻬﻤﻰ ﻛﻪ زﻧﺎن ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ در آن ﻧﻘﺶ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ، دراﻣﻮر ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ و آﻣﻮزﺷﻰ اﺳﺖ؛ ﺷﻤﺎ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ وﻇﻴﻔﻪي ﺣﺴﺎﺳﺘﺎن ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺎﮔﺮدﻫﺎرا در ﻣﺪارس ﻣﺆﻣﻦ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻛﻨﻴﺪ، ﻧﻪ ﻣﺘﻈﺎﻫﺮ و داراي اﺣﺴﺎس اﺟﺒﺎر ﺑﻪ اﻳﻤﺎن. ﺑﺎ ﻇﺮاﻓﺖ و دﻗّﺖ و ﻟﻄﻒ در رﻳﺨﺘﻦ ﺷﺮﺑﺖ اﻳﻤﺎن ﺗﺎ اﻋﻤﺎق وﺟﻮد ﻧﻮﺑﺎوﮔﺎن ﺗﻼش ﻛﻨﻴﺪ.اﻣﺮوز ﺗﻨﻬﺎ اﺑﺰارﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ در دﺳﺖ اﺳﺘﻜﺒﺎر ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﺮ ﺿﺪّ ﻣﺎ وﺟﻮد دارد، دو اﺑﺰار اﺳﺖ؛ ﻳﻜﻰ اﺑﺰار ﻓﺸﺎر اﻗﺘﺼﺎدي در ﻛﻮﺗﺎهﻣﺪّت ودﻳﮕﺮي اﺑﺰار ﻓﺴﺎد ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ در دراز ﻣﺪّت ﻛﻪ ﺧﻄﺮﻧﺎﻛﺘﺮ اﺳﺖ.معلمین در ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪي ارزش ﻣﺸﺎﻏﻞ در درﺟﻪي اول ﻗﺮار دارﻧﺪ و اﻳﻦ ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺘﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ متعلمینتان ﺟﻬﺎد و اﻳﺜﺎر و آﻳﻨﺪهﻧﮕﺮي را ﺑﻴﺎﻣﻮزﻳﺪ ﺗﺎ آﻳﻨﺪه‌ي اﻧﻘﻼب ﺗﻀﻤﻴﻦ ﺷﻮد.» <ref>ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن زنان ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻛﺸﻮر٧/١١/٦٣</ref>

پرستاری

دومین اشتغال مناسب و متناسب برای زنان شغل پرستاری است.پرستاری طبیعی ترین، مناسب ترین و شاید یکی از مهمترین مشاغل برای بانوان است.ایشان تاکید میکنند که نوع نگاه انسان به مشاغل میتواند در تعیین اولویت آن شغل برای فرد مورد نظر تاثیرگذار باشد.اگر فرد علاوه بر کسب مادیات به دنبال کسب فضائل، اجر، پاداش الهی ، ارزش انسانی و صدقه جاریه است شغل پرستاری میتواند برای او در اولویت انتخاب قرار بگیرد.ایشان توصیه میکنند اگر بانوان تمایل به اشتغال دارنداولین شغل مطرح شده برای انها حرفه ی پرستاری است. «اولین اﺷﺘﻐﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺧﺎﻧﻤﻬﺎ ﻣﻄﺮح ﻣﻴﺸﻮد، ﭘﺮﺳﺘﺎري اﺳﺖ. ﻃﺒﻴﻌﻰﺗﺮﻳﻦ، ﻣﺘﻨﺎﺳﺐﺗﺮﻳﻦ، ﺷﺎﻳﺪ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻳﺎ ﻳﻜﻰ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ اﺷﺘﻐﺎﻟﻬﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺮوﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺗﺠﻬﻴﺰ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﻴﺮوﻫﺎ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر و آﻣﺎده ﻛﺮدن و ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪه‌ی ﻛﺮدن و ﺗﻘﺴﻴﻢﺑﻨﺪي ﻧﻴﺮوﻫﺎ ﻛﺮدن ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻣﺮاﻋﺎت ﺟﻬﺎت ﺷﺮﻋﻰ را ﻫﻢ انﺷﺎءاﷲ ﺑﻜﻨﻴﺪ.»<ref>زنان ﭘﺮﺳﺘﺎر واﺣﺪ ﺑﺴﻴﺞ ٣٠/١١/٦١</ref>

منبع