بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
زنان عاشورایی، زنانی هستند که در قیام عاشورا مجاهدت کردند.<ref>[https://jorr.ut.ac.ir/article_73827_bdf30ee106913136899a3f459c88cdc6.pdf مسجدسرایی و دیگران، «نگاهی نوبه حکم فقهی جهاد زن»، 1399ش، ص83-82.] </ref> مراد از مجاهدت زنانه در عاشورا این است که زن در کربلا نقش مرد را کامل میکند و جهاد او را به اتمام می‌‌رساند.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/2955898/%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D9%85%D8%B1%D8%AF-%D8%B1%D8%A7-%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D9%88-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D9%88-%D8%B1%D صدر، «زینب در اندیشه امام موسی صدر»، خبرگزاری مهر.]</ref> | زنان عاشورایی، زنانی هستند که در قیام عاشورا مجاهدت کردند.<ref>[https://jorr.ut.ac.ir/article_73827_bdf30ee106913136899a3f459c88cdc6.pdf مسجدسرایی و دیگران، «نگاهی نوبه حکم فقهی جهاد زن»، 1399ش، ص83-82.] </ref> مراد از مجاهدت زنانه در عاشورا این است که زن در کربلا نقش مرد را کامل میکند و جهاد او را به اتمام می‌‌رساند.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/2955898/%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D9%85%D8%B1%D8%AF-%D8%B1%D8%A7-%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D9%88-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D9%88-%D8%B1%D صدر، «زینب در اندیشه امام موسی صدر»، خبرگزاری مهر.]</ref> | ||
==جایگاه زنان در پیوستار قیام عاشورا== | ==جایگاه زنان در پیوستار قیام عاشورا== | ||
قيام عاشورا بر سه اصل بيعت، دعوت و احیای تفکر دینی، استوار بود <ref>محبی، قیام عاشورا و احیای تفکر دینی، 1442ق، ص229.</ref> و امام حسين، زنان و دختران خود و یارانش را در سفر به کوفه با خود همراه ساخت تا ایثار زنانه به گسترش اهداف قیام، یاری برساند. امام حسین از این منظر، شهادت و قیام را رقم زد و خواهرش زینب نقشی تعیین‌کننده در ماندگاری پیام عاشورا ایفا کرد.<ref>[https://fa.shafaqna.com/news/652496/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AD%D8%A7%D8%AF%D8%AB%D9%87-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7-%D8%A7%DA%AF%D8%B1-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%86%D8%A8%D9%88/ بروجردی، «نقش زنان در حادثه عاشورا»، وب‌سایت شفقنا.]</ref> | قيام عاشورا بر سه اصل بيعت، دعوت و احیای تفکر دینی، استوار بود <ref>محبی، قیام عاشورا و احیای تفکر دینی، 1442ق، ص229.</ref> و امام حسين، زنان و دختران خود و یارانش را در سفر به کوفه با خود همراه ساخت تا ایثار زنانه به گسترش اهداف قیام، یاری برساند. امام حسین از این منظر، شهادت و قیام را رقم زد و خواهرش زینب نقشی تعیین‌کننده در ماندگاری پیام عاشورا ایفا کرد.<ref>[https://fa.shafaqna.com/news/652496/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AD%D8%A7%D8%AF%D8%AB%D9%87-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7-%D8%A7%DA%AF%D8%B1-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%86%D8%A8%D9%88/ بروجردی، «نقش زنان در حادثه عاشورا»، وب‌سایت شفقنا.]</ref> در واقعۀ کربلا، نام ۴۰ زن ذکر شده است که با قافله‌سالاری زینب، نقش تاریخی خود را ایفا کردند.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3759862/%D8%AF%D8%B1-%D8%AD%D8%A7%D8%AF%D8%AB%D9%87-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7-%DB%B4%DB%B0-%D8%B2%D9%86-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D9%85%D8%AB%D8%A8%D8%AA-%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D9%86%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9% مهریزی، «در حادثه عاشورا ۴۰ زن نقش مثبت داشتند»، خبرگزاری بین‌المللی قرآن.]</ref> | ||
==نقش‌های زمینه‌ساز== | ==نقش‌های زمینه‌ساز== | ||
برخی از زنان هرچند در صحنه عاشورا نبودند، اما در تقویت قیام نقش داشتند؛ ماریه دختر سعد، در شرایط اختناق بصره، منزل خود را در اختیار شیعیان قرار داد تا محلی برای اجتماع آنها جهت مشورت، پیرامون چگونگی پیوستن به امام حسین باشد. طوعه زنی بود که در شرایط وحشت‌زای کوفه، به حمایت از مسلم پرداخت و او را در خانه خویش پناه داد. چنین اقدامی در آن شرایط سخت، عملی شجاعانه بود، آن‌هم برای زنی که فرزندش از کارگزاران ابن‌زیاد بود و می‌خواست مسلم را دستگیر کند. برخی زنان چون دلهم همسر زهیر بن قین، همسران خود را برای پیوستن به کاروان حسین تشویق می‌کردند.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3674/3707/19610/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%85-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7-(1)?SID=175480 «نقش زن در قیام عاشورا»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref> | برخی از زنان هرچند در صحنه عاشورا نبودند، اما در تقویت قیام نقش داشتند؛ ماریه دختر سعد، در شرایط اختناق بصره، منزل خود را در اختیار شیعیان قرار داد تا محلی برای اجتماع آنها جهت مشورت، پیرامون چگونگی پیوستن به امام حسین باشد. طوعه زنی بود که در شرایط وحشت‌زای کوفه، به حمایت از مسلم پرداخت و او را در خانه خویش پناه داد. چنین اقدامی در آن شرایط سخت، عملی شجاعانه بود، آن‌هم برای زنی که فرزندش از کارگزاران ابن‌زیاد بود و می‌خواست مسلم را دستگیر کند. برخی زنان چون دلهم همسر زهیر بن قین، همسران خود را برای پیوستن به کاروان حسین تشویق می‌کردند.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3674/3707/19610/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%85-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7-(1)?SID=175480 «نقش زن در قیام عاشورا»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref> | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
زنان حاضر در قیام عاشورا با کنترل عواطف خویش، شهادت برادران، شوهران و فرزندان خود را تحمل می‌کردند و نه‌تنها لب به شکایت باز نمی‌کردند بلکه در نهایت ادب و اخلاص، برای گرفتن پیکر شهدای خود از خیمه‌ها نیز بیرون نمی‌آمدند تا مبادا امام‌شان شرمنده شود. وقتی امام حسین پیکرهای فرزندش علی‌اصغر و خواهرزاده‌هایش را به خیمه‌گاه آورد، مادر علی‌اصغر و نیز زینب کبری، عواطف گداختۀ خود را صبورانه مهار کرده و به استقبال فرزندان شهیدشان نیامدند. فراتر از اینها، زنان با آگاهی از نتیجه ظاهری جنگ، مردان خود را به مبارزه علیه دشمن ترغیب می‌کردند. تاریخ عاشورا نمونه‌های متعددی از آنها را به ما معرفی میکند، از جمله، ام‌وهب همسر عبدالله بن عمیر با تشویق همسرش به نبرد، به یاری او به میدان رفت و توسط دشمن به شهادت رسید. او تنها زن شهید در میدان کربلا بود. بحریه مادر عمرو بن جناده، پس از شهادت همسرش، پسرش را به حمایت از امام و رفتن به میدان امر کرد. پس از شهادت پسرش، دشمن سر بریدۀ او را به سوی مادرش پرتاب کرد، اما بحریه با افتخار، سر فرزندش را دوباره به سوی سپاه دشمن انداخت که ما آنچه را در راه خدا دادیم پس نمی‌گیریم.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3674/3707/19610/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%85-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7-(1)?SID=175480 «نقش زن در قیام عاشورا»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref> | زنان حاضر در قیام عاشورا با کنترل عواطف خویش، شهادت برادران، شوهران و فرزندان خود را تحمل می‌کردند و نه‌تنها لب به شکایت باز نمی‌کردند بلکه در نهایت ادب و اخلاص، برای گرفتن پیکر شهدای خود از خیمه‌ها نیز بیرون نمی‌آمدند تا مبادا امام‌شان شرمنده شود. وقتی امام حسین پیکرهای فرزندش علی‌اصغر و خواهرزاده‌هایش را به خیمه‌گاه آورد، مادر علی‌اصغر و نیز زینب کبری، عواطف گداختۀ خود را صبورانه مهار کرده و به استقبال فرزندان شهیدشان نیامدند. فراتر از اینها، زنان با آگاهی از نتیجه ظاهری جنگ، مردان خود را به مبارزه علیه دشمن ترغیب می‌کردند. تاریخ عاشورا نمونه‌های متعددی از آنها را به ما معرفی میکند، از جمله، ام‌وهب همسر عبدالله بن عمیر با تشویق همسرش به نبرد، به یاری او به میدان رفت و توسط دشمن به شهادت رسید. او تنها زن شهید در میدان کربلا بود. بحریه مادر عمرو بن جناده، پس از شهادت همسرش، پسرش را به حمایت از امام و رفتن به میدان امر کرد. پس از شهادت پسرش، دشمن سر بریدۀ او را به سوی مادرش پرتاب کرد، اما بحریه با افتخار، سر فرزندش را دوباره به سوی سپاه دشمن انداخت که ما آنچه را در راه خدا دادیم پس نمی‌گیریم.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3674/3707/19610/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%85-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7-(1)?SID=175480 «نقش زن در قیام عاشورا»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref> | ||
==مدیریت بحران پس از قیام== | ==مدیریت بحران پس از قیام== | ||
وظیفه زنان در روز عاشور، سنگین بود. آنها فراتر از تحمل شهادت همسر و فرزندان خود، باید کودکان تشنه و مضطرب را نیز آرام می‌کردند. وقتی خیمه‌ها آتش گرفت و کودکان هراسان به بیابان گریختند، این زنان بودند که آنها را مدیریت و آرام کردند. <ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3674/3707/19610/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%85-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7-(1)?SID=175480 «نقش زن در قیام عاشورا»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref> در این میان نقش زینب سنگین‌تر از همه بود. او باید از پیام عاشورا و قافله اسرا مراقبت کرده و از جان امام سجاد محافظت می‌کرد. در روز عاشورا شمر می‌خواست امام سجاد را به شهادت برساند اما زینب در برابر تیغ شمر ایستاد و مانع شهادت او شد. هم‌چنین در کوفه وقتی برنامه شهادت امام سجاد با جدیت بیشتر تعقیب شد باز زینب خود را سپر برادرزاده‌اش ساخت و به دشمن فهماند که برای از بین بردن علی بن الحسین باید اول زینب را از میان بردارند که چنین امری برای دشمن اجرایی نبود.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/1539181/%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2-%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%AA-%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%A8-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D8%A7-%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85 اسعدی، «نگاهی به اهداف و شیوه مبارزاتی حضرت زینب در پسا عاشورا»، وب‌سایت راسخون.]</ref> | وظیفه زنان در روز عاشور، سنگین بود. آنها فراتر از تحمل شهادت همسر و فرزندان خود، باید کودکان تشنه و مضطرب را نیز آرام می‌کردند. وقتی خیمه‌ها آتش گرفت و کودکان هراسان به بیابان گریختند، این زنان بودند که آنها را مدیریت و آرام کردند.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3674/3707/19610/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%85-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7-(1)?SID=175480 «نقش زن در قیام عاشورا»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref> در این میان نقش زینب سنگین‌تر از همه بود. او باید از پیام عاشورا و قافله اسرا مراقبت کرده و از جان امام سجاد محافظت می‌کرد. در روز عاشورا شمر می‌خواست امام سجاد را به شهادت برساند اما زینب در برابر تیغ شمر ایستاد و مانع شهادت او شد. هم‌چنین در کوفه وقتی برنامه شهادت امام سجاد با جدیت بیشتر تعقیب شد باز زینب خود را سپر برادرزاده‌اش ساخت و به دشمن فهماند که برای از بین بردن علی بن الحسین باید اول زینب را از میان بردارند که چنین امری برای دشمن اجرایی نبود.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/1539181/%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2-%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%AA-%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%A8-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D8%A7-%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85 اسعدی، «نگاهی به اهداف و شیوه مبارزاتی حضرت زینب در پسا عاشورا»، وب‌سایت راسخون.]</ref> | ||
==تاکید بر حیاء و عفت== | ==تاکید بر حیاء و عفت== | ||
در روز عاشورا وقتی لشکر ابن‌سعد به سوی خیمه‌ها هجوم بردند. بانوان حرم برای حفظ حرمت خود تمام زیورآلات‌شان را در محلی جمع کرده و زینب با نشان دادن آنها به غارتگران، اجازه نمی‌دهد دست نامحرم به زنان حرم برسد. در این میان تنها گوشواره‌ای در گوش فاطمه دختر حسین بن علی بود که دشمن با کشیدن آن، گوش را برید و گوشواره را برد. وقتی فاطمه به هوش آمد نخستین چیزی را که خواست پوششی برای سرش بود. به گزارش مورخین خواستۀ جدی بانوان در روز عاشورا از ابن‌سعد، برگرداندن لباس‌های غارت شده‌شان بود. وقتی اسیران را وارد کوفه کردند، زینب از مردم می‌خواهد؛ به جای | در روز عاشورا وقتی لشکر ابن‌سعد به سوی خیمه‌ها هجوم بردند. بانوان حرم برای حفظ حرمت خود تمام زیورآلات‌شان را در محلی جمع کرده و زینب با نشان دادن آنها به غارتگران، اجازه نمی‌دهد دست نامحرم به زنان حرم برسد. در این میان تنها گوشواره‌ای در گوش فاطمه دختر حسین بن علی بود که دشمن با کشیدن آن، گوش را برید و گوشواره را برد. وقتی فاطمه به هوش آمد نخستین چیزی را که خواست پوششی برای سرش بود. به گزارش مورخین خواستۀ جدی بانوان در روز عاشورا از ابن‌سعد، برگرداندن لباس‌های غارت شده‌شان بود. وقتی اسیران را وارد کوفه کردند، زینب از مردم می‌خواهد؛ به جای غذا اسباب حجاب به آنها بدهند. ام‌کلثوم دختر علی از مأمور اسرا می‌خواهد که آنها را از دروازه‌ای وارد شهر شام کند که تماشاچی کمتری داشته باشد. زینب با لحنی تند، یزید را سرزنش میکند که کنیزکان خود را در حرمسرا مستور ساخته و دختران رسول خدا را به‌عنوان اسیر از شهری به شهری می‌برد، حجاب آنها را هتک کرده و چهره‌های‌شان را در معرض دید همگان قرار می‌دهد! سکینه دختر امام حسین به رغم تمام ستم‌هایی که کشیده بود بیشتر از این جهت می‌گریست که پوششی برای صورتش نداشت. این امور حاکی از اهمیت بنیادین حجاب در نزد بانوان عاشورایی است.<ref>ستاری و طباطبایی، «کنش‌های رفتاری حجاب در واقعة عاشورا و نتایج تزبیتی حاصل از آن»، 1395ش، ص123-121.</ref> | ||
==نقش تبیین‌گری== | ==نقش تبیین‌گری== | ||
وقتی اسرا وارد کوفه می‌شوند مردم به تماشا می‌آیند؛ زينب از بدعهدی و فساد پیشگی مردم کوفه می‌گوید، جنایات‌شان را در کربلا چنان تصویر میکند که مردم شروع به گریستن می‌کنند. پيرمردي اشک ریخته و تصدیق میکند که خاندان رسول خدا از بهترین خاندان و زنان‌شان از بهترین زنان هستند.<ref>برسي، احتجاج، 1381ش، ج2، ص108-110. </ref> | وقتی اسرا وارد کوفه می‌شوند مردم به تماشا می‌آیند؛ زينب از بدعهدی و فساد پیشگی مردم کوفه می‌گوید، جنایات‌شان را در کربلا چنان تصویر میکند که مردم شروع به گریستن می‌کنند. پيرمردي اشک ریخته و تصدیق میکند که خاندان رسول خدا از بهترین خاندان و زنان‌شان از بهترین زنان هستند.<ref>برسي، احتجاج، 1381ش، ج2، ص108-110. </ref> اهل‌بيت را وارد مجلس ابن‌زياد می‌کنند. عبيدالله با چوب بر لبان حسين بن علي زده<ref>طبرى، تاريخ الأمم و الملوك، 1375ش، ج7، ص3066.</ref> و چنین می‌پندارد که خدا او را پیروز کرد؛ زينب، با اشاره به آیه تطهیر و این‌که در کربلا چیزی جز زیبایی ندیده است،<ref>مجلسي، بحارالأنوار، بي‌تا، ج45، ص116.</ref> فضاي مجلس را منقلب و ابن‌زياد را خشمگين ساخت.<ref> ابن‌اثير، الكامل في التاريخ، 1371ش، ج11، ص194.</ref> ابن‌زياد براي جلوگيري از گسترش نفرت عمومي درصدد انکار دستور قتل حسین بن علی برآمده و می‌خواست عمر سعد را عامل اصلی فاجعه کربلا معرفی کند که وی نیز با استناد به دستور وی خود او را عامل اصلی معرفی کرد.<ref> ابن‌اثير، الكامل في التاريخ، 1371ش، ج11، ص211–210.</ref> | ||
اهل‌بيت را در شام وارد مجلس يزيد کردند. يزيد از انتقام جنگ بدر سخن گفت و نبوت را قصه بنی‌هاشم دانست.<ref> ابن‌اعثم، الفتوح، 1372ش، ص915. </ref> | |||
حضور اهل‌بيت عاشورایی در شام با خطابه‌های زینب کبری و امام سجاد، موجب گره‌گشایی از ذهنيت اهالي شام، شکسته شدن هيبت بني‌اميه و گسترش تنفر از يزيد در ميان امّت اسلامي شد. اهالي شام که عمري به علي و آل‌علي اهانت کرده بودند، يزيد را لعن مي‌کردند. <ref>محبی، قیام عاشورا و احیای تفکر دینی، 1442ق، ص285-284.</ref> يزيد براي کاستن از فشار افکار عمومي، ابن‌زياد را مقصر می‌داند <ref> ابن‌اثير، الكامل في التاريخ، 1371ش، ج11، ص202.</ref> و به زنش دستور مي‌دهد که برای پسر پیامبر فغان کرده و سياه‌پوش شود. <ref>طبرى، تاريخ الأمم و الملوك، 1375ش، ج7، ص3079.</ref> کاروان پيروز کربلا به سوي مدينه برگشت و عاشوراي حسين بن علی تبديل به زنده‌ترين مکتب حيات‌بخش در افق فکري انسان‌ها شد و در متن تاريخ و زندگي امت اسلامی جاري و جاودانه شد. <ref>محبی، قیام عاشورا و احیای تفکر دینی، 1442ق، ص287-286.</ref> این حادثه نشان داد که زن در حاشیة تاریخ نیست و در متن حوادث مهم تاریخی قرار دارد. <ref>[https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=46308 خامنه‌ای، «عظمت زنانه، عزت مجاهدانه»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.] </ref> | اهل‌بيت را در شام وارد مجلس يزيد کردند. يزيد از انتقام جنگ بدر سخن گفت و نبوت را قصه بنی‌هاشم دانست.<ref> ابن‌اعثم، الفتوح، 1372ش، ص915. </ref> زينب با استناد به آیات قرآن از حقانیت دین جدش سخن گفت، پرده از جنایات خاندان یزید برداشت و سوگند یاد کرد که او هرگز نمی‌تواند نور و نام رسول خدا را محو کند.<ref>مجلسي، بحار الأنوار، بی‌تا، ج45، ص135–133.</ref> | ||
حضور اهل‌بيت عاشورایی در شام با خطابه‌های زینب کبری و امام سجاد، موجب گره‌گشایی از ذهنيت اهالي شام، شکسته شدن هيبت بني‌اميه و گسترش تنفر از يزيد در ميان امّت اسلامي شد. اهالي شام که عمري به علي و آل‌علي اهانت کرده بودند، يزيد را لعن مي‌کردند.<ref>محبی، قیام عاشورا و احیای تفکر دینی، 1442ق، ص285-284.</ref> يزيد براي کاستن از فشار افکار عمومي، ابن‌زياد را مقصر می‌داند<ref> ابن‌اثير، الكامل في التاريخ، 1371ش، ج11، ص202.</ref> و به زنش دستور مي‌دهد که برای پسر پیامبر فغان کرده و سياه‌پوش شود.<ref>طبرى، تاريخ الأمم و الملوك، 1375ش، ج7، ص3079.</ref> کاروان پيروز کربلا به سوي مدينه برگشت و عاشوراي حسين بن علی تبديل به زنده‌ترين مکتب حيات‌بخش در افق فکري انسان‌ها شد و در متن تاريخ و زندگي امت اسلامی جاري و جاودانه شد.<ref>محبی، قیام عاشورا و احیای تفکر دینی، 1442ق، ص287-286.</ref> این حادثه نشان داد که زن در حاشیة تاریخ نیست و در متن حوادث مهم تاریخی قرار دارد.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=46308 خامنه‌ای، «عظمت زنانه، عزت مجاهدانه»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.] </ref> | |||
==نقش‌های ترویجی== | ==نقش‌های ترویجی== | ||
از آثار رسالت زینب کبری در قیام عاشورا، برقراری سنّت عزاداری سیدالشهداء است. نخستین روضه‌خوان حسین بن علی، زینب بود. او برای این سنّت، هیچ محدودیت مکانی و زمانی تعریف نکرد، از صحنه جنگ گرفته تا کوفه و شام، همه را محفل اشک بر مصائب امام حسین قرار داد تا هم از حیث محتوایی، اهداف قیام را محقق سازد و هم این موضوع را به یک فرهنگ عمومی تبدیل کند. <ref>«[https://rasekhoon.net/article/show/1539181/%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2-%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%AA-%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%A8-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D8%A7-%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85 نگاهی به اهداف و شیوه مبارزاتی حضرت زینب در پسا عاشورا»، وب‌سایت راسخون.]</ref> اقدام دیگر زینب در همین راستا بازگشت به کربلا بود تا زیارت اربعین در تاریخ، ماندگار شود.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=46308 خامنه‌ای، «عظمت زنانه، عزت مجاهدانه»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.]</ref> | از آثار رسالت زینب کبری در قیام عاشورا، برقراری سنّت عزاداری سیدالشهداء است. نخستین روضه‌خوان حسین بن علی، زینب بود. او برای این سنّت، هیچ محدودیت مکانی و زمانی تعریف نکرد، از صحنه جنگ گرفته تا کوفه و شام، همه را محفل اشک بر مصائب امام حسین قرار داد تا هم از حیث محتوایی، اهداف قیام را محقق سازد و هم این موضوع را به یک فرهنگ عمومی تبدیل کند.<ref>«[https://rasekhoon.net/article/show/1539181/%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2-%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%AA-%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%A8-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D8%A7-%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85 نگاهی به اهداف و شیوه مبارزاتی حضرت زینب در پسا عاشورا»، وب‌سایت راسخون.]</ref> اقدام دیگر زینب در همین راستا بازگشت به کربلا بود تا زیارت اربعین در تاریخ، ماندگار شود.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=46308 خامنه‌ای، «عظمت زنانه، عزت مجاهدانه»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.]</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||