فمینیسم اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۱: خط ۳۱:
از سخنان و نوشته‌های صاحب‌نظرانی که در تبیین و ترویج دیدگاه [[فمینیسم اسلامی]] سخن گفته‌اند، چنین بدست می‌آید که می‌توان به مفاهیم ثابتی که دین برای برقراری آن آمده است، دست یافت. این مفاهیم عبارتند از: اومانیسم، عدالت، تساوی، آزادی، خانواده، جنسیت، برابری حقوقی [[زن]] و [[مرد]] و مشارکت اجتماعی. نگارنده در هریک توضیحاتی را ارائه کرده است که تنها به ذکر ۲ مورد بسنده می‌کنیم.
از سخنان و نوشته‌های صاحب‌نظرانی که در تبیین و ترویج دیدگاه [[فمینیسم اسلامی]] سخن گفته‌اند، چنین بدست می‌آید که می‌توان به مفاهیم ثابتی که دین برای برقراری آن آمده است، دست یافت. این مفاهیم عبارتند از: اومانیسم، عدالت، تساوی، آزادی، خانواده، جنسیت، برابری حقوقی [[زن]] و [[مرد]] و مشارکت اجتماعی. نگارنده در هریک توضیحاتی را ارائه کرده است که تنها به ذکر ۲ مورد بسنده می‌کنیم.


الف) عدالت: عدالت مورد نظر [[فمینیسم اسلامی|فمینیست‌های اسلامی]]، عدالت عرفی است، نه عقلی. عدالت عرفی تعبیری از عدالت است که جامعه علمی هر زمان بر آن صحه بگذارد، اگر چه در زمان‌های دیگر مورد تایید نبوده باشد، بنابراین عدالت عرفی مفهومی تغییر پذیر است. بدین ترتیب معلوم می‌شود که عدالت از نگاه روشنفکران و [[فمینیسم اسلامی|فمینیست‌های اسلامی]] گرچه از اهداف مورد نظر دین است، اما در ذات خود پذیرای تغییر است، در واقع با این تعبیر از عدالت می‌توان بسیاری از احکام [[زنان]] را که در ذهنیت کنونی جامعه ما عادلانه تصور می‌شود، لغو شده تلقی کرد.  
* الف) '''عدالت:''' عدالت مورد نظر [[فمینیسم اسلامی|فمینیست‌های اسلامی]]، عدالت عرفی است، نه عقلی. عدالت عرفی تعبیری از عدالت است که جامعه علمی هر زمان بر آن صحه بگذارد، اگر چه در زمان‌های دیگر مورد تایید نبوده باشد، بنابراین عدالت عرفی مفهومی تغییر پذیر است. بدین ترتیب معلوم می‌شود که عدالت از نگاه روشنفکران و [[فمینیسم اسلامی|فمینیست‌های اسلامی]] گرچه از اهداف مورد نظر دین است، اما در ذات خود پذیرای تغییر است، در واقع با این تعبیر از عدالت می‌توان بسیاری از احکام [[زنان]] را که در ذهنیت کنونی جامعه ما عادلانه تصور می‌شود، لغو شده تلقی کرد.  
 
*
ب) برابری حقوقی [[زن]] و [[مرد]]: دغدغه اصلی [[فمینیسم اسلامی|فمینیست‌های اسلامی]] در حوزه مسائل حقوقی است. چنان‌که دست‌یابی به نظام حقوقی در مواردی چون قضاوت، شهادت، ارث، دیه، [[ازدواج]] و... آرمان‌هایی هستند که برای تحقق آنها تلاش‌های چشم‌گیری کرده‌اند.
* ب) '''برابری حقوقی [[زن]] و [[مرد]]:''' دغدغه اصلی [[فمینیسم اسلامی|فمینیست‌های اسلامی]] در حوزه مسائل حقوقی است. چنان‌که دست‌یابی به نظام حقوقی در مواردی چون قضاوت، شهادت، ارث، دیه، [[ازدواج]] و... آرمان‌هایی هستند که برای تحقق آنها تلاش‌های چشم‌گیری کرده‌اند.


کنوانسیون محو کلیه اشکال علیه [[زنان]] از آنجا که بر مفهوم تشابه بنیان شده است، مورد حمایت جدی آنان است. [[فمینیسم اسلامی|فمینیست‌های اسلامی]] بر روش های حقوقی برای استیفای [[حقوق زنان]] تاکید می‌کنند و اصلاحات مورد نظر آنان، بویژه در محور روابط [[خانوادگی]]، بیشتر رنگ و بوی حقوقی دارد.
کنوانسیون محو کلیه اشکال علیه [[زنان]] از آنجا که بر مفهوم تشابه بنیان شده است، مورد حمایت جدی آنان است. [[فمینیسم اسلامی|فمینیست‌های اسلامی]] بر روش های حقوقی برای استیفای [[حقوق زنان]] تاکید می‌کنند و اصلاحات مورد نظر آنان، بویژه در محور روابط [[خانوادگی]]، بیشتر رنگ و بوی حقوقی دارد.
خط ۴۲: خط ۴۲:


===شاخصه‌های تفکر [[فمینیسم اسلامی]]===
===شاخصه‌های تفکر [[فمینیسم اسلامی]]===
[[فمینیسم اسلامی|فمینیست‌های اسلامی]] برای تطبیق متون دینی با اعتقادات و اندیشه‌های پیش ساخته خود و ملهم از جریان [[فمینیست غرب‌گرا|فمینیست غرب‌گرا،]] به تاویل آیات فراوانی می‌پردازد. درحالی‌که روش اجتهادی تفسیر آیات قرآنی و روایات تنها در چارچوب اصول پذیرفته شده عقیدتی و شرعی معتبر است. همچنین دخالت دین در شئونات زندگی اجتماعی از مواردی نیست که خردمندان دین آشنا در آن تردیدی داشته باشند، با این حال شاخصه‌های اصلی این تفکر در ۳ محور بیان شده است: ۱_ جداانگاری دین‌داری و دین‌مداری ۲_ انکار احکام ثابت ۳_ نگاه منفی به نقش [[زنان]] در [[خانواده]]
[[فمینیسم اسلامی|فمینیست‌های اسلامی]] برای تطبیق متون دینی با اعتقادات و اندیشه‌های پیش ساخته خود و ملهم از جریان [[فمینیست غرب‌گرا|فمینیست غرب‌گرا،]] به تاویل آیات فراوانی می‌پردازد. درحالی‌که روش اجتهادی تفسیر آیات قرآنی و روایات تنها در چارچوب اصول پذیرفته شده عقیدتی و شرعی معتبر است. همچنین دخالت دین در شئونات زندگی اجتماعی از مواردی نیست که خردمندان دین آشنا در آن تردیدی داشته باشند، با این حال شاخصه‌های اصلی این تفکر در ۳ محور بیان شده است: ۱_ جداانگاری دین‌داری و دین‌مداری ۲_ انکار احکام ثابت ۳_ نگاه منفی به نقش [[زنان]] در [[خانواده]]


خط ۴۸: خط ۴۷:


==نتیجه==
==نتیجه==
ضروری است به مبانی فکری [[فمینیسم اسلامی]] با تمامی جوانب و شرایط، با دیدی عمیق و قابل تامل نگریسته شود. گرایش عمومی [[فمینیسم اسلامی]]، بویژه در ایران، حاکی از آن است که بیشتر آنان از شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران و گروه‌های متعدد [[زنان]]، شناخت درستی ندارند. درست است که [[فمینیست]] به عنوان یک پدیده، در جوامع اسلامی، کم و بیش ظهور کرده و توانسته است تا حدودی دیدگاه جامعه را نسبت به مسائل [[زنان]] به خود معطوف سازد، اما باید توجه کرد که دامنه این فعالیت‌ها تا آنجا نتیجه بخش خواهد بود که به بافت مذهبی و اعتقادی جامعه آسیب نرساند.  
ضروری است به مبانی فکری [[فمینیسم اسلامی]] با تمامی جوانب و شرایط، با دیدی عمیق و قابل تامل نگریسته شود. گرایش عمومی [[فمینیسم اسلامی]]، بویژه در ایران، حاکی از آن است که بیشتر آنان از شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران و گروه‌های متعدد [[زنان]]، شناخت درستی ندارند. درست است که [[فمینیست]] به عنوان یک پدیده، در جوامع اسلامی، کم و بیش ظهور کرده و توانسته است تا حدودی دیدگاه جامعه را نسبت به مسائل [[زنان]] به خود معطوف سازد، اما باید توجه کرد که دامنه این فعالیت‌ها تا آنجا نتیجه بخش خواهد بود که به بافت مذهبی و اعتقادی جامعه آسیب نرساند.  


از آنجا که [[فمینیسم اسلامی]] از لحاظ بینش و پشتوانه علمی، وابسته به غرب است و بوسیله روشنفکران غربی طرح ریزی شده است، بعید به نظر می‌رسد که بتواند در جوامع اسلامی نتیجه بگیرد. [[فمینیسم]] و اسلام؛ دو قطب مخالف‌ا‌ند و از تلفیق آنها هرگز [[فمینیسم اسلامی]] بوجود نمی‌آید. ناسازگاری احکام اسلامی با بیشتر مطالبات [[فمینیسم|فمینیسمی]]، از روشن‌ترین مسائلی است که نظر هر آشنا به شریعت اسلامی را به خود جلب می‌‎کند. به همین دلیل است که بیشتر اسلام‌گراها و و بسیاری از [[فمینیست|فمینیست‌ها]] ایده [[فمینیسم اسلامی|فمینیست اسلامی]] را نمی‌پذیرند و آن دو را مفهوم متضاد می‌دانند. در نهایت اینکه تقابل اسلام و [[فمینیسم]] و [[فمینیسم اسلامی]] می‌تواند دو حوزه متفاوت تحقیقی باشد و نمی‌توان آن دو را بایکدیگر آمیخت، هر چند می‌توان اشتراکاتی در این دو حوزه یافت.
از آنجا که [[فمینیسم اسلامی]] از لحاظ بینش و پشتوانه علمی، وابسته به غرب است و بوسیله روشنفکران غربی طرح ریزی شده است، بعید به نظر می‌رسد که بتواند در جوامع اسلامی نتیجه بگیرد. [[فمینیسم]] و اسلام؛ دو قطب مخالف‌ا‌ند و از تلفیق آنها هرگز [[فمینیسم اسلامی]] بوجود نمی‌آید. ناسازگاری احکام اسلامی با بیشتر مطالبات [[فمینیسم|فمینیسمی]]، از روشن‌ترین مسائلی است که نظر هر آشنا به شریعت اسلامی را به خود جلب می‌‎کند. به همین دلیل است که بیشتر اسلام‌گراها و و بسیاری از [[فمینیست|فمینیست‌ها]] ایده [[فمینیسم اسلامی|فمینیست اسلامی]] را نمی‌پذیرند و آن دو را مفهوم متضاد می‌دانند. در نهایت اینکه تقابل اسلام و [[فمینیسم]] و [[فمینیسم اسلامی]] می‌تواند دو حوزه متفاوت تحقیقی باشد و نمی‌توان آن دو را بایکدیگر آمیخت، هر چند می‌توان اشتراکاتی در این دو حوزه یافت.


==منبع==
==منبع==
۷٬۷۵۹

ویرایش