{{#invoke:Infobox|infobox}} هایدی هارتمن<ref>Heidi Hartmann</ref>( زادهٔ ۱۴ اوت ۱۹۴۵) اقتصاددان آمریکایی یکی از نظریه‌پردازان مهم سوسیال فمینیسم است که در مقاله بسیار مشهور خود «ازدواج ناموفق مارکسیسم و فمینیسم» نظریه خود را بیان کرده است. این مقاله با این جمله آغاز می‌شود «ازدواج مارکسیسم و فمینیسم مثل ازدواج زن و مرد در قانون انگلیس بود. مارکسیسم و فمینیسم یکی هستند و آن یکی هم مارکسیسم است.»
زندگی‌نامه
در 14 آگوست 1945، هارتمن در خانواده هنری هارتمن و هدویگ (برچر) هارتمن در الیزابت، نیوجرسی به دنیا آمد. او در کالج سوارثمور تحصیل کرد و در آنجا مدرک ارشد خود را دریافت کرد. هارتمن سپس به دانشگاه ییل رفت و در آنجا مدرک دکتری خود را در رشته اقتصاد در سال 1974 دریافت کرد. <ref>Heidi_Hartmann</ref>
او در سال 1967 با فرانک بلر کوکران ازدواج کرد و جسیکا لی کوکران را به دنیا آورد و یک سال بعد طلاق گرفت. در سال 1979 با جان واریک ولز ازدواج کرد و صاحب دو دختر به نام‌های کاترین لینا هارتمن ولز و لورا کامرون هارتمن ولز شد.
دیدگاه
هارتمن اقتصاد دادن و منتقد آمریکایی که در کتاب‌هایش سرمایه‌داری، مردسالاری و تفکیک شغلی بر اساس جنس و وصلت نامیمون مارکسیسم و فمنیسم، به بررسی تاثیرات سرمایه‌داری در وضعیت زنان پرداخته است. مقاله «ازدواج ناموفق مارکسیسم و فمینیسم» یکی از مهم‌ترین مقالات ادبیات فمینیستی است که در آن نقدهای مهمی به «کور‌جنسی» مارکسیسم وارد می‌شود. از دید هارتمن دو جریان سرمایه‌داری و مردسالاری در فرودستی زنان دخالت دارند و جهت رسیدن به جامعه‌ای برابر مبارزه در دو جبهه ضرورت دارد. تنها با از میان رفتن سرمایه‌داری برابری بوجود نمی‌آید.
او در مقاله خود در ابتدا به آثار کلاسیک مارکسیسم (انگلس و مارکس) اشاره می‌کند و سپس به بررسی آرا فمینیست مارکسیست می‌پردازد. در بخش بعدی نگاه او به آثار روانکاوانه میچل و رادیکال فایراستون است. از ديد هارتمن روابط مردسالارانه، سلطه مردان و فرودستي زنان و نظام سرمايه‌داري از بين نرفته بلكه در شكلي خاص به بقاء خود ادامه مي‌دهد. «افراد جامعه را نبايد به عنوان دو طبقه متخاصم با يكديگر كه جملگي از طريق سرمايه‌داري استثمار مي‌شوند در نظر گرفت بلكه در نظام سرمايه‌داری مردسالارانه مردان بر روي زنان دارای سلطه و قدرت هستند زيرا بر نيروي كاری زنان در خانه و در بازار كار نظارت دارند.»
مهم‌ترين وسيله‌ای كه مردان از طريق آن سلطه خود را در بازار كار تضمين می‌كنند تقسيم كار جنسی است. براساس تقسيم كار جنسی و پيدايش ايدئولوژی خانواده كه به شكل مرد نان‌آور/ زن خانه‌دار از قرن نوزدهم به بعد ايجاد شد و حمايت‌هایی كه از كارگران مرد به عنوان نان‌آور خانواده صورت گرفت، به مردان درآمدی متناسب با زندگی خانوادگی پرداخت شد، يعني مردان چون مسئول خانواده هستند بايد درآمدی كسب كنند كه قادر به حمايت از خانواده باشند. «درآمد خانواده» كه به مردان پرداخت می‌شد باعث كسب دستمزد‌های بيشتر مردان در محيط كار شد و از طرف ديگر تضميني برای كار خانگی بدون دستمزد زنان در خانه شد. زنان به علت دستمزد ناچيزی كه در بازار كار به آنان تعلق می‌گيرد، برای رسيدن به سطح بالائي از زندگی مجبور به ازدواج می‌شوند. پس دستمزد ناچيز زنان آنان را مجبور به ازدواج می‌كند.
فعالیت اتحاديه‌های كارگری كه درافزايش دستمزد مردان دخيل بودند از ديد هارتمن نبايد فقط به عنوان مبارزه طبقاتي در نظر گرفته شود كه مبارزه‌ای ميان طبقه كارگر و سرمايه‌دار است بلكه دارای خصلت مبارزه جنسيتي نيز می‌باشد مردان در اتحاديه‌های كارگری از طريق ضرری كه به زنان وارد كردند برای خود سود كسب كردند.
نظريه جدایی بازار كار و نظريه زنان به عنوان ارتش ذخيره هر دو متوجه استثمار زنان بر اساس تقسيم جنسيتی مشاغل هستند. در اوايل شكل‌گيری شيوه توليد سرمايه‌داری مردسالارانه مردانی كه سازمان يافته بودند زنان را از مشاغل تخصصي و سودآور خارج كرده و به خود اختصاص دادند. نظريه نظام دوگانه مطرح می‌كند كه سرمايه‌داری مردسالارانه هردو با يكديگر ساختار تقسيم جنسيتی مشاغل را در جوامع مدرن شكل بخشيدند . <ref>دیدگاه هارتمن</ref>
نقد
از‌آنجا‌كه فمينيسم سوسيال، تركيبی از دو گرايش فمينيسم راديكال و فمينيسم ماركسيستی محسوب می‌شود، از انتقادات وارد بر هر كدام از گرايش‌های ياد شده برخوردار است؛ به‌ويژه از جهت فروكاستن مسئله زنان به مسئله كارگران و پذيرش چارچوب تحليلي ماركسيسم.<ref>حسين بستان (نجفی)؛ نابرابری و ستم جنسی از دیدگاه اسلام و فمینیسم؛ ص 59.</ref> کاترین مکینان بر دو اساس به کوشش‌هایی که برای ایجاد فمینیسم تلفیقی سوسیالیستی صورت می‌گیرد ایراد وارد کرده است. نخست آنکه اینگونه بر هم نهاده‌ها فقط مسائل اصلی فمینیستی مانند تولید مثل و میل جنسی و تربیت کودک را در دل «تحلیلی مارکسیستی که در اساس تحولی نیافته است» جای می‌دهند. دوم آنکه این گونه برهم نهاده‌ها همگی «مسئله زن» را به «مسئله کارگر» فرو می‌کاهند.
آثار
- زنان، کار و دستمزد برابر با دستمزد برای مشاغل با ارزش برابر، 1981
- ازدواج ناخوشایند مارکسیسم و فمینیسم: به سوی یک اتحادیه مترقی‌تر، 1982
- ارزش قابل مقایسه: مسیرهای جدید برای تحقیق. 1985
- کار زنان، تفکیک جنسیتی کار مردان در محل کار، 1986
- زنان ایالات متحده در مبارزه: یک فمینیست به مطالعه گلچین می‌پردازد، 1995
- سیاست و سیاست جنسیت: تحولات اخیر در اروپا، آمریکای لاتین و ایالات متحده نیویورک، 2005
- زنان، کار و فقر: تحقیقات متمرکز بر زنان برای تغییر سیاست نیویورک، 2005
. . . .
جوایز
هارتمن جوایز مختلفی را کسب کرده است. در سال 1994، او برنده جایزه کمک هزینه تحصیلی مک‌آرتور شد - یک کمک هزینه پنج ساله از بنیاد مک‌آرتور به افرادی که خلاقیت استثنایی برای تحقیقات خود و چشم‌انداز کارهای بیشتر در آینده نشان می‌دهند - برای کارش در زمینه زنان و اقتصاد. او همچنین دریافت کننده دو مدرک افتخاری است.<ref>Heidi_Hartmann</ref>