ازدواج سنتی
ازدواج سنتی؛ ازدواج با وساطت خانواده، فامیل و آشنایان.
ازدواج و تشکیل خانواده باعث بقای نسل و تأمین نیازهای جسمی و روحی انسان‌ها می‌شود. از این رو، سبک ازدواج اهمیت زیادی دارد. ازدواج به سبک سنتی رایج‌ترین شیوه در زمان‌های گذشته بوده و امروزه کم رنگ شده است. در ازدواج سنتی خانواده‌ها اولین و مهم‌ترین تصمیم گیرنده هستند.
بعد از اقدام خانواده‌ها برای خواستگاری مراحل آشنایی پسر و دختر انجام می‌شود. در این سبک ازدواج، روابط عاطفی عروس و داماد بعد از ازدواج شکل می‌گیرد و در صورتی که روند آشنایی به طور صحیح و آگاهانه صورت گرفته باشد زندگی مشترک دوام و پایداری بالایی خواهد داشت.
مفهوم ازدواج سنتی
ازدواج سنتی شکلی از ازدواج است که قدمت زیادی دارد و با وساطت خانواده‌ها، فامیل و آشنایان صورت می‌گیرد. این سبک ازدواج در زمان‌های گذشته بدون هیچ یا کم‌ترین نقشی از سوی پسر و دختر انجام می‌شد.<ref>بهمنش، باکویی، «رضایت زناشویی در الگوهای مختلف همسرگزینی؛ رویکرد مبتنی بر قرآن»، ۱۳۹۶ش، ص۳</ref>
امروزه روند ازدواج سنتی به این صورت است که خانواده‌ی پسر در زمان معینی از نظر سن، تحصیل و شغل اقدام به یافتن دختر مناسب از خانواده‌‌های مورد نظر خود می‌کنند و خانواده‌ی دختر نیز از بین خواستگاران، فرد مقبول را انتخاب می‌کند.
در این نوع ازدواج، دختر و پسر قبل از خواستگاری، شناخت عمیقی از هم ندارند و در طول مراحل خواستگاری با هم گفتگو کرده و با ویژگی‌های اخلاقی، انتظارات و معیارهای هم آشنا می‌شوند.<ref>موسوی، «ازدواج در کشاکش سنت و مدرنیته»، مهر ۱۳۹۳ش</ref>
ویژگی‌های ازدواج سنتی
در ازدواج سنتی خواستگاری از سوی خانواده‌ی پسر صورت می‌گیرد. در بسیاری از جوامع سنتی، ازدواج فامیلی و خویشاوندی مرسوم و مورد پذیرش است. حتی گاه خانواده‌ها حفظ ارتباط قومی-قبیله‌ای یا روابط فامیلی را بر رضایت دختران خود ترجیح می‌دهند.<ref>فکوری، «فرهنگ ازدواج از منظر اسلام و جامعه ما»، 7مهر ۱۳۸۹ش</ref>
در شیوه‌ی سنتی دختر و پسر در اوج حمایت خانواده قرار دارند. تأمین مالی عروسی بر عهده‌ی خانواده‌هاست و حتی معمولا بعد از عروسی هم این حمایت در قالب کمک خرج ادامه پیدا می‌کند.
علاوه براین، در ازدواج سنتی، خانواده‌ها در مسائل مختلف زندگی فرزندان خود اعمال نظر می‌کنند و معمولاً خود عروس و داماد نیز در امور مهم زندگی با بزرگترهای خانواده مشورت می‌نمایند.<ref>موسوی، «ازدواج در کشاکش سنت و مدرنیته»، مهر ۱۳۹۲ش</ref>
در ازدواج سنتی معیارهای انتخاب برای مرد بیشتر حول خصوصیات روانی می‌باشد و زنانی که طرفدار ازدواج سنتی هستند بیشتر از این‌که به فکر خصوصیات ظاهری و سطح اقتصادی خواستگار خود باشند، به سطح فرهنگی، اجتماعی، جغرافیایی، شخصیتی و مذهبی توجه دارند.<ref>براتی، آسایش، «واكاوی مسائل و مشکلات ازدواج‌های سنتی و مدرن در ایران: یک پژوهش مروری»، ۱۴۰۰ش، ص۱۹۷</ref>
مسأله‌ی عشق در ازدواج سنتی سیر متفاوتی را طی می‌کند. علاقه و محبت در طول زندگی مشترک بین زن و مرد ایجاد می‌شود. آن‌ها با الگو قرار دادن والدین خود، تلاش می‌کنند با همه‌ی فراز و نشیب‌های زندگی مشترک کنار بیایند و با کمبودها بسازند. در خانه، غالباً مردسالاری حاکم است و زن باید مطیع و کدبانو باشد.<ref>موسوی، «ازدواج در کشاکش سنت و مدرنیته»، مهر ۱۳۹۲ش</ref>
مزایای ازدواج سنتی
مهم‌ترین مزایای ازدواج سنتی عبارت است از:
- حضور پر رنگ خانواده‌ها و اعتماد جوانان به انتخاب بزرگترها زمینه‌ی فسادهایی چون خودنمایی، جلوه‌گری و روابط نامشروع را از بین می‌برد و نیز به حاکمیت تعقل و شناخت صحیح کمک می‌کند.<ref>بهبهانی، «نگاهی مقایسه‌ای به دو سبک ازدواج، به ازدواج سنتی عقیده دارید یا مدرن»، 22اسفند ۱۳۹۳ش</ref>
- سنجش خصوصیات پنهان دختر و پسر توسط یک یا چند هم‌جنس از خانواده‌ی طرف مقابل که موجب غربالگری عقلانی و عاری از احساس می‌گردد.<ref>بهبهانی، «نگاهی مقایسه‌ای به دو سبک ازدواج، به ازدواج سنتی عقیده دارید یا مدرن»، 22اسفند ۱۳۹۳ش</ref>
- روند معارفه می‌تواند با نظارت خانواده‌ها و به صورت شرعی تا مدت چند ماه به طول انجامد.<ref>بهبهانی، «نگاهی مقایسه‌ای به دو سبک ازدواج، به ازدواج سنتی عقیده دارید یا مدرن»، 22اسفند ۱۳۹۳ش؛ براتی، آسایش، «واكاوی مسائل و مشکلات ازدواج‌های سنتی و مدرن در ایران: یک پژوهش مروری»، ۱۴۰۰ش، ص۲۰۷</ref>
- ایجاد اختلافات کم‌تر از نظر اقتصادی، فرهنگی، مذهبی و ... به جهت بررسی پیشینه خانواده‌ها از طرف هر دو خانواده <ref>موسوی، «ازدواج در کشاکش سنت و مدرنیت»، مهر ۱۳۹۲ش</ref>
- در این نوع ازدواج، چون پسر و دختر از قبل ارتباط عاطفی نداشته‌اند، به طور منطقی و عاقلانه به شناخت یکدیگر می‌پردازند و عواطف و هیجانات مانع تفکر و تعقل در انتخاب نمی‌شود. اما بعد از آشنایی صحیح، به تدریج علاقه بین آن‌ها ایجاد می‌شود <ref>«ازدواج سنتی بهتر است یا مدرن»، 14دی 1401ش؛ بهمنش، باکویی، «رضایت زناشویی در الگوهای مختلف همسر گزینی، رویکرد مبتنی بر قرآن»، ۱۳۹۶ش، ص۱۷؛ براتی، آسایش،«واكاوی مسائل و مشکلات ازدواج‌های سنتی و مدرن در ایران: یک پژوهش مروری»، ۱۴۰۰ش، ص۲۰۷</ref>
- موافقت و حمایت خانواده‌ها، باعث افزایش رضایت زناشویی شده و احتمال طلاق را کاهش می‌دهد.<ref>براتی، آسایش، «واكاوی مسائل و مشکلات ازدواج‌های سنتی و مدرن در ایران: یک پژوهش مروری»، ۱۴۰۰ش، ص۱۹۷</ref>
- در ازدواج سنتی، زوجین سازگاری بیش‌تری دارند و برای ایجاد آرامش، شادی، رشد و تعالی خانواده تلاش می‌کنند. به همین جهت، در اغلب ازدواج‌های سنتی بعد از گذشت چندین سال، زوجین احساس رضایت و خوشبختی بیش‌تری می‌کنند.<ref>«ازدواج سنتی بهتر است یا مدرن»، 14دی 1401ش؛ بهمنش، باکویی، «رضایت زناشویی در الگوهای مختلف همسر گزینی، رویکرد مبتنی بر قرآن»، ۱۳۹۶ش، ص۱۷؛ براتی، آسایش، «واكاوی مسائل و مشکلات ازدواج‌های سنتی و مدرن در ایران: یک پژوهش مروری»، ۱۴۰۰ش، ص۲۰۷</ref>
- به دلیل نداشتن روابط نامشروع قبل از ازدواج، گرایش به خیانت در زوج‌های سنتی کم‌تر است.<ref>براتی، آسایش، «واكاوی مسائل و مشکلات ازدواج‌های سنتی و مدرن در ایران: یک پژوهش مروری»، ۱۴۰۰ش، ص۲۰۷</ref>
معایب ازدواج سنتی
مهم‌ترین معایب ازدواج سنتی عبارت است از:
- در برخی موارد به رضایت دختر در ازدواج توجهی نمی‌کنند.<ref>پاپی، «ازدواج‌های اجباری و راهکارهای حقوقی مقابله با آن»، ۱۳۹۹ش، صص۲۶ و ۲۷</ref>
- وجود رسومات غلط و دست و پا گیر مثل مهریه‌ی بالا، جهاز سنگین، عروسی مجلل و .... هر چند این آداب و رسوم در دنیای مدرن جلوه‌های دیگری پیدا کرده‌است.<ref>فکوری، «فرهنگ ازدواج از منظر اسلام و جامعه ما»، 7مهر ۱۳۸۹ش</ref>
- عدم شناخت کافی دختر و پسر از یکدیگر<ref>براتی، «واكاوی مسائل و مشکلات ازدواج‌های سنتی و مدرن در ایران: یک پژوهش مروری»، ۱۴۰۰ش، ص۲۰۷</ref>
- طولانی بودن روند پاسخگویی به خواستگاری<ref>«ازدواج سنتی بهتر است یا مدرن»، 14دی 1401ش</ref>
- برآورده نشدن اهداف ازدواج در برخی از موارد ازدواج سنتی به جهت اجبار و عدم رضایت طرفین<ref>پاپی، «ازدواج‌های اجباری و راهکارهای حقوقی مقابله با آن»، ۱۳۹۹ش، صص۲۶ و ۲۷</ref>
پانویس
منابع
- «ازدواج سنتی بهتر است یا مدرن»، ذهن موفق، تاریخ بازدید: 4 اسفند ۱۴۰۱ش.
- براتی، سیروس؛ آسایش، محمدحسن؛ «واكاوی مسائل و مشکلات ازدواج‌های سنتی و مدرن در ایران: یک پژوهش مروری»، اولین همایش بین المللی مشاوره، دانشگاه محقق اردبیلی، ۲ شهریور۱۴۰۰ش.
- بهمنش، فرشته؛ قلی‌پور گودرزی، فرزان؛ باکویی، فاطمه؛ «رضایت زناشویی در الگوهای مختلف همسرگزینی؛ رویکرد مبتنی بر قرآن»، سبک زندگی اسلامی با محوریت سلامت، شماره۱، دوره۲، زمستان ۱۳۹۶ش.
- بهبهانی، فاخره، «نگاهی مقایسه‌ای به دو سبک ازدواج، به ازدواج سنتی عقیده دارید یا مدرن»، جام‌جم سرا، تاریخ درج مطلب: ۲۲اسفند ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۶بهمن ۱۴۰۱ش.
- پایی، اکرم، «ازدواج‌های اجباری و راهکارهای حقوقی مقابله با آن»، مطالعات فقه اقتصادی، شماره اول، سال دوم، بهار ۱۳۹۹ش.
- موسوی، طاهره، «ازدواج در کشاکش سنت و مدرنیته»، حوزه‌نت، تاریخ درج مطلب: مهر ۱۳۹۲ش، تاریخ بازدید: ۳ اسفند ۱۴۰۱ش.
- فکوری، محمدعلی، «فرهنگ ازدواج از منظر اسلام و جامعه ما»، وبلاگ برگ سبز، تاریخ درج مطلب: ۷مهر ۱۳۸۹ش، تاریخ بازدید: ۶بهمن ۱۴۰۱ش.