انجمن مخدرات وطن: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←منابع) |
||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
* دانشنامه الکترونیکی زنان | * دانشنامه الکترونیکی زنان | ||
[[رده: ویکی جنسیت]] | [[رده: ویکی جنسیت]] | ||
[[رده: | [[رده:انجمن]] | ||
[[رده:نهادها]] | [[رده:نهادها]] | ||
نسخهٔ ۲۱ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۵۹
تاریخچه
در ذیحجه 1328ه.ق دسامبر1910 (یک سال بعد از مشروطه دوم) گروهی از زنان تجددطلب انجمنی به نام انجمن مخدرات وطن تشکیل دادند که در آغاز با دعوت زنان و دختران دربار و دولتمردان و فعالان سیاسی جلسات توجیهی و تبلیغی برگزار می‌کردند.اعضا و مخاطبان آن به زنان و دختران فعال سیاسی دربار، اعیان و اشراف محدود می‌شد که از آن جمله دختر سپهسالار تنکابنی همسر صدیق‌السلطنه، دختر سردار افخم و عز‌السلطنه و عزیز‌السلطنه (همسران ناصرالدین شاه) را می‌توان نام برد. ریاست این انجمن به عهده آغابیگم دختر شیخ هادی نجم‌آبادی معروف بود.
در ابتدا جلسات انجمن مخدرات وطن مورد استقبال بانوان قرار نمی‌گرفت و با وجود دعوت از عده زیادی از زنان رجال، اندکی از بانوان در جلسات حضور بهم می‌رساندند. سپس مدیر انجمن برای جذب بانوان طرحی نو اندیشید و جهت جذب بانوان به این جلسات شکل آن را به صورت مجالس جشن و سرگرمی درآورد.<ref> کسروی، نیلوفر، زنان در عصر قاجار ص 148</ref> در این مجالس در کنار سخنرانی، نمایشنامه و برنامه‌های تفریحی و سرگرم کننده(عمدتا توسط ارمنی ها اجرا می‌شد) برای اولین بار در ایران، در مجلس سیاسی زنانه اقدام به برگزاری مجلس ساز و نوا و رقص (گاردن پارتی) نمودند. بنابراین این انجمن با مخالفت صریح علما و قشر مذهبی مواجه شد. برای تامین مخارج این انجمن «گاردن پارتی» مفصلی در باغ عزیزخان خواجه برپا کردند که مبلغ زیادی عایدی به دست می‌آمد همچنین زمین مشجری نیز سپهسالار تنکابنی به آنجا هدیه کرده بود. <ref>بامداد بدرالملوک، زن ایرانی از انقلاب مشروطیت تا انقلاب سفید، انتشارات ابن سینا، تهران 1347ص16</ref>
دیدگاه انجمن
ديدگاه‌های اين انجمن ظاهراً در قالب استقلال كشور، تقويت مشروطه و جلوگيری از نفوذ خارجيان بيان شده است كه در پی آن خواهان جلوگيری از واردات كالاهای خارجي چون شكر و كالسكه و قرض نگرفتن از بيگانگان شدند.<ref> بدرالملوك بامداد. زن ايراني از انقلاب مشروطيت تا انقلاب سفيد. تهران، ابن‌سينا، 1347. ج ص 15</ref>
اقدامات و فعالیت‌ها
از اقدامات مهم آنان، مقاومت و اعتراض در برابر اولتيماتوم روسيه به ايران <ref>ژانت آفاري. انجمنهای نيمه سری زنان در نهضت مشروطه. ترجمه جواد يوسفيان. تهران، بانو، 1377، ص 7 و 25.</ref> بود كه با سخنراني در جلوی مجلس، خواهان استقلال كشور و عدالت اجتماعی شدند. از زنان پرشور اين جمع كه اشعاری پرسوز و گداز در دفاع از مشروطه در برابر مجلس قرائت كرد، بانو زينت امين ـ دانش‌آموز مدرسه اناثيه شاه‌آباد بود.
همچنين آنان دارالايتامی تأسيس كردند كه مخارج آن با برگزاری جشنی در باغ عزيزخان خواجه، تأمين شد. اداره آن به عهده زني ارمنی نهاده شد و برای اينكه دختران مسلمان هم به آن مدرسه بروند، وي با چادر و نقاب در آنجا حضور می‌يافت. <ref>ايران ژانت آفاری. انجمنهای نيمه سری زنان در نهضت مشروطه. ترجمه جواد يوسفيان. تهران، بانو، 1377، ص 7 و 25</ref>
انجمن‌ها و گردهمايي‌هاي زنان در ايران از نظر ناظران خارجي فوق‌العاده قابل‌توجه بود. به همين مناسبت در سال 1285ﻫ . ش. مجله دنيای اسلام در مورد يكی از اين محافل زنان نوشت: «هر چهارشنبه خانم‌ها در اين جلسه شركت می‌نمايند. صحبت‌های زنان حول پيشرفت و تفاهم برای قوانين عمومی و اجرای آن است و به نقش زنان در پيشرفت كشور و توسعه تجارت تأكيد بسيار می‌شود.»<ref> فاطمه استادملك. حجاب و كشف حجاب در ايران. تهران، عطابي، 1367، ص 94.</ref>
پانویس
منابع
- کسروی، نیلوفر، زنان در عصر قاجار ص 148، نشر بدرقه جاوید، 1387
- مرادعلی، توانا، زن در تاریخ معاصر ایران، ج1، نشر برگ زیتون، 1380
- نگاهي كوتاه به انجمن‌هاي نسوان در عصر مشروطه، پروتال علوم انسانی
- دانشنامه الکترونیکی زنان