جودیت باتلر

جودیت باتلر<ref>Judith Butler‎.</ref>

جودیت باتلر (انگلیسی: Judith Butler‎) (زادهٔ ۲۴ فوریه ۱۹۵۶) فیلسوف پساساختارگرا و منتقد فمنیست آمریکایی است و در زمینه‌های فمینیسم، نظریه فراهنجار، فلسفه سیاسی و علم اخلاق صاحب نظر است. وی دارای کرسی استادی در رشته ادبیات در دانشگاه کلمبیای شهر نیویورک است. او مدرک دکترای خود را در سال ۱۹۸۴ از دانشگاه ییل دریافت کرد. پایان‌نامهٔ وی با عنوان مباحث شهوت، بازتاب اندیشه‌های هگل در قرن بیستم فرانسه بود. نخستین اثر وی آشفتگی جنسیتی نام دارد که در سال ۱۹۹۰ به چاپ رسید و بیش از ۱۰۰٬۰۰۰ نسخه از آن در کشورهای دیگر و به زبان‌های مختلف به چاپ رسید. یکی از مهمترین نظریات باتلر در خصوص جنسیت طرح مبحثی‌ست با عنوان پرفورمتیویتهٔ جنسیت. باتلر معتقد است که جنسیت یک «اجراء» (performance) کردن است، آن چیزی که فرد در شرایطی خاص به نمایش می‌گذارد، نه قاعده‌ای جهانشمول از «آنچه تو هستی». در همین راستا باتلر نظریه ایفای جنسیت را مطرح کرده و در قالب این نظریه عنوان می‌کند که درست همانگونه که می‌آموزیم زبان را بسته به موقعیت به کار ببریم، می‌آموزیم که به گونه‌ای ایفای نقش کنیم که گویی زن یا مرد هستیم.<ref>"Judith Butler". Theory.org.uk.</ref>

زندگی‌نامه

جودیت باتلر در کلیولند، اوهایو و در یک خانوادهٔ روس-مجار به دنیا آمد. مادرش یهودی بود و جودیت از همان دوران کودکی به کلاس‌های اخلاق یهودی می‌رفت. او در همان دوران از کلاس‌ها به وجد می‌آمد و علاقه‌مند شد که در مورد مارتین بوبر بیشتر تأمل کند. او در همان دوره‌ها با نوشته‌های ایمانوئل کانت، گئورگ ویلهلم فریدریش هگل و باروخ اسپینوزا آشنا شد.<ref>Aloni, Udi (February 24, 2010). "Judith Butler: As a Jew, I was taught it was ethically imperative to speak up". Haaretz. Archived from the original on 27 February 2010. Retrieved 26 July 2012.</ref> باتلر به کالج بنینگتون پیوست و سپس در دانشگاه ییل مشغول به تحصیل شد. او در سال ۱۹۸۴ موفق به دریافت دکتری خود در رشتهٔ فلسفه شد.<ref>«Judith Butler - Biography». The Europian Graduate School.</ref> باتلر پیش از آن که در سال ۱۹۹۳ در دانشگاه برکلی مشغول به کار شود، در دانشگاه‌های وسلیان، جرج واشینگتن و جان هاپکینز تدریس می‌کرد.<ref> Kathleen Maclay (19 March 2009). "Judith Butler wins Mellon Award". UC Berkeley News.</ref> در سال ۲۰۰۸، او با عنوان فعالیت‌هایی در کنکاوهای انسان‌گرایانه، موفق به دریافت جایزهٔ دستاورد برجسته از بنیاد اندرو دبلیو ملون شد.<ref> "2008 Distinguished Achievement Award Recipients Named". The Andrew W. Mellon Foundation. Archived from the original on 15 April 2011. Retrieved 28 July 2012.</ref> او، از سال ۲۰۰۶، به عنوان پروفسور، کرسی هانا آرنت را در تحصیلات تکمیلی اروپا (EGS) در سوئیس از آنِ خود کرده‌است. باتلر از اعضای هیئت مشاورهٔ مجلهٔ آکادمیکِ آیدنتیتیز است که در حوزهٔ سیاست، جنسیت و فرهنگ منتشر می‌شود.<ref> «Advisory board of Identities».</ref> همچنین باتلر بر روی نقد خشونت اخلاقی کار می‌کند و تلاش می‌کند تا نظریه‌ای را با عنوان نظریهٔ مسئولیت تدوین کند.<ref>«Judith Butler - Biography». The Europian Graduate School.</ref>

آثار جودیت باتلر

• ۲۰۰۷: Who Sings the Nation-State?: Language, Politics, Belonging (with Gayatri Spivak)

• ۲۰۰۵: Giving An Account of Oneself

• ۲۰۰۴: Undoing Gender

• ۲۰۰۴: Precarious Life: The Powers of Mourning and Violence

• ۲۰۰۳: Women and Social Transformation (به همراه Elisabeth Beck-Gernsheim و Lidia Puigvert)

• ۲۰۰۰: Contingency, Hegemony, Universality|Contingency, Hegemony, Universality: Contemporary Dialogues on the Left (به همراه ارنستو لاکلائو و اسلاوی ژیژک)

• ۲۰۰۰: Antigone's Claim: Kinship Between Life and Death

• ۱۹۹۷: The Psychic Life of Power: Theories in Subjection

• ۱۹۹۷: Excitable Speech: A Politics of the Performative

• ۱۹۹۳: Bodies That Matter: On the Discursive Limits of "Sex"

• ۱۹۹۰: Gender Trouble: Feminism and the Subversion of Identity (آشفتگی جنسیتی)

• ۱۹۸۷: Subjects of Desire: Hegelian Reflections in Twentieth-Century France (مباحث شهوت: بازتاب اندیشه‌های هگل در قرن بیستم فرانسه ۱۹۸۷)

افتخارات

• کسب جایزهٔ سال ۲۰۰۴ براندر پرایز از دانشگاه یل.

• عضو منتخب مجمع فیلسوفان آمریکا در سال ۲۰۰۷.

• کسب جایزهٔ سال ۲۰۰۴ تئودور آدورنو.

دیدگاه های باتلر

از نظر بسیاری از نظریه پردازان مهمترین رویکرد متاخر در مطالعات جنسیت، مفهوم¬پردازی است که جودیت باتلر از مفهوم "اجرای جنسیت " ارائه می کند. از دید باتلر جنسیت نه فقط امری فرهنگی بلکه چیزی شبیه پنداری فرهنگی است که گرچه تا حدی مصالح آن را بدن فراهم می¬کند اما به طور کامل در بستر جامعه شکل می گیرد. جنسیت به بیان باتلر نه نوعی هویت ذاتی که کرداری گفتمانی است. در حالیکه تصور می¬شود جنسیت محصول و معلول هویت جنسی است، رابطه ای معکوس وجود دارد؛ این جنسیت است که هویت جنسی را برمی سازد. بنابراین هویتهای جنسی گونه های متفاوتی از "اجرا" هستند که برخی همراه با سیستم و برخی ضد سیستم هستند.<ref>میلنر، اندرو و براویت، جف؛ درآمدی بر نظریه فرهنگی معاصر؛ ترجمه جمال محمدی، 1385.</ref> جنسیت نسبت به تناقضات و ناپایداری اعمال جنسیتی در افراد بی توجه است. او معتقد است که جنسیت به صورت غیرداوطلبانه ای درون گفتمان¬های دگرجنس¬خواهی "اجرا" می شود. چنین گفتمان¬هایی با اعمال ساده اما مخربی مانند "دگرپوشی " -پوشیدن لباس یک جنس توسط جنس دیگر- به راحتی فرو می ریزند. مفهومی که باتلر ارائه می دهد احتمالا یکی از رادیکال¬ترین مفاهیمی است که می توان از جنسیت ارائه داد. او با به کارگیری مدل فوکویی ادعا می کند که همه¬ی طبقه¬بندی¬های هویتی درحقیقت متاثر از نهادها، اعمال و گفتمان¬هاست.<ref>باتلر، جودیت؛ آشفتگی جنسیتی؛ 1990.</ref> او سپس بحث خود را به اینجا می کشاند که تمایز میان جنس و جنسیت منجر به نوعی انقطاع ریشه¬ای میان بدن¬های جنسی و جنسیت¬های برساخته ی فرهنگی ایجاد می کند؛ چراکه در شرایط اتسحکام و ثبات دوگانه¬ی زن و مرد، ساخت مردانه انحصارا به بدن¬های مذکر تعلق گرفته و ساخت زنانه نیز تنها بدن¬های مونث را تفسیر می کند. چنین رویکردی کل مسیر هویت یابی انسان را به چالش می کشد. مفهوم جنسیت به مثابه اجرا، نوعی به بازی گرفتن آزادانه ی طبقه بندی های جنسیتی که انسان به صورت اجتماعی به آنها وارد می شود را به رسمیت می¬شمارد. نتیجه ی این وضعیت آن است که افراد توان ایجاد "آشفتگی جنسیت " و به چالش کشیدن راه هایی که از طریق آن گفتمان-ها معانی و نهادهای قطعی خود را – مانند دگرجنس خواهی اجباری- ایجاد و تقویت می کنند را به دست می آورند. ساختارشکنی باتلر از تمایز میان جنس و جنسیت، او را به چهره ای غیرقابل انکار در مطالعات جنسیت تبدیل کرده است. نظرات او مبنای نظریات کوییر و موج سوم فمینسیم و نیز پست فمینیسم می باشد. در حقیقت، به چالش کشیدن پیش فرضِ اصلی جنبش زنان توسط رویکردهای جدید فمینسیتی مدیون آثار باتلر است: این که زن بر جوهر یا هویت مشترکی دلالت دارد که مبنای دانش و سیاست فمینیستی را تشکیل می دهد. درحالیکه مشروعیت اتکا به زن به منزله ی بنیان جنبش زنان مفهومی فاقد انسجام است، این امر به طرد گروه هایی از زنان انجامیده و هنجارها و تصوراتی را راجع به زن فمینیست شکل می دهد که بسیار محدود کننده است.<ref>سیدمن، استیون؛ کشاکش آرا در جامعه‌شناسی؛ ترجمه هادی جلیلی؛ تهران: نشر نی، 1386؛ ص285.</ref>

جوديت باتلر تصريح مي‌كند: هيچ جنس راستيني وجود ندارد و فرهنگ، هم جنس و هم جنسيت را مي‌سازد و جنس فقط يك امر مصنوعي يا خيالي است.<ref>ريچارد آپيگنانزي و گريس كارات؛ پسامدرنيسم، قدم اول؛ ترجمة فاطمه جلالی سعادت؛ ص 101 و 103. حميرا مشيرزاده؛ از جنبش تا نظریة اجتماعی: تاریخ دو قرن فمینیسم؛ ص 445.</ref>

نقد دیدگاه جودیت باتلر مبنی بر برساخت بودن اجتماعی جنسیت

شاید اولین نکته در مورد برساخت گرایی این باشد که از ما می خواهد نسبت به تمام مفروضات یقینی خود در نگریستن به پدیده های اجتماعی تردید کنیم و آنها را کنار بگذاریم؛ یعنی شک و تردید در روش هایی که جهان به واسطه آنها، خود را بر ما پدیدار می سازد. در واقع این شک و تردید بدین معنا است که ممکن است دسته بندی هایمان برای درک جهان، لزوما منطبق با تقسیم بندی واقعی نباشد؛ مثال رادیکال برساخت بودن اجتماعی در مورد تقسیم بندی جنسیتی است. مشاهدات ما در مورد جهان به ما می گوید که نوع بشر به دو جنس مرد و زن تقسیم می شوند. حال آنکه برساخت گرایی از ما می خواهد تا به طور جدی این سؤال را مطرح کنیم که آیا دسته بندی انسان ها به مرد و زن، فقط واکنشی ساده به تمایزی طبیعی (تمایزی که طبیعت خود به خود انجام داده) در نوع بشر است؟ چرا این تمایز مهم است؟ این تردید ما را به سمت فقدان شفافیت چنین شکلی از تقسیم بندی و گرایش به درک بهتر آن با دیدگاه های غیر بیولوژیک سوق می دهد. باید توجه داشت آنچه در دسته بندی، طبیعی به نظر می رسد، ممکن است بیش از هر چیز، برساختهای فرهنگی با تبعات اجتماعی گسترده آن باشد. با این دیدگاه، اذعان قطعی به تقسیم بندی جنسیتی، می تواند درست مثل تقسیم بندی مردم به قدکوتاهها و قدبلندها یا حتی تقسیم بندی آنها بر اساس غبغب با نوع لاله گوش و غیره باشد

زیرا این گونه تقیسم بندی ها حداقل اندازه تقسیم بندی جنسیتی جدی نیستند؛ از این رو بنا بر تعبیر ویوین بار هیچ چیز اجتماعی، بدیهی نیست؛ زیرا همه چیز برساخته است و قابل تشکیک مجدد»<ref>Burr, Vivien (1995), an introduction to social constructionism, Routledg press p 15.</ref>

افزون بر تأکید جدی بر ساخت گرایی بر لزوم اذعان نکردن به اصل بدیهی در امور اجتماعی و اصرار به بازاندیشی به منظور فهم مجدد آنها، این رویکرد بر تاریخ مندی تحولات، پدیده ها و واقعیت های اجتماعی تأکید دارد و بر توجه به زمانمند و مکانمند بودن امور اجتماعی و فرهنگی تمرکز می کند، رویکردی که در نهایت به نوعی نسبیت گرایی می رسد.

ادعای نسبی بودن همه شناخت ها، خود یک قضیه مطلق و کلی و دائمی است بنابراین حداقل یک شناخت مطلق اتفاق افتاده است. و اگر مدعی شوند که این قضیه هم نسبی است، پس دلالت بر مدعای آن‎ها نمی‎کند. یعنی در بعضی موارد صحیح نیست پس قضیه مطلق و دائمی وجود دارد.<ref>مصباح یزدی، محمد تقی؛ آموزش فلسفه؛ تهران: امیرکبیر، چاپ چهارم، 1383؛ ص 160.</ref> فارغ از نقد کلی نسبیت می‎توان به این نکته اشاره کرد که همه انسان‎ها حداقل با علم حضوری در درون خود حقایقی را به صورت مطلق درک می‎کنند. در دایره علوم حصولی نیز بسیاری از حقایق مطلق وجود دارند که همگان به آن اذعان دارند مانند وجود هستی و اصل وجود انسان. در میان سایر حقایق نیز می‎توان موارد بسیاری را یافت که فارغ از جنسیت، نژاد و طبقات اجتماعی و ... ثابت بوده و در برخورد با فاعل شناسا تغییری در آن‎ها رخ نمی‎دهد.