زنان در مناسک دینی بودا

عبادات

مراسم عبادی بوداییان بسیار سهل و آسان است و از دو بخش عمده تشکیل می‌شود: مراسم احترام به بودا، و اهدای گل به مجسمه بودا یا اماکن مقدس بودایی. آنان در مقابل مجسمه بودا، حال عبادت و دعا به خود می‌گیرند و از او تشکر می‌کنند که راه حقیقت را کشف کرده و به آنها نشان داده است.

در سنت تراوده با نگاهی منفی به زنان نگریسته شده و زن بودن را حاصل کرمه‌های بد انباشته شده در زندگی پیشین می‌دانند و معتقدند زنان در این زندگی بیش از مردان رنج می‌برند. به همین دلیل زنان بیش از مردان به مراقبه که راه رهایی از رنج است، مبادرت می‌کنند.<ref group="پانویس">بنابر باور رایج میان بوداییان، زنان به دلیل فرزندآوری و فرزندپروری، بیشتر با جهان پیرامون خود در تماس‌اند و از همین رو بیش از مردان رنج دیگران را می‌فهمند.</ref> آنان به عنوان خادمان دیرها و یا گردآورنده صدقات و خیرات، از چنان تعصب و نقش دینی برخوردارند که می‌توان حدس زد بدون ایفای نقش آنان، انجمن مردان امکان بقا نخواهد یافت.

در سنت مهایانه، به ویژه در چین، ژاپن و تبت، احترام زیادی برای نمادهای پیکرنگاری و افسانه‌ای مؤنث بوداها و بوداسف‌ها قائل می‌شوند. مکتب وجریانه نیز بیشتر مروج اعمال آرامش‌بخش و مراقبه روحانی است؛ در حالی که تا قبل از مکتب وجریانه، کسب معنویات فارغ از جنسیت، نه تنها الزامی و مطلوب نبود، که امری مشکل‌ساز نیز تلقی می‌شد. در این مکتب، زنان و مردان در آغاز راه آرامش و اندیشمندی، به خود هم هویت مردانه می‌دهند و هم زنانه، تا به این طریق فارغ از جنسیت، روشن‌شدگی فطری خود را بالفعل سازند.

طهارت

در آیین بودا زن در طول دوره عادت ماهیانه، حق ورود به مراسم‌ها و عبادتگاه‌هایی را که تندیس بودا در آن نصب شده، ندارد.

منبع

• غلامی، علی، حاج‌اسماعیلی، سمیه، زن و خانواده در ادیان با رویکرد تطبیقی، قم، انتشارات جامعة‌الزهرا، 1399