زن در مسیحیت: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۶ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۳۵

زن در مسیحیت؛ انگاره‌های شناختی آیین مسیحیت درباره زن.

در الهیات آیین مسیحی آمده است که آدم از طریق حوا اغوا شد و هر دو مرتکب نافرمانی خدا شدند و این امر موجب اخراج آنان از باغ عدن شد. مسیحیان اعتقاد دارند قداستی که در ابتدای آفرینش هر دو جنس زن و مرد داشتند به سبب گناه آدم و حوا از بین رفته و انسان برای همیشه ناپاک شد و از مقام فرزندی به یک عبد تبدیل شد.

در تعالیم کلیسا آمده است سلطه‌ای که شوهر بر زن دارد و نیز مقام فرودستی که زنان در مقایسه با مردان دارند مجازات گناهی است که حوا در ابتدای آفرینش، آدم را بدان فریفت و درجه دومی بودن زن، سمت و سویی تأدیبی برای او دارد.

نحوه آفرینش زن در مسیحیت

در ابتدای پیدایش مسیحیت، به علت باور به این‌که زنان عامل ورود گناه به این عالم بوده‌اند، تبعیض بسیاری بر ضد آنان وجود داشت و دارای جایگاه نازلی در جامعه بودند،<ref>Apostolic Letter: Mulieris Dignitatem: Dignity And Vocation of the Women,John Paul II</ref> اما حضرت عیسی در همان زمان با زنان سخن می‌گفت<ref>یوحنا ۲۷:۴</ref> و درباره موضوعاتی با زنان گفتگو می‌کرد که در آن دوران کسی زنان را درباره چنان مطالبی مخاطب قرار نمی‌داد.<ref>یوحنا۱۴:۴</ref>

تصویر‌هایی که از زنان در متون مقدس مسیحی ارائه شده نشان می دهد که زن را موجودی سرکش، برانگیزاننده شهوت، حریص و راه ورود شیطان می داند که همواره مانند کودکان به مردان وابسته است.<ref>Elizabeth Clark and Herbert Richardson, Women and Religion, 1977</ref>

زن جلال مرد است همان‌طور که مرد جلال خداوند است.<ref>اول قرنتیان ۱۱:۸</ref> در آیین مسیحیت جنس مذکر بر جنس مونث برتری دارد؛ به دلیل این‌که پیروان مسیحیت معتقدند که چون خدا در جسم مذکر تجسم یافته پس جنس مذکر ترجیح دارد.<ref>غلامی، حاج‌اسماعیلی، زن و خانواده در ادیان با رویکرد تطبیقی، 1399ش، ص222</ref>

آموزش زن در مسیحیت

دین مسیحیت بر اساس آموزه‌های کتاب مقدس برخورد مثبتی با تعلیم و تربیت جامعه زنان نداشته است به‌طوری که آمبروز، قدیس مسیحی و اسقف اعظم میلان بیان می‌کرد که زنان در کلیسا باید ساکت و مطیع باشند و تنها از طریق شوهرانشان می‌توانند آموزش ببینند و هرگز نباید بر مردان سلطه و برتری بیابند.<ref>Women>s History as Scientists: A Guide to the Debates, Leigh Ann Whaley, p.26</ref>

بدین ترتیب تا سال ۱۹۵۰م هیچ زنی در مدارس دینی مورد قبول واقع نمی‌گردید،<ref>جو ویور، درآمدی به مسیحیت، 1381ش،‌ ص410</ref> تا این‌که بین سال‌های ۱۹۸۳-۱۹۶۸م اولین زنان در مدارس دینی پذیرفته شدند و به تدریج افزایش یافتند<ref>رادفور رویتر، زن در مسیحیت، 1382ش، ص 211</ref> و امروزه کلیسا رویکرد مثبتی نسبت به علم آموزی زنان دارد.

پوشش زن در مسیحیت

آن‌چه در کتاب مقدس مسیحیان آمده حاکی از این است که چنان‌چه زنی نمی‌خواهد سر خویش را بپوشاند باید موهای خود را بچیند یا بتراشد و اگر نمی‌تواند این کار را انجام دهد پس باید سر خود را کامل بپوشاند؛ و نباید مرد سر خود را بپوشاند به دلیل این‌که مرد هم صورت و هم جلال خداوند است.<ref>اول قرنتیان۱۱: ۱۱-۶</ref>

به باور آبای مسیحی، بر زن لازم است سرش را بپوشاند تا معلوم باشد که مطیع است.<ref>اول قرنتیان 10:11</ref> با نگاهی به این مطالب کتاب مقدس می‌توان فهمید که آن‌چه در آیین مسیحیت به عنوان فلسفه حجاب معرفی شده نشانه برای مطیع بودن زن و تابع مرد بودن است.

با این وجود، خود اصل حجاب در آیین مسیحیت مورد پذیرش واقع شده است. اما امروزه فقط زنان راهبه به پوشش کامل پایبند هستند و زنان دیگر فقط هنگام عبادت و حضور در کلیسا پوشش و حجاب سر را رعایت می‌کنند.

ترتولیان (پدر الهیات لاتین غربی) در متنی که تحت عنوان "درباره پوشش زن" است بر این نکته تاکید کرده که پوشش عفیفانه برای زنان لازم است و این پوشش عامل تمایز بین مسیحیان از مشرکان است.<ref>غلامی، حاج‌اسماعیلی، زن و خانواده در ادیان با رویکرد تطبیقی، 1399ش، ص239 </ref>

نقش زن در خانواده مسیحی

در عهد جدید اطاعت زن از شوهر لازم <ref>کولسیان ۳:۱۸ و افسسیان ۲۲:۵ و ۲۴</ref> و مرد رئیس خانواده است.<ref>افسسیان ۵: ۲۳-۲۲ و اول قرنتیان ۱۱:۳</ref> روابط خانوادگی در مسیحیت از نظام سلسله مراتبی تبعیت می‌کند. اراده زن در طول اراده مرد است همانند اراده انسان که در طول اراده پروردگار عالم است<ref>Acquinas st, Thomas, Commentary on Saint Pauls Epishe to the Ephesians, Trans by, Matthew W. Lamb, Aquinas Scripture Series, v. 2, p. 216</ref> مسیحیت، اصل اول را رهبانیت می‌داند و ازدواج را به‌جهت دفع افسد قبول می‌کند؛

با این وجود در متون مقدس بیان شده که بر زن مسیحی لازم است که ازدواج کند و فرزند به دنیا بیاورد و کدبانو گردد.<ref>اول تیموتائوس ۱۴:۵</ref> او باید در ظاهر و پوشش خود با حیا و متفاوت از مردان باشد.<ref>اول تیموتائوس۲: ۱۲-۹</ref>

در مسیحیت، کار کردن در خانه و اداره امور منزل از وظیفه‌های اخلاقی زن محسوب می‌شود و یک زن خوب در خانه می‌نشیند و به فراهم کردن غذای افراد خانواده و رسیدگی به امور خانه اهتمام دارد.<ref>کونگ، زن در مسیحیت، 1389ش، ص ۱۲۸</ref>

چند همسری، طلاق و ازدواج مجدد در مسیحیت

در عهد جدید مطلبی که چند همسری را حرام کرده باشد وجود ندارد بلکه فقط برای خادمان کلیسا و اسقفان این موضوع ممنوع گشته است.<ref>اول تیموتائوس ۲:۳ و ۱۲:۳</ref>در عهد عتیق نیز مخالفتی با چند همسری بیان نشده اما بعد از مدتی از سوی کلیسا این موضوع کاری غیر اخلاقی معرفی شد.<ref>جمعی از اساقفه مسیحی، تعالیم کلیسای کاتولیک، 1394ش، بند ۲۳۸۷</ref>

و تک همسری را قانونی کردند. کاتولیک‌ها معتقدند که تک همسری بیش‌ترین هم‌خوانی را با تصویری از وحدانیت خدا دارد.<ref>The Identity, The Mission, The Projects, The Pontifical John Paul II Institute, p.6</ref> طلاق در انجیل، حرام شمرده شده است، مگر زمانی که زنی به مردش خیانت کرده باشد.<ref>متی، ۹-۷:۱۹</ref>

جدایی زن و مرد فقط با مرگ اتفاق می‌افتد و بیوه زنان نیز مجاز به ازدواج دوباره نیستند.<ref>دایره المعارف کتاب مقدس، 1381ش، ص624 و ص675</ref> در فرقه مسیحیت کاتولیک، ازدواج مجدد از نظر حکم در رتبه زنا قرار دارد و افرادی که ازدواج مجدد می‌کنند در مراسم عشای ربانی اجازه شرکت کردن را ندارند.<ref>جمعی از اساقفه مسیحی، تعالیم کلیسای کاتولیک، 1394ش، ص621</ref>

نقش اجتماعی زن در مسیحیت

آیین مسیحیت با دلایل معنوی، زندگی زنان را در حالت باکرگی مورد تشویق قرار داد. حسی که زنان در محبت ورزیدن به دیگران داشتند از راه خدمات اجتماعی که آنان به برادران و خواهران دینی خویش می‌دادند و نیازها رنج‌های آنان را برطرف می‌نمودند ارضا می‌شد و نقشی که این حس زنان در تربیت کردن فرزندان و همسر‌داری‌شان داشت به اندازه ادوار قبل قابل توجه نبود.

زنان باکره و مجرد دعوت می‌شدند تا فعالیت‌های اجتماعی همانند با نقش مادری مثل رسیدگی به بچه‌های یتیم را انجام دهند و خانواده معنوی مسیحی را که در اجتماع ایجاد شده بود یاری و تقویت نمایند که این موضوع در کاستن از جایگاه خانواده مسیحی و گرایش بیشتر به رهبانیت تاثیرگذار بوده است.<ref>New Catholic Encyclopedia, For The Catholic University Of America Press, p.815-826</ref>

نقش اقتصادی و سیاسی زن در مسیحیت

دیدگاه رایج در مسیحیت حاکی از این است که جداسازی خانواده از اجتماع <ref>اول قرنتیان ۳۵-۳۴:۱۴</ref> مانع حضور زن و مرد در حوزه‌های عمومی نمی‌شود. در زمان‌هایی از تاریخ، کلیسا بر اساس ویژگی‌های جنسیتی زنان کارهای داخل خانه و نگه‌داری از فرزندان را به زن و کارهای خارج از خانه را نیز به مردان واگذار کرده بود.<ref>Chery B. Anderson, Women, Ideology And Violence, p. 7</ref> اما این موضوع معنای محصور کردن زن در خانه را نمی‌داد.

با تاثیر از تغییرات اوضاع اجتماعی در جهان، رویکردهای مسیحیت نیز به سوی حمایت از نقش‌های اقتصادی و سیاسی زنان تمایل پیدا کرد؛ ولی باز هم آبای کلیسا ضمن حمایت از ترقی زنان در اجتماع آنان را به این نکته توجه می‌دادند که رها کردن تربیت و نگه داری فرزندان به بهانه ایفای نقش‌های اقتصادی و سیاسی زنان به سود زنان و خانواده و نقش مادری و همسری آنان نیست.<ref>New Catholic Encyclopedia, p. 826</ref>

مناصب دینی زن در مسیحیت

مناصب کلیسایی در آیین‌های کاتولیک و ارتدوکس فقط به مردان اختصاص دارد<ref>Woman at the Altra, the Ordination of Women in the Roman Catholic Churh, Lavinia Byrne Continuum, p. 127-130</ref> و زنان فقط می‌توانند مسئول اجرایی و اداری باشند و یا به عنوان استاد الهیات به کار گمارده شوند.

امروزه زنان در بخش خادمان کلیسا نقش‌هایی دارند اما ممنوعیت آنان از این‌که به ایفای این نقش در آیین عشای ربانی بپردازند و نیز جلوگیری از گماردن زنان به عنوان مقامات کشیشی و پاپی و اسقفی هنوز وجود دارد.<ref>کونگ، زن در مسیحیت، 1389ش، ص۱۱</ref>

کلیسا به آیاتی<ref>اول قرنتیان ۳۴:۱۴ و غلاطیان۳: ۲۸-۲۶</ref> از کتاب مقدس استناد می‌کند که کشیش باید از بین مردان انتخاب شود؛ چون حواریون همه مرد بودند و نیز کشیش باید بیش‌ترین شباهت را به مسیح از لحاظ جسمی داشته باشد.<ref>New Chatholic Encyclopedia, p.826</ref> علاوه بر این موارد یکی از دلایل منع زنان از دست‌یابی به چنین مناصبی را ورود گناه به جهان به وسیله زن و نیز خلق درجه دومی او می‌دانند.

در سال ۱۹۲۷م برخی پروتستانی‌ها به زنان اجازه یافتن مناصب کلیسایی را دادند. هر چند با وجود برداشتن این موانع امروزه صرفا ۱۰ تا ۱۲ درصد از کشیش‌ها را زنان تشکیل می‌دهند.<ref>غلامی، حاج‌اسماعیلی، زن و خانواده در ادیان با رویکرد تطبیقی، 1399ش، پاورقی ص 200</ref>

پانویس

منابع

جمعی از اساقفه مسیحی، تعالیم کلیسای کاتولیک، ترجمه احمدرضا مفتاح و دیگران، قم، دانشگاه ادیان و مذاهب، 1394ش.
جو ویور، مری، درآمدی به مسیحیت، ترجمه حسن قنبری، قم، دانشگاه ادیان و مذاهب، 1381ش.
رادفور رویتر، رزماری، زن در مسیحیت، ترجمه سید حسین عظیمی دخت شورکی، هفت آسمان، ش18 ، سال5، تابستان، 1382ش.
دایره المعارف کتاب مقدس، مترجمین: آلیس علیایی؛ بهرام محمدیان، تهران، سرخدار، 1381ش.
غلامی، علی و حاج‌اسماعیلی، سمیه، زن و خانواده در ادیان با رویکرد تطبیقی، قم، جامعة‌الزهرا، چاپ اول، 1399ش.
کونگ، هانس، زن در مسیحیت، ترجمه طیبه مقدم و حمید بخشنده، قم، بوستان کتاب، 1389ش.
Acquinas st, Thomas, Commentary on Saint Pauls Epishe to the Ephesians, Trans by, Matthew W. Lamb, Aquinas Scripture Series, v.
Apostolic Letter: Mulieris Dignitatem: Dignity And Vocation of the Women,John Paul II.
Catechism of the Catholic Church.
Chery B. Anderson, Women, Ideology And Violence.
Elizabeth Clark and Herbert Richardson, Women and Religion, 1977.
New Catholic Encyclopedia, For The Catholic University Of America Press.
The Identity, The Mission, The Projects, The Pontifical John Paul II Institute.
Women>s History as Scientists: A Guide to the Debates, Leigh Ann Whaley.
Woman at the Altra, the Ordination of Women in the Roman Catholic Churh, Lavinia Byrne Continuum.

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
+'''زن در مسیحیت'''؛ انگاره‌های شناختی آیین مسیحیت درباره زن.
+در الهیات آیین مسیحی آمده است که آدم از طریق حوا اغوا شد و هر دو مرتکب نافرمانی خدا شدند و این امر موجب اخراج آنان از باغ عدن شد. مسیحیان اعتقاد دارند قداستی که در ابتدای آفرینش هر دو جنس '''[[زن]]''' و مرد داشتند به سبب گناه آدم و حوا از بین رفته و انسان برای همیشه ناپاک شد و از مقام فرزندی به یک عبد تبدیل شد.
-==دوران ظهور مسیحیت==
+در تعالیم کلیسا آمده است سلطه‌ای که شوهر بر زن دارد و نیز مقام فرودستی که زنان در مقایسه با مردان دارند مجازات گناهی است که حوا در ابتدای آفرینش، آدم را بدان فریفت و درجه دومی بودن زن، سمت و سویی تأدیبی برای او دارد.
-در دوران ظهور مسیحیت، اعتقاد به ورود گناه به عالم توسط [[زنان]]، به [[زنان]] جایگاه نازلی داده بود و تبعیض علیه [[زنان]] رواج داشت.<ref>Apostolic Letter: Mulieris Dignitatem: Dignity And Vocation of the Women,John Paul II. </ref> در شرایطی که مردم زمانه عیسی از اینکه او با [[زنان]] گفت و گو می‌کند، شگفت زده می‌شدند، <ref>یوحنا 4: 27.</ref> عیسی در موضوعاتی با [[زنان]] سخن می‌گفت که کسی در آن زمان، [[زنان]] را مخاطب چنین مباحثی قرار نمی‌داد.<ref>همان 4: 14.</ref>
-در فضایی که برخی ربی‌های یهودی معتقد بودند بهتر است تک تک ده فرمان را بسوزانیم تا اینکه با یک [[زن]] در ملأ عام گفت و گو کنیم، عیسی با [[زنان]] به صورت علنی و محبت‌آمیز<ref>همان 5: 11.</ref> و سرشار از افتخار و تکریم<ref>لوقا 13: 16 و 23: 28.</ref> سخن می‌گفت<ref>متی 28: 15 و 26: 6-13؛ یوحنا 11: 21-27؛ و لوقا 10: 38-42.</ref> و در تماثیل و حکایات خود از آنان یاد می‌کرد. از سوی دیگر، حلقه‌ای از [[زنان]] وفادار و پیرو عیسی، گرداگرد او و [[مادر]]ش را در ایام حیات او فراگرفته بودند و به تعالیم او ایمان داشتند؛<ref>یوحنا 11: 27 و 12: 2.</ref> در ابلاغ پیام مسیحایی عیسی با [[مردان]] همگام بودند؛<ref>Apostolic Lettrr: Mulieris Dignitatem: Dignity And Vocation of the Wome, s15.</ref> او را در سفرهای تبلیغی همراهی،<ref>لوقا 8: 1-3؛ متی 27: 55؛ مرقس 15: 40-41؛ یوحنا 25: 19؛ همچنین ر.ک: علیجانی، [[زن در آئین مسیحیت]]، ص 169-171</ref> و مایحتاج او و پیروانش را فراهم می‌کردند؛ حتی برخی [[بیوه‌زنان]] فقیر دارایی‌های اندک خود را به او هدیه می‌دادند<ref>لوقا 21: 1-4؛ مرقس 12: 41-44.</ref> و برخی [[زنان]] دیگر، پاهای عیسی را با عطر شستشو و حتی در مواردی با موهای خود، خشک می‌کردند.<ref>یوحنا 12: 1-4؛ مرقس 14: 3-9؛ متی 7: 6 و لوقا 7: 36-38.</ref>
+==نحوه آفرینش زن در مسیحیت==
+در ابتدای پیدایش مسیحیت، به علت باور به این‌که زنان عامل ورود گناه به این عالم بوده‌اند، تبعیض بسیاری بر ضد آنان وجود داشت و دارای جایگاه نازلی در جامعه بودند،<ref>Apostolic Letter: Mulieris Dignitatem: Dignity And Vocation of the Women,John Paul II</ref> اما حضرت عیسی در همان زمان با زنان سخن می‌گفت<ref>یوحنا ۲۷:۴</ref> و درباره موضوعاتی با زنان گفتگو می‌کرد که در آن دوران کسی زنان را درباره چنان مطالبی مخاطب قرار نمی‌داد.<ref>یوحنا۱۴:۴</ref>
-به گفته اناجیل، سران یهود که از سخنان و اعمال عیسی ناخشنود بودند، او را با خیانت یکی از حواریون به نام یهودای اسخریوطی دستگیر کردند و به حاکم رومی منطقه تحویل دادند و با فشار بر او، عیسی را به صلیب کشیدند.<ref>ر.ک: درسنامه ادیان ابراهیمی، ص 114-121.</ref>
+تصویر‌هایی که از زنان در متون مقدس مسیحی ارائه شده نشان می دهد که زن را موجودی سرکش، برانگیزاننده شهوت، حریص و راه ورود شیطان می داند که همواره مانند کودکان به '''[[مردان]]''' وابسته است.<ref>Elizabeth Clark and Herbert Richardson, Women and Religion, 1977</ref>
-==دوره‌ی اصلاحات==
-فساد فراگیر کلیسا در قرون وسطی موجب شد دغدغه اصلاح امور کلیسا و بازگشت به آموزه‌های اصیل مسیحی پررنگ شود و اعتراضات پردامنه‌ای شکل بگیرد؛ تا آنکه در قرن شانزدهم، مارتین لوتر، اولریش تسوینگلی و ژان کالوین نهضتی را پایه‌گذاری کردند که نهضت اصلاح دینی یا پروتستانتیزم خوانده می‌شود. پیشرفت‌های علمی در این دوران، اعتماد انسان را به خود و عقلانیتش، و احساس بی‌نیازی از خدا و تردید در باورهای دینی را تقویت کرد. در این برهه -به ویژه از قرن هجدهم به بعد-، نقد کتاب مقدس، <ref group="پانویس">برخی تعارض‌ها میان آموزه‌های کتاب مقدس با یافته‌های علوم جدید، موجب شد نقادی کتاب مقدس و تردید در وحیانی بودن، محتوا و نویسندگان آن، و تارخ‌نگری رخدادهای مطرح شده در آن، رواج یابد.</ref> جدایی دین از سیاست، و اختصاص دین به عرصه خصوصی، انسان‌گرایی و خداگریزی، عقل‌محوری و ایمان‌گریزی و تحولاتی از این دست، مسیحیت را ناگریز به دفاع از آموزه‌های خود و شکل‌دهی به «الهیات جدید مسیحی» ساخت.
-پیدایش [[فمینیسم]] در این دوران، بهانه‌ای برای بازخوانی متون مقدس به نفع [[زنان]]، به دست داد. مهم‌ترین تلاش [[فمینیست‌]]ها ارائه تصویری [[زنانه]] از خدا و تبیین جوهر اصلی [[زنانگی]] بود و تمایز گذاشتن میان ویژگی‌های جسمی و مسائل ناشی از فرهنگ، تحولی عمده در تفسیر [[زنانه]] کتاب مقدس به وجود آورد. بر این اساس، بسیاری از دیدگاه‌های رایج که به کتاب مقدس نسبت می‌دادند و تغییر ناپذیر پنداشته می‌شد، ناشی از تحولات تاریخی، اجتماعی و فرهنگی تلقی گردید. تغییر در نمادهای الهیاتی مسیحی و شنیده شدن صدای [[زنان]]، از مهم‌ترین دغدغه‌های الهی‌دانان [[فمینیست]] بود.
+زن جلال مرد است همان‌طور که مرد جلال خداوند است.<ref>اول قرنتیان ۱۱:۸</ref>
+در آیین مسیحیت جنس مذکر بر جنس مونث برتری دارد؛ به دلیل این‌که پیروان مسیحیت معتقدند که چون خدا در جسم مذکر تجسم یافته پس جنس مذکر ترجیح دارد.<ref>غلامی، حاج‌اسماعیلی، زن و خانواده در ادیان با رویکرد تطبیقی، 1399ش، ص222</ref>
-==آموزه‌های بنیادین مسیحیت==
+==آموزش زن در مسیحیت==
-===آفرینش و گناه نخستین===
+دین مسیحیت بر اساس آموزه‌های کتاب مقدس برخورد مثبتی با تعلیم و تربیت جامعه زنان نداشته است به‌طوری که آمبروز، قدیس مسیحی و اسقف اعظم میلان بیان می‌کرد که زنان در کلیسا باید ساکت و مطیع باشند و تنها از طریق شوهرانشان می‌توانند آموزش ببینند و هرگز نباید بر مردان سلطه و برتری بیابند.<ref>Women>s History as Scientists: A Guide to the Debates, Leigh Ann Whaley, p.26</ref>
-مسیحیان به روایتی از آفرینش معتقدند که در سفر پیدایش عهد عتیق بیان شد. در متن مقدس شرح داده شده که مار، حوا را اغوا کرد و او نیز آدم را فریفت و مرتکب کناه نافرمانی شدند. هنگامی که خدا به آدم عتاب می‌کند که آیا از آن درختی خوردی که قدغن کردم، آدم جواب می‌دهد: «این [[زن]]ی که قرین من ساختی، وی از میوه درخت به من داد که خوردم». خداوند برای مجازات این گناه، به [[زن]] خطاب می‌کند: «الم و حمل تو را بسیار افزون گردانم؛ با الم، فرزندان خواهی زایید و اشتیاق تو به [[شوهر]]ت خواهد بود و او بر تو حکمرانی خواهد کرد».<ref>پیدایش 3: 16.</ref> به آدم نیز چنین می‌گوید: «چون که سخن [[زوجه‌]]ات را شنیدی و از آن درخت خوردی که امر فرموده، گفتم از آن نخوری، پس به سبب تو زمین ملعون شد و تمام عمرت از آن با رنج خواهی خورد».<ref>پیدایش 3: 17</ref> آنان همچنین از باغ عدن اخراج شدند.
-در الهیات مسیحی، گناه ذاتی یا نخستین، توسط پولس بسیار برجسته شد و از زمان آگوستین به بعد، به آموزه اساسی مسیحیت تبدیل گردید. آگوستین تأکید داشت درست است خداوند انسان را به صورت خود آفریده بود، ولی اراده‌مندی انسان و فریب‌خوردگی از شیطان موجب شد که صورت الهی را از دست بدهد و سرشتش فاسد شود و به شر گرایش یابد <ref>سلیمانی، سرشت انسان در اسلام و مسیحیت، ص158.</ref> مسیحیان بر این باورند که عدالت و قداست اولیه دو [[جنس]] در هنگام آفرینش، به دلیل بروز گناه نخستین آدم و حوا زایل شده است؛ انسان در پی این گناه، ناپاک و فاسق شد؛<ref group="پانویس">نوزادان بدون تعمید، حتی نوزادان کوچک، به دلیل گناه اصلی آدم، گناهکار به دنیا آمده، دارای تجربه مرگ روح هستند و بر همین اساس، باید تعمید شوند. (The canons and decrees of the sacred and oecumenical Council of Trent, Ed. and trans. J. Waterworth).</ref> دشمن خدا گردید؛ مقام فرزندی را از دست داد و به یک غلام و عبد بدل شد. همچنین در کتاب مقدس مسیحی و تعالیم کلیسا، سلطه و حاکمیت [[شوهر]] بر [[زن]] و جایگاه فرودست او در قیاس با [[مرد]]، به عنوان مجازات گناه نخستین برای [[زنان]] در نظر گرفته شده و جنبه‌ی تأدیبی دارد. آنان معتقدند گرچه جهان پس از گناه آدم و حوا تنزل یافته، ذاتاً خیر است و اگر نقص و عیبی در عالم مشاهده می‌شود، با گناه آدم و حوا وارد شده و امری عرضی است. بر این اساس، بعد از آدم و حوای دومین (یعنی عیسی و مریم)، خلقت دوباره نیکویی خود را باز می‌یابد.<ref group="پانویس">مک براین، «آیین کاتولیک روم»، ترجمه الله کرم کرمی پور، هفت آسمان، ش22. به این ترتیب، درست است انسان (اعم از [[زن]] و [[مرد]]) همچنان دارای طینت شر است، «غسل تعمید» در پاکی و حیات دوباره او بسیار مؤثر است و گناه اولیه و همه گناهان شخصی را می‌بخشد و «تأیید و اقرار به ایمان» آن را استحکام و عمق بخشیده و «توبه»، گناهان نوپدید را می‌پوشاند.</ref>
+بدین ترتیب تا سال ۱۹۵۰م هیچ زنی در مدارس دینی مورد قبول واقع نمی‌گردید،<ref>جو ویور، درآمدی به مسیحیت، 1381ش،‌ ص410</ref> تا این‌که بین سال‌های ۱۹۸۳-۱۹۶۸م اولین زنان در مدارس دینی پذیرفته شدند و به تدریج افزایش یافتند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/110282/%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA رادفور رویتر، زن در مسیحیت، 1382ش، ص 211]</ref> و امروزه کلیسا رویکرد مثبتی نسبت به علم آموزی زنان دارد.
-===تجسید و نجات مسیح===
+==پوشش زن در مسیحیت==
-بر اساس تعالیم مسیحی، به صلیب کشیده‌شدن مسیح و رنج او موجب شد انسان از مجازات گناه در امان بماند<ref>رومیان 3: 21-24.</ref> و گرچه قداست اولیه را به دست نیاورد،<ref>پیدایش 3: 17-19؛ برانتل، آیین کاتولیک، ترجمه حسن قنبری، ص73.</ref> به مقام «عادل شمردگی» رسید و از این پس پاک به حساب می‌آید.
+آن‌چه در کتاب مقدس مسیحیان آمده حاکی از این است که چنان‌چه زنی نمی‌خواهد سر خویش را بپوشاند باید موهای خود را بچیند یا بتراشد و اگر نمی‌تواند این کار را انجام دهد پس باید سر خود را کامل بپوشاند؛ و نباید مرد سر خود را بپوشاند به دلیل این‌که مرد هم صورت و هم جلال خداوند است.<ref>اول قرنتیان۱۱: ۱۱-۶</ref>
-تجسید خدا در بدن مذکر، موجب انتقادات فراوانی به الهیات مسیحی شد. در مقابل، اینکه عیسی پس از رستاخیز، ابتدا بر [[زنان]] ظاهر شد و آنان را مخاطب عهد جدید قرار داد، موجب شده در میدان مسیحیان برخی بر تحول در جایگاه [[زن]] و برابری [[زن]] و [[مرد]] پس از رستاخیز عیسی تأکید کنند. به بیان دیگر، از نظر آنان با توجه به اهمیت مفهوم عهد در مسیحیت، عهد جدید با [[زنان]] در کنار [[مردان]] بسته شده و حضور [[زنان]] در رستاخیز مسیح، نشانه جایگاه والای آنان در برهه جدید است.<ref group="پانویس">مدافعان الهیات [[جنسیتی]] مسیحی این نکته را برجسته می‌سازند که [[زنان]] علاوه بر آنکه تا پای صلیب با عیسی باقی ماندند و در قبر گذاشته شدن او را دیدند، اولین کسانی بودند که رستاخیز عیسی از قبر را مشاهده کردند و بر آن گواهی دادند. اگر عهد قدیم با محوریت [[مردان]] بود و [[زنان]] در آن، در حاشیه بودند، در عهد جدید، جایگاه [[زنان]]، متفاوت و ممتاز است و مخاطب این عهد جدید هستند.</ref><ref>مرقس 15: 47؛ لوقا 23: 55-56 </ref> <ref>مرقس 8: 16؛ متی 28: 10-1؛ لوقا 24: 10-11؛ یوحنا 20: 1-2</ref>همچنین باید از تأثیر و نقش مریم در بهبود موقعیت [[زنان]] سخن گفت: مسیحیت معتقد است او نجات‌دهنده بشر است؛ همان‌گونه که حوا، کشاننده بشر به پستی و فرودستی بود.<ref>علیایی و محمدیان، دایره المعارف کتاب مقدس، ص405.</ref>
+به باور آبای مسیحی، بر زن لازم است سرش را بپوشاند تا معلوم باشد که مطیع است.<ref>اول قرنتیان 10:11</ref> با نگاهی به این مطالب کتاب مقدس می‌توان فهمید که آن‌چه در آیین مسیحیت به عنوان فلسفه '''[[حجاب]]''' معرفی شده نشانه برای مطیع بودن زن و تابع مرد بودن است.
-===انسان‌شناسی===
+با این وجود، خود اصل حجاب در آیین مسیحیت مورد پذیرش واقع شده است. اما امروزه فقط زنان راهبه به پوشش کامل پایبند هستند و زنان دیگر فقط هنگام عبادت و حضور در کلیسا پوشش و حجاب سر را رعایت می‌کنند.
-پایه انسان‌شناسی مسیحی بر «خلقت انسان بر تصویر خدا» بنا نهاده شده و لذا انسان، در جهان محسوس و قابل رؤیت، برترین موجود خداست.<ref>Apostolic Letter: Mulieris Dignitatem: Dignity And Vocation of the Women, John Paul II </ref> اهمیت انسان در این است که روح خدا در مسیح، و روح مسیح در انسان سکنی می‌گزیند.<ref>سلیمانی، سرشت انسان در اسلام و مسیحیت، ص94، به نقل از: رومیان 8: 9-11.</ref>
+ترتولیان (پدر الهیات لاتین غربی) در متنی که تحت عنوان "درباره پوشش زن" است بر این نکته تاکید کرده که پوشش عفیفانه برای زنان لازم است و این پوشش عامل تمایز بین مسیحیان از مشرکان است.<ref>غلامی، حاج‌اسماعیلی، زن و خانواده در ادیان با رویکرد تطبیقی، 1399ش، ص239
+</ref>
+==نقش زن در '''[[خانواده]]''' مسیحی==
+در عهد جدید اطاعت زن از شوهر لازم <ref>کولسیان ۳:۱۸ و افسسیان ۲۲:۵ و ۲۴</ref> و مرد رئیس خانواده است.<ref>افسسیان ۵: ۲۳-۲۲ و اول قرنتیان ۱۱:۳</ref> روابط خانوادگی در مسیحیت از نظام سلسله مراتبی تبعیت می‌کند. اراده [[زن]] در طول اراده مرد است همانند اراده انسان که در طول اراده پروردگار عالم است<ref>Acquinas st, Thomas, Commentary on Saint Pauls Epishe to the Ephesians, Trans by, Matthew W. Lamb, Aquinas Scripture Series, v. 2, p. 216</ref> مسیحیت، اصل اول را رهبانیت می‌داند و '''[[ازدواج]]''' را به‌جهت دفع افسد قبول می‌کند؛
+با این وجود در متون مقدس بیان شده که بر زن مسیحی لازم است که ازدواج کند و فرزند به دنیا بیاورد و کدبانو گردد.<ref>اول تیموتائوس ۱۴:۵</ref> او باید در ظاهر و پوشش خود با '''[[حیا]]''' و متفاوت از مردان باشد.<ref>اول تیموتائوس۲: ۱۲-۹</ref>
+در مسیحیت، کار کردن در خانه و اداره امور منزل از وظیفه‌های اخلاقی زن محسوب می‌شود و یک زن خوب در خانه می‌نشیند و به فراهم کردن غذای افراد خانواده و رسیدگی به امور خانه اهتمام دارد.<ref>کونگ، زن در مسیحیت، 1389ش، ص ۱۲۸</ref>
+==چند همسری، طلاق و ازدواج مجدد در مسیحیت==
+در عهد جدید مطلبی که [[چند همسری|'''چند همسری''']] را حرام کرده باشد وجود ندارد بلکه فقط برای خادمان کلیسا و اسقفان این موضوع ممنوع گشته است.<ref>اول تیموتائوس ۲:۳ و ۱۲:۳</ref>در عهد عتیق نیز مخالفتی با چند همسری بیان نشده اما بعد از مدتی از سوی کلیسا این موضوع کاری غیر اخلاقی معرفی شد.<ref>جمعی از اساقفه مسیحی، تعالیم کلیسای کاتولیک، 1394ش، بند ۲۳۸۷</ref>
+و تک همسری را قانونی کردند. کاتولیک‌ها معتقدند که تک همسری بیش‌ترین هم‌خوانی را با تصویری از وحدانیت خدا دارد.<ref>The Identity, The Mission, The Projects, The Pontifical John Paul II Institute, p.6</ref> '''[[طلاق]]''' در انجیل، حرام شمرده شده است، مگر زمانی که زنی به مردش خیانت کرده باشد.<ref>متی، ۹-۷:۱۹</ref>
+جدایی زن و مرد فقط با مرگ اتفاق می‌افتد و بیوه زنان نیز مجاز به ازدواج دوباره نیستند.<ref>دایره المعارف کتاب مقدس، 1381ش، ص624 و ص675</ref> در فرقه مسیحیت کاتولیک، ازدواج مجدد از نظر حکم در رتبه '''[[زنا]]''' قرار دارد و افرادی که ازدواج مجدد می‌کنند در مراسم عشای ربانی اجازه شرکت کردن را ندارند.<ref>جمعی از اساقفه مسیحی، تعالیم کلیسای کاتولیک، 1394ش، ص621</ref>
+==نقش اجتماعی زن در مسیحیت==
+آیین مسیحیت با دلایل معنوی، زندگی زنان را در حالت باکرگی مورد تشویق قرار داد. حسی که زنان در محبت ورزیدن به دیگران داشتند از راه خدمات اجتماعی که آنان به برادران و خواهران دینی خویش می‌دادند و نیازها رنج‌های آنان را برطرف می‌نمودند ارضا می‌شد و نقشی که این حس زنان در تربیت کردن فرزندان و همسر‌داری‌شان داشت به اندازه ادوار قبل قابل توجه نبود.
+زنان باکره و مجرد دعوت می‌شدند تا فعالیت‌های اجتماعی همانند با نقش مادری مثل رسیدگی به بچه‌های یتیم را انجام دهند و خانواده معنوی مسیحی را که در اجتماع ایجاد شده بود یاری و تقویت نمایند که این موضوع در کاستن از جایگاه خانواده مسیحی و گرایش بیشتر به رهبانیت تاثیرگذار بوده است.<ref>New Catholic Encyclopedia, For The Catholic University Of America Press, p.815-826</ref>
+==نقش اقتصادی و سیاسی زن در مسیحیت==
+دیدگاه رایج در مسیحیت حاکی از این است که جداسازی خانواده از اجتماع <ref>اول قرنتیان ۳۵-۳۴:۱۴</ref> مانع حضور زن و مرد در حوزه‌های عمومی نمی‌شود. در زمان‌هایی از تاریخ، کلیسا بر اساس ویژگی‌های '''[[جنسیتی]]''' زنان کارهای داخل خانه و نگه‌داری از فرزندان را به زن و کارهای خارج از خانه را نیز به مردان واگذار کرده بود.<ref>Chery B. Anderson, Women, Ideology And Violence, p. 7</ref> اما این موضوع معنای محصور کردن زن در خانه را نمی‌داد.
+با تاثیر از تغییرات اوضاع اجتماعی در جهان، رویکردهای مسیحیت نیز به سوی حمایت از نقش‌های اقتصادی و سیاسی زنان تمایل پیدا کرد؛ ولی باز هم آبای کلیسا ضمن حمایت از ترقی زنان در اجتماع آنان را به این نکته توجه می‌دادند که رها کردن تربیت و نگه داری فرزندان به بهانه ایفای نقش‌های اقتصادی و سیاسی زنان به سود زنان و خانواده و نقش مادری و [[همسر|'''همسری''']] آنان نیست.<ref>New Catholic Encyclopedia, p. 826</ref>
+==مناصب دینی زن در مسیحیت==
+مناصب کلیسایی در آیین‌های کاتولیک و ارتدوکس فقط به مردان اختصاص دارد<ref>Woman at the Altra, the Ordination of Women in the Roman Catholic Churh, Lavinia Byrne Continuum, p. 127-130</ref> و زنان فقط می‌توانند مسئول اجرایی و اداری باشند و یا به عنوان استاد الهیات به کار گمارده شوند.
+امروزه زنان در بخش خادمان کلیسا نقش‌هایی دارند اما ممنوعیت آنان از این‌که به ایفای این نقش در آیین عشای ربانی بپردازند و نیز جلوگیری از گماردن زنان به عنوان مقامات کشیشی و پاپی و اسقفی هنوز وجود دارد.<ref>کونگ، زن در مسیحیت، 1389ش، ص۱۱</ref>
+کلیسا به آیاتی<ref>اول قرنتیان ۳۴:۱۴ و غلاطیان۳: ۲۸-۲۶</ref> از کتاب مقدس استناد می‌کند که کشیش باید از بین مردان انتخاب شود؛ چون حواریون همه مرد بودند و نیز کشیش باید بیش‌ترین شباهت را به مسیح از لحاظ جسمی داشته باشد.<ref>New Chatholic Encyclopedia, p.826</ref> علاوه بر این موارد یکی از دلایل منع زنان از دست‌یابی به چنین مناصبی را ورود گناه به جهان به وسیله زن و نیز خلق درجه دومی او می‌دانند.
+در سال ۱۹۲۷م برخی پروتستانی‌ها به زنان اجازه یافتن مناصب کلیسایی را دادند. هر چند با وجود برداشتن این موانع امروزه صرفا ۱۰ تا ۱۲ درصد از کشیش‌ها را زنان تشکیل می‌دهند.<ref>غلامی، حاج‌اسماعیلی، زن و خانواده در ادیان با رویکرد تطبیقی، 1399ش، پاورقی ص 200</ref>
-مسیحیت تصریح می‌کند که میان دو [[جنس]] تفاوتی در جوهر انسانی قائل نیست و هم [[مرد]] و هم [[زن]] را به یک اندازه انسان می‌داند.<ref>The Social Agenda of the Catholic Church, p.58.</ref> نوع توصیف آدم از حوا (استخوانی از استخوان‌هایم و گوشتی از گوشتم)<ref>پیدایش 2: 23.</ref> در کنار نام گذاری او به [[مادر]] زندگان (از جمله نسل آنها)، همچنین توصیفاتی که از یک تن شدن [[زن]] و [[مرد]] و اتحاد آنان وجود دارد، می‌تواند حاکی از هم‌سرشتی و هم‌ذاتی دو [[جنس]] باشد.<ref>ملاکی 2: 15.</ref>
 ==پانویس==
 {{پانویس}}
-==منبع==
-*غلامی، علی، حاج‌اسماعیلی، سمیه، زن و خانواده در ادیان با رویکرد تطبیقی، قم، انتشارات جامعة‌الزهرا، 1399
-[[رده:زن در ادیان و مکاتب در مقایسه با اسلام]]
+==منابع==
-[[رده: سرفصل‌ها]]
+* جمعی از اساقفه مسیحی، تعالیم کلیسای کاتولیک، ترجمه احمدرضا مفتاح و دیگران، قم، دانشگاه ادیان و مذاهب، 1394ش.
-[[رده:آموزش عالی]]
+* جو ویور، مری، درآمدی به مسیحیت، ترجمه حسن قنبری، قم، دانشگاه ادیان و مذاهب، 1381ش.
-[[رده: کارشناسی ارشد]]
+* رادفور رویتر، رزماری، زن در مسیحیت، ترجمه سید حسین عظیمی دخت شورکی، هفت آسمان، ش18 ، سال5، تابستان، 1382ش.
-[[رده: ویکی جنسیت]]
+* دایره المعارف کتاب مقدس، مترجمین: آلیس علیایی؛ بهرام محمدیان، تهران، سرخدار، 1381ش.
-[[رده:دروس]]
+* غلامی، علی و حاج‌اسماعیلی، سمیه، زن و خانواده در ادیان با رویکرد تطبیقی، قم، جامعة‌الزهرا، چاپ اول، 1399ش.
+* کونگ، هانس، زن در مسیحیت، ترجمه طیبه مقدم و حمید بخشنده، قم، بوستان کتاب، 1389ش.
+* Acquinas st, Thomas, Commentary on Saint Pauls Epishe to the Ephesians, Trans by, Matthew W. Lamb, Aquinas Scripture Series, v.
+* Apostolic Letter: Mulieris Dignitatem: Dignity And Vocation of the Women,John Paul II.
+* Catechism of the Catholic Church.
+* Chery B. Anderson, Women, Ideology And Violence.
+* Elizabeth Clark and Herbert Richardson, Women and Religion, 1977.
+* New Catholic Encyclopedia, For The Catholic University Of America Press.
+* The Identity, The Mission, The Projects, The Pontifical John Paul II Institute.
+* Women>s History as Scientists: A Guide to the Debates, Leigh Ann Whaley.
+* Woman at the Altra, the Ordination of Women in the Roman Catholic Churh, Lavinia Byrne Continuum.
+[[رده: ویکی‌جنسیت]]